ممنوع‌ الخروجی صاحب چک برگشتی! سقف بدهی ممنوع الخروجی چک

مراحل ممنوع‌ الخروجی صاحب چک برگشتی

ممنوع‌ الخروجی: ممنوع‌الخروج شدن از کشور بنا به علل گوناگونی رخ می‌دهد و مراجع بسیاری هم قادرند این حکم را صادر نمایند. علت‌های ممنوع‌الخروج کردن افراد هم همیشه مالی نمی‌باشد.

به‌عنوان مثال خروج زن از کشور بدون اجازه شوهر و یا دختر دوشیزه بدون کسب اجازه پدر ممنوع ‌می‌باشد. ممنوعیت خروج از لحاظ مالی برخی مواقع هم از سوی دولت می‌باشد و گاهاً از قوه قضاییه مانند ممنوع الخروجی بابت مهریه . همین‌طور اشخاص می‌توانند بدهکاران را ممنوع‌الخروج کنند که این بدهی امکان دارد به خاطر چک برگشتی باشد.

در این مقاله حامد امