عدم تمکین زن! آثار عدم تمکین زوجه چیست؟ وکیل حامد امیری

مجازات عدم تمکین زن از شوهر: آثار حقوقی عدم تمکین و ارتباط آن با مهریه، چگونگی اجرای حکم الزام به تمکین زن، ناشزه بودن زن (نشوز زن یعنی بغض و سرکشی او به شوهر خود و اینکه او از اطاعت شوهر خود سرباز می‌زند و از مطیع بودن او کنار می‌کشد) و غیره از موضوعات مطرح شده می‌باشد.

پس از وقوع عقد ازدواج ما بین زوجین، زوج مکلف به تامین مسکن مشترک و تهیه لوازم و وسایل زندگی مشترک می‌باشد. در صورت تامین نیازهای اولیه زن توسط شوهر، زن نیز به ملزم به داشتن حسن معاشرت و انجام وظایف زناشویی به نحو متعارف و در چارچوب قانون و اخلاق، می‌باشد.

رکن خانواده بر اساس ارتباط بین همسران و فرزند یا فرزندان است و حد اعلای رابطه بین زوجین، رابطه جنسی صمیمی و بر مبنای عشق تعریف می‌شود. اما گاهی بنا به دلایلی، رابطه جنسی بین زن و مرد، با مشکل مواجه شده و یکی از طرفین یا هر دوی آنها، تمایلی به ایجاد این رابطه ندارند و این موجب بروز اشکالاتی در رابطه زناشویی می‌شود.

تمکین زن به چه معناست؟

بعد از انعقاد عقد نکاح به طور صحیح، رابطه زوجیت بین طرفین برقرار می‌شود و هر کدام از زن و مرد در برابر هم حقوق و تکالیفی را عهده دار می‌شوند. به محض عقد نکاح، شوهر باید به زن نفقه بپردازد و در مقابل زن وظیفه دارد از شوهر تمکین کند. تمکین در لغت به معنی مالک گردانیدن و ثابت نمودن می‌باشد.

معنی تمکین به صورت عام یعنی رعایت اخلاق حسنه و قانون در زندگی زناشویی بوده و زن حق ندارد در غیر از مواردی که شرط به تعیین مسکن و محل زندگی توسط وی شده باشد، از حضور و زندگی مشترک در محل مورد نظر همسر امتناع ورزد. در غیر این صورت، مرد می‌توان به دلیل عدم تمکین وی، در دادگاه خانواده طرح دعوا نماید.

عواقب عدم تمکین زن

1.عدم استحقاق نفقه

در صورت ” عدم تمکین زن ” بدون اثبات عذر موجه و یا دلیل شرعی و قانونی، مرد تکلیفی جهت پرداخت نفقه به همسرش ندارد و زن از دریافت نفقه محروم خواهد شد. عدم تمکین زن به دلیل استفاده از حق حبس و تسلیم نشدن جهت رابطه جنسی تا قبل از دریافت مهریه ای که حال و عند المطالبه است از این قاعده مستثناء می‌باشد.

2.عدم تمکین زوجه و ازدواج مجدد مرد

در صورت عدم تمکین زن از مرد و همچین صدور حکم قطعی الزام به عدم تمکین توسط زن، دادگاه خانواده در صورت درخواست مرد، اجازه ازدواج مجدد مرد را صادر خواهد کرد.

3.محرومیت زن از تنصیف دارایی

اثر حقوقی سوم که برای عدم تمکین خاص و عام زن از مرد وجود دارد، پذیرش دادخواست طلاق از سوی مرد توسط دادگاه و محرومیت زن از تملک نصف دارایی مرد می‌باشد. چرا که در صورتی نصف اموال در دادخواست طلاق از سوی زوج به زوجه داده می‌شود که دلیل طلاق، تخلف و سوء رفتار زن نباشد. در سندهای ازدواج دوازده شرط ذکر شده است

که بند الف آن مرتبط با تنصیف اموال است. در این بند آمده است که اگر شوهر درخواست طلاق كند و دادگاه تشخیص دهد تقاضای طلاق از تخلف زن از وظایف زناشویی یا سوء اخلاق و رفتار وی نبوده مرد موظف است از یک تا 50 درصد دارایی خود را كه در ایام زندگی مشترك زناشویی به دست آورده است یا معادل آن را طبق نظر دادگاه بلاعوض به زن منتقل کند.

