مسئولیت مدنی خاص چیست؟

مدر ویکی از انواع مسئولیت‌های مدنی مسئولیت مدنی خاص بود که امکان دارد. در برابر انواع دیگری از مسئولیت‌ها همچون. مسئولیت کیفری قرار بگیرد.مسئولیت مدنی به معنای گسترده مسئولیت‌های ناشی از قرارداد.و غیرقراردادی می‌باشد.به این معنی که مسئولیت ناشی از رفتار زیان‌بار را شامل می‌گردد.

 چرا که صرف نظر از مبانی یکسان و مشترک در هر دو قسم مسئولیت، ماهیت آنها را هم می‌توان مشابه تلقی نمود. ولی در معنای عامیانه مسئولیت مدنی به مسئولیت غیرقراردادی. گفته می‌شود.

مسئولیت مدنی در مفهوم کلی و عمومی عبارتند. از مسئولیت جبران خسارات در اثر رفتارهای زیان‌بار. هدف اصلی مسئولیت مدنی جبران خسارت زیان. دیده می‌باشد. و سایر اهداف از جمله تنبیه وارد کننده‌. ضرر یا عوامل بازدارنده در مقابل تکرار که از اهداف اصلی در مسئولیت کیفری می‌باشد. نقش کمی ایفا می‌کنند.

با این حال تمایز دقیق این گونه اهداف امکان پذیر نمی‌باشد. همانطور. که قرار دادن. مسئولیت‌ها. در عرصه حقوق عمومی و خصوصی تا اندازه‌ای نسبی می‌باشد. به این خاطر حقوق مسئولیت. مدنی در حوزه خصوصی قرار دارد ولی جهات عمومی هم در آن. دیده می‌شود.

چیزی که در درجه نخست در ضوابط مسئولیت مدنی دارای اهمیت است. این می‌باشد که ضرر جبران. شور و خسارات عامدانه و عالمانه باشد. نه از روی جهل و اشتباه. با این وجود این تعریف بدین معنا نبوده. که تفاوت شرایط از جمله عمد و غیرعمد در مسئولیت مدنی کاملاً بی‌اثر می‌باشد. بلکه منظور این است که قاعده و اصول اساسی از استثنائات و شرایط خاص جدا شود.

تعریف مسئولیت مدنی که در حال حاضر در حقوق ما رایج و متداول است. و در واقع به خانواده حقوق رومی-ژرمنی متعلق می‌باشد. و بعد از تصویب قانون مسئولیت مدنی سال ۱۳۳۹ بیشتر مورد استفاده. قرار گرفته است.

در فقه اسلامی تعابیری همچون ضمان قهری یا ضمانات به. کار برده می‌شود. حتی قانون مدنی هم از ترکیب مسئولیت مدنی بهره نبرده و عبارت. الزامات خارج از قرارداد. را به تبعیت از پاره‌ای عناوین قانون فرانسه انتخاب کرده. است. در حقوق کامل آن هم بیشتر از عبارت شبه جرم یا جبران‌ها بهره‌گیری می‌شود. حامد امیری وکیل باسابقه و متخصص مدنی در اصفهان در ادامه به توضیح کامل مسئولیت. مدنی خاص می‌پردازد. همراه ما باشید.

شرایط سه گانه‌ تحقق مسئولیت مدنی خاص

به منظور تحقق مسئولیت مدنی به صورا خاص، عناصری می‌بایست. محقق گردند. به بیانی دیگر شرایط سه گانه‌ تحقق مسئولیت مدنی عبارت است از:

•  ضرری که به خواهان وارد گردیده است.
•  تقصیر وارد کننده‌ خسارت. در مسئولیت مبتنی بر تقصیر، به اثبات این عنصر نیاز می‌باشد.
•  رابطه‌ سببیت؛ که جز رابطه‌ علیت منطقی می‌باشد. یعنی خسارتی که به فردی وارد گردیده است. در اثر تقصیر یا فعل زیان‌بار خوانده می‌باشد. و از انتساب و استناد خسارت به فعل فرد صحبت می‌شود.

