ثلث مال در وصیت نامه یعنی چه؟ ثلث یعنی چه مقدار!!

مدت زمان تخمینی مطالعه: 10 دقیقه

ثلث مال: موقعی که فردی فوت می‌کند، اموالی که از او به جای مانده است باید طبق قانون به عنوان ترکه یا ماترک متوفی میان وراث او تقسیم گردد.

با این‌حال تقسیم ارث بین وراث متوفی موقعی انجام می‌شود که مخارج کفن و دفن متوفی پرداخت شده باشد و دیونی که به دیگران داشته است تسویه شود.

👈«تقسیم ارث قبل از فوت»👉

بعد از پرداخت مخارج کفن و دفن میت و تسویه بدهی‌های او می‌بایست به به وصیت متوفی عمل نمود. مطابق با قانون مدنی، هر کس به اندازه یک سوم از دارایی‌های خود را قادر است به نفع دیگران وصیت نماید و چنانچه میزان وصیت بیش از ثلث یا یک سوم دارایی باشد وصیت غیر نافذ محسوب می‌شود.

پس تشخیص این موضوع که آیا اموال وصیت شده به اندازه ثلث اموال یا یک سوم دارایی میت بوده است یا نه بسیار حائز اهمیت می‌باشد.

حامد امیری وکیل حقوقی اصفهان در ادامه این مقاله قصد دارد به بررسی این موضوع بپردازد که ثلث اموال و دارایی‌های متوفی چیست. همچنین در خصوص ثلث مال در وصیت نامه یعنی چه صحبت کند.

توصیه ما این است که حتما این مقاله را تا انتها مطالعه کنید و اگر سوال یا نظری دارید، در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید.

ثلث مال یا یک سوم مال در وصیت‌نامه چیست؟

بنا بر گفت حامد امیری وکیل ارث در اصفهان: وصیت کردن در دین اسلام امری مستحب به حساب می‌آید و به تمام اشخاص تاکید داشته است که در دوران حیات خود برای وصیت اقدام کنند و نسبتا تکلیف اموال و دارایی‌ها و همچنین بدهی‌های خود را تسویه و پرداخت نمایند.

بر این اساس می‌شود از دو نوع وصیت عهدی و وصیت تملیکی سخن گفت. به موجب وصیت عهدی، بر عهده دیگری انجام عملی قرار داده می‌شود و بر اساس وصیت تملیکی، به نفع دیگران اموالی وصیت می‌شود.

در مورد وصیت تملیکی شرط مهمی در نظر گرفته شده است که ناظر بر وصیت کردن دارایی متوفی به اندازه یک سوم یا ثلث اموال و دارایی‌های او می‌باشد.

یعنی این‌که به موجب قانون مدنی، هر شخصی فقط به اندازه یک سوم از کل دارایی و اموال خود را حق دارد به نفع دیگران وصیت نماید. بنابراین وصیت کردن تمام دارایی و اموال به گونه‌ای که باعث محرومیت از ارث عده‌ای یا تمامی وراث گردد قابل قبول نیست .

با این وجود می‌بایست این نکته را بیان کرد که اصولا تا موقعی که شخص در قی حیات است حق دارد کلیه دارایی و اموال خود را به دیگران داده و یا برای امور خیریه صرف کند؛

ثلث چیست:

ولی به محض اینکه به تنظیم وصیت نامه‌ای اقدام نماید که حتما برای پس از مرگ وی، نسب به آن عمل شود، باید احکام مرتبط با تنظیم انواع وصیت نامه اعم از وصیت تا ثلث یا یک سوم دارایی را رعایت کند.

نا گفته نماند که چنانچه فردی بیشتر از یک سوم یا ثلث دارایی و اموال خود را وصیت کند این وصیت غیر نافذ محسوب می‌شود.

غیر نافذ بودن بیش از ثلث مال در وصیت به این معنی است که وراث حق دارند آن را پذیرفته یا تنفیذ کرده و به آن عمل نمایند، یا اینکه آن را قبول نکرده و فقط به همان وصیت ثلث مال عمل کنند.

بنابراین در جواب این سوال که ثلث دارایی متوفی یا یک سوم اموال میت در وصیت چیست باید بگوییم که منظور از یک سوم یا ثلث دارایی در وصیت این می‌باشد که هر شخصی هنگام وصیت کردن می‌بایست فقط به اندازه یک سوم از مجموع اموال را وصیت کند؛

در غیر این حالت، آن میزانی که بیش از ثلث اموال میت وصیت شده است غیر نافذ تلقی می‌شود و به تنفیذ وراث نیازمند است که در بخش‌های بعد به این سوالات خواهیم پرداخت که ثلث اموال یعنی چه مقدار و نحوه محاسبه ثلث مال به چه صورت است.

ثلث مال یا یک سوم اموال چقدر است؟

به موجب قانون مدنی، وصیت مازاد بر ثلث غیر نافذ است و هر شخصی بر اساس وصیت نامه فقط حق دارد به مقدار ثلث یا یک سوم دارایی خود را به نفع سایرین وصیت کند و باقی‌مانده دارایی او به عنوان ترکه خالص بین وراث میت تقسیم‌بندی می‌گردد.

یک سوم اموال چقدر است؟

در جواب این سوال باید چنین بگوییم که یک سوم دارایی یا ثلث دارایی میت یعنی این‌که نخست. مجموع دارایی و اموالی که میت دارد را محاسبه نموده. و بعد از برداشتن مخارج کفن و دفن و دیون متوفی، مابقی آن تقسیم بر 3 می‌شود. تا یک سوم دارایی متوفی در هنگام مرگ مشخص گردد. و دریابیم که آیا وصیت نامه تهیه شده از طریق میت قابل اجرا می‌باشد یا خیر.

👈«اگر وصی به وصیت عمل نکند؟»👉

با این‌حال اگر که دارای و اموال متوفی به شکل اموال منقول و غیر منقول مانند خودرو، زمین ، باغ ، ملک مسکونی و… باشند به‌منظور محاسبه یک سوم یا ثلث اموال متوفی باید اولا دارایی‌های ذکر شد.ه را قیمت گذاری نموده. و پس از آن یک سوم آن را محاسبه کنیم. که در مطالب بعدی به طور کامل چگونگی محاسبه یک سوم مال متوفی را توضیح خواهیم داد.

ثلث مال چگونه حساب میشود ؟

اهمیت آگاهی از یک سوم اموال متوفی موضوعی است که بیان کننده آن است. که تا چه مقدار از دارایی میت بیشتر از ثلث وصیت شده و غیر نافذ می‌باشند. به این خاطر در این بخش قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم که یک سوم مال متوفی چگونه محاسبه می‌گردد؟

به‌منظور محاسبه یک سوم دارایی متوفی، نخست باید تمامی مخارج مرتبط با کفن و دفن متوفی کنار خارج و پرداخت شوند. سپس نوبت به پرداخت بدهی‌ها و دیون متوفی می‌رسد.

برای مثال، اگر که میت به کسی مدیون باشد. و یا آنکه همسر او به مطالبه مهریه خود اقدام کرده است باید این بدهی‌ها و دیون پرداخت گردند.

پس از آن، جهت محاسبه یک سوم دارایی، نوبت عمل نمودن به وصیت متوفی می‌رسد. و همان‌گونه که بیان شد، وصیت‌های میت به اندازه یک سوم از مجموع دارایی و اموال میت نافذ و صحیح است. و قابل اجرا می‌باشد و تفاوتی در وصیت نامه شفاهی یا لفظی یا به صورت کتبی تنظیم شد.ه وجود ندارد.

👈«وصیت نامه قانونی»👉

ثلث میت به چه کسانی تعلق میگیرد:

ولی در صورتی‌که بیش از یک سوم دارایی‌ها وصیت شد.ه باشد. این وصیت صحیح نبوده و وراث می‌توانند تا میزان بیش از یک سوم را قبول نکرده. و به آن عمل نکنند و یا اینکه کلا به وصیت عمل نکنند. با این وجود چنانچه تنها یک یا چند نفر از وراث بخواهند حق دارند از سهم‌الارث خود وصیت مازاد بر ثلث را قبول کنند.

باید توجه داشت که جهت محاسبه کردن یک سوم اموال و دارایی میت. باید مجموع اموال وی در هنگام مرگ معیار محاسبه واقع گردد نه در موقع وصیت.