مصادیق عدم تمکین زن

انتخاب شغل مغایر با شئون خانوادگی، داشتن معاشران فاقد صلاحیت اخلاقی، عدم زندگی در محل تعیین شده توسط شوهر، خروج از منزل بدون اجازه و اطلاع شوهر، داشتن روابط نامناسب در محل کار و عدم توجه به تذکرات همسر و مسائلی از این دست می‌تواند در زمره موارد عدم تمکین عام از همسر و موجبی برای اثبات تقصیر و ناشزه بودن زن باشد.

اثبات عدم تمکین زوجه

در مرحله اول که زوجه نسبت به ترک منزل مشترک اقدام می‌نماید، بهترین روش صحبت با وی و متقاعد کردن جهت رعایت حقوق و تکالیف می‌باشد. معمولا نتیجه مذاکرات اصلاحی، مثبت بوده و زوجه به زندگی مشترک باز می‌گردد. در صورت عدم سازش، می‌توان با واسطه نمودن یکی از ریش سفیدان فامیل نسبت به صلح و سازش اقدام نمود و در غیر این صورت، با ارسال اظهارنامه قانونی به نشانی که زوجه ساکن می‌باشد،

به نحو دوستانه تکالیف وی را یادآوری نموده و در صورت عدم رعایت توسط زوجه می‌توان از طریق دادگاه خانواده، نسبت به ارائه دادخواست الزام زوجه به تمکین خاص و عام، موضوع را پیگیری نمود. در صورت صدور حکم قطعی مبنی بر الزام زوجه به تمکین و عدم اجرای رای توسط وی، می‌توان از دادگاه خانواده درخواست صدور اجازه ازدواج مجدد و صدور حکم طلاق زوجه را درخواست نمود.

ماده قانون‌های مرتبط با عدم تمکین

1.ماده 1108 قانون مدنی

مطابق قانون ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی، تنها ضمانت اجرایی موثر برای تخلف از وظیفه تمکین زوجه در قبال زوج، عدم استحقاق وی نسبت به نفقه عنوان شده است. این ماده مقرر می‌دارد: چنانچه زن از وظایف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود. البته باید دانست در مواردی که زوجه در عدم تمکین، عذر موجه دارد، استحقاق نفقه را از دست نمی‌دهد.

2.ماده 642 قانون مدنی

طبق ماده 642 قانون مدنی دو ضمانت اجرایی برای عدم پرداخت نفقه مطرح گردیده است. اولی در ماده ۱۱۳۰ که در آن حق طلاق را برای زوجه پیش بینی نموده است و دومی در ماده ۱۲۰۵ که در آن به دادگاه اجازه داده شده است از اموال زوج برای تامین نفقه زوجه برداشت نماید. ملاحظه می‌شود که سه ضمانت اجرایی مهم برای تکلیف به عدم پرداخت نفقه وجود دارد ولی از جانب زوجه تکلیف به تمکین با ضمانت اجرایی مناسبی توام نیست. اگر عدم تمکین زوجه را نوعی فعل حرام تلقی نماییم، ممکن است زن چنانچه علناً از تمکین سرباز زند، مشمول مجازات‌های مندرج در ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی نیز بشود.

مهریه زن در صورت عدم تمکین

بدیهی است در ارتباط با پرونده‌های حقوقی-خانوادگی نظیر طلاق، درخواست مهریه، عدم تمکین زوجه از زوج و مواردی از این دست، حضور یک وکیل مجرب و آشنا به ماده‌های قاونی در کنار شما، می‌تواند کمک شایانی به پیشبرد صحیح پرونده نماید. از این رو پیشنهاد ما به شما آن است که در صورت درگیر شدن با پرونده‌های خانوادگی حتما از حضور یک وکیل مجرب خانواده و کارآزموده بهره ببرید. اگر به دلیل عدم اطلاع از ریزه‌کاری‌های قانون در پی یک وکیل مجرب و خبره هستید می‌توانید از مشاوره‌های وکیل پایه یک دادگستری، آقای حامد امیری بهره بگیرید.