1. ضرر

ضرر یا خسارتی که در مسئولیت مدنی وجود دارد، ضرر عرفی می‌باشد. به بیانی دیگر صدمه‌ مادی، معنوی و بدنی بوده که به فرد وارد می‌گردد. در حالی که عرف قضاوت می‌کند. که ضرر وارد آمده نامتعارف. و ناروا بوده یا خیر. با این حال قضاوت عرف ممکن است. بسیار وسیع باشد و طیف گسترده‌ای را شامل شود. بر همین اساس جهت ضرری که مبنی بر نظام مسئولیت مدنی می‌توان جبران کرد. مشخصاتی را عنوان کردند.
شش ویژگی را به جهت ضرر قابل جبران در نظر گرفته‌اند:

• ضرر می‌بایست مسلم بوده و نه احتمالی و ظنی.
• می‌بایست مستقیم باشد.
• فردی باشد؛ یعنی شخصی که طرح شکایت می‌کند و ادعای خسارت دارد. می‌بایست زیان دیده. یا قائم مقام وی باشد. (مثل وارث).
• ضرر می‌بایست. بر اثر صدمه‌ای که به حق فرد یا نفع مشروع وی وارد گردیده. به وجود آمده باشد.
• ضرر نبایستی در گذشته جبران شده باشد.
• ضرر می‌بایست قابل پیش‌بینی باشد.

2. تقصیر

تعریفی که به جهت تقصیر عنوان کرده‌اند این می‌باشد. که عملی نامشروع غیرقانونی است. که بعضا از آن به عمل قابل سرزنش یاد می‌شود. بنابراین در صورتی که عملی قانونی باشد. و قابل سرزنش نباشد، تقصیر نمی‌باشد. تقصیر بر اساس قانون مدنی ما از جمله افراط و تفریط می‌باشد. افراط، عملی است. که می‌بایست تا حد مشخصی صورت گیرد. در صورتی که بیش از حد متعارف انجام می‌گردد. تفریط نیز ترک عمل یا امتناع از انجام کاری می‌باشد. که بر اساس قانون، قرارداد یا عرف می‌بایست صورت می‌گرفت.مدنی مسئولیت مدنی خاص

سبکی و سنگینی تقصیر، عمدی یا غیرعمدی بودن آن در تحقق مسئولیت مدنی تأثیری نخواهد داشت. بعضی موارد را تحت عنوان دلایلی که تقصیر را توجیه و مشروع می‌کنند. مطرح می‌کنند. این موارد شامل حکم قانون و دستور مقام صالح قانونی، دفاع مشروع، اضطرار. رضایت زیان دیده. اجبار و اکراه و غرور است.

3. رابطه‌ سببیت

مسئولیت مدنی خاص: می‌بایست میان ضرر و خسارتی که وارد گردیده. و فعل زیان‌باری که توسط فردی. انجام شده. رابطه‌ سببیت وجود داشته باشد. این منطقی و معقول بوده که هیچ کس مسئول خسارتی که از فعل وی ناشی نشده، نبایستی باشد.

با این حال اینکه بتوان به آسانی وجود رابطه‌ سببیت را تشخیص داد، کار راحتی نیست. چرا که عوامل متعددی می‌تواند در وارد شدن خسارت نقش داشته باشند. به بیانی دیگر دلایل مختلفی منجر به ورود خسارت گردیده‌اند. در این موارد راه حل‌های گوناگونی. پیشنهاد شده است. به این خاطر که خسارت زیان‌دیده، بدون جبران باقی نماند.

چنانچه شخصی که خوانده دعوای جبران. خسارت می‌باشد. قادر باشد قوه‌ قاهره (مثل سیل، زلزله، باد و…) را ثابت نماید. که موجب ورود خسارت گ دیده. از مسئولیت مبرا خواهد شد.

بهترین وکیل در اصفهان:

البته در حال حاضر دیدگاه‌های متفاوتی پیرامون مسئولیت مدنی عنوان می‌گردد که حتی چنانچه قوه‌ قاهره نیز اثبات گردد، همچنان وارد کننده‌ خسارت مسئول می‌باشد (مثل مسئولیت محض).

شکایتی که در خصوص مسئولیت مدنی مطرح می‌گردد. خواهان و خوانده‌ای دارد. خواهان، خسارت‌دیده یا قائم مقام یا نماینده‌ قانونی وی می‌باشد. خوانده هم شخصی است. که به لحاظ قوانین و مقررات مکلف به جبران خسارت می‌باشد. خواسته ام ممکن است جبران خسارت از قسم مادی و معنوی باشد.

دفاعی که خوانده قادر است. از خود انجام دهد آن است که منکر مسئولیت مدنی گردد. و اینکه یکی از ارکان سه گانه‌ مسئولیت مدنی محقق نگردیده و یا اینکه شرایط مسئولیت مدنی وجود داشته است. ولی تعهد برگرفته از آن با یکی از اسباب سقوط تعهد. از بین رفته است.