با این توضیح که امکان دارد اموال میت در موقع وصیت کردن به مقداری باشد. که دارایی وصیت شد.ه بیشتر از یک سوم مجموع اموال او نباشد؛ لیکن زمانی که وصیت کننده می‌میرد. ارزش اموال و دارایی‌های وصیت شد.ه بالاتر رود و بیش از یک سوم گردد.

بنابراین در این شرایط به‌منظور محاسبه یک سوم دارایی‌ها و اموال می‌بایست. ارزش مجموع اموال متوفی در موقع مرگ او محاسبه گردیده و ملاحظه شود. که آیا بهای دارایی وصیت شد.ه به یک سوم آن می‌رسد یا خیر.

اگر که وصیت تا میزان یک سوم دارایی متوفی باشد، وراث مکلف می‌باشند. به آن عمل کنند؛ ولی در صورتی‌که وصیت بیش از یک سوم مجموع اموال متوفی بود، فقط مکلف به انجام ثلث آن خواهند بود. بعد از محاسبه یک سوم مال و ثلث دارایی‌ها و عمل نمودن به آن مابقی دارایی میت بین وراث او قابل تقسیم است.

آیا کسی توانایی محروم کردن ورثه خود را از ارث دارد؟

احتمالا تا کنون شنید.ه باشید. که فلان شخص فرزند خود را تهدید کرده که از ارث محرومش خواهد کرد؛ اما لازم به ذکر است. که از ارث محروم کردن فرزند، عملی انجام نشدنی است.

به موجب ماده 837 قانون مدنی: «اگر کسی به موجب وصیت، یک یا چند نفر از ورثه‌ی خود را از ارث محروم کند، وصیت مزبور نافذ نیست.»

به‌عنوان مثال هرگز پدری حق مدعی شدن اینکه فلان فرزند خود را از ارث محروم خواهم کرد نداشته، حتی چنانچه این ادعای خود را به‌طور کتبی عنوان کند. و در صورتی‌که در وصیت‌نامه خود هم بخواهد صراحتاً عنوان کند که فلان فرزندم را از ارث خود محروم می‌کنم، قانونا این وصیت لازم‌الاجرا نمی‌باشد.

سخن پایانی

مطابق با قانون، هر شخصی فقط تا میزان یک سوم اموال و دارایی خود را حق دارد وصیت کند. پس، وصیت بیش از یک سوم یا همان ثلث دارایی نادرست و غیر نافذ بوده و به تنفیذ وراث نیازمند است.

منظور از یک سوم دارایی میت این می‌باشد که مجموع اموال میت در موقع مرگ، معیار محاسبه قرار می‌گیرد. و تا یک سوم آن، قابل وصیت کردن می‌باشد.

در جواب این پرسش که ثلث داریی چقدر است. و نحوه محاسبه یک سوم دارایی نخست باید مخارج کفن و دفن و دیون متوفی از اموال جدا شد.ه و از مابقی آن به وصیت تا یک سوم دارایی باقی مانده عمل می‌شود.

مشاوره با وکیل در خصوص تقسیم ثلث بین فرزندان:

دفتر وکالت حامد امیری یکی از بهترین وکیل پایه یک دادگستری در اصفهان، با بیش از یک دهه سابقه درخشان در پرونده های متعدد و اخذ آراء موفق آماده ارائه کلیه خدمات حقوقی اعم از مشاوره های تخصصی، قبول وکالت، نگارش حقوقی و تنظیم قراردادها در تمامی موارد دعاوی حقوقی، امور کیفری، دعاوی خانواده، امور تعزیرات، اداره کار به هموطنان گرامی میباشد.

پذیرش حضوری: شنبه تا سه شنبه از ساعت ۱۶:۳۰ لغایت ۲۰:۳۰

پذیرش غیر حضوری: در تمامی ایام هفته از ساعت ۱۳:۰۰ لغایت ۱۶:۰۰

مشاوره فوری: در تمامی ایام هفته از ساعت ۸:۳۰ لغایت ۲۳:۰۰

آدرس دفتر وکالت: اصفهان، خیابان سجاد، ابتدای خیابان قائم مقام فرهانی، مجتمع شیخ بهایی طبقه اول واحد ۱۱