وکیل اصفهان:

روش‌هایی به منظور جبران خسارت در نظر گرفته‌اند. یکی آن است که شرایط زیان‌دیده به حالت پیش از ورود حسارت بازگردانده شود. که به آن جبران عینی (اعاده‌ی وضع سابق) گفته می‌شود. این شیوه بر سایر روش‌ها ترجیح دارد. چرا که خسارت کاملا از میان می‌رود و فرد به حالت نخستین بازمی‌گردد.

راه حل دیگر هم جبران خسارت از راه ارائه معادل آن می‌باشد. این راه حل زمانی کاربرد دارد که اعاده‌ اوضاع به شرایط پیش از ورود خسارت امکان‌پذیر نباشد. این شیوه جبران خسارت یا پرداخت معادل غیرنقدی یا جبران نقدی خسارت می‌باشد. به منظور جبران خسارت‌های بدنی و معنوی اغلب از شیوه جبران نقدی بهره‌گیری می‌شود.

اقسام تقصیر در مسئولیت مدنی

تقصیر از جنبه‌های گوناگون قابل تقسیم است. که می‌توان به بعضی از مهم‌ترین تقسیمات تقصیر اشاره داشت.

الف) تقصیر عام و خاص:

این قسم تقصیر به صورت ضابطه و تعهدی که در برابر آن عمل انجام می‌شود. ارتباط دارد مثل یک‌سری از وظایف و تعهدات عمومی و کلی. هر فردی وظیفه دارد. به صورت متعارف عمل کند و تعدی و تفریط نکند. به صورت مثال امین، وکیل و مستاجر تعهداتی عمومی بر ذمه دارند. و اینگونه تعهداتی تقصیر عام یا عمومی. نامیده می‌شود.

ب) تقصیر مثبت و منفی:

تقصیر مثبت انجام یک فعل است. به عنوان مثال عبور از چراغ قرمز. گذاشتن. مانع در محل غیرمجاز. و تیراندازی. از نمونه‌های این نوع تقصیر می‌باشند.

ولی تقصیر منفی در اثر ترک فعل است. موضوع مهم در این مورد این می‌باشد. که آیا ترک عمل می‌تواند. تقصیر به شمار رود یا خیر. ولی باید در نظر داشت. که بعضی موارد همچون ترک انفاق. کمک نکردن پزشک به مصدومین و مسئولیت کیفری پزشکان ترک ثبت ازدواج و طلاق قصور بوده. و مجازات در پی دارد.

ج) تقصیر عمدی و غیرعمدی:

منظور از این تقسیم بندی این بوده که تقصیر عمدی با سوء نیت همراه بوده ولی تقصیر غیرعمدی در اثر اشتباه می‌باشد. در این شرایط امکان دارد بهضی از موارد تقصیر عمدی جبران کامل و بدون تخفیف را به دنبال داشته باشد. ولی در موارد غیرعمدی یک‌سری از امتیازات مورد توجه واقع شود.

تقصیر سبک و سنگین

به موجب برخی از نظرات حقوقی تقصیر قابل درجه‌بندی بوده و می‌توان آن را به نوع (معمولی) و سنگین تقسیم‌بندی کرد. تقصیر سبک تقصیر غیرعمد و متعارف می‌باشد. به بیانی دیگر تقسیمی که افراد عادی آن را انجام می‌دهند. تقصیر سبک نامیده می‌شود. ولی اگر افراد عادی تقصیر خاصی را انجام نمی‌دهند.در مواردی که احتمال ایجاد زیان زیاد می‌باشد. یا میزان احتمالی خسارت زیاد است. یا حرفه و شغل فرد حساس بوده و تعدی و تفریط کوچک ضرر بزرگ به وجود می‌آورد. تقصیر سنگین صورت گرفته است.

کلام آخر

در پایان این مطلب لازم به ذکر است. که هدف اصلی مسئولیت مدنی این بوده که خسارت به صورت کامل جبران گردد و تا حد ممکن سعی شود. خسارت‌دیده به شرایط پیش از ورود خسارت بازگردد. از این رو نخستین راه جبران خسارت همان‌طور. که گفته شد. جبران عینی خسارت است. دومین راه، پرداخت مثل در صورت امکان و در مرحه‌ آخر پرداخت وجه نقدی به خسارت‌دیده می‌باشد.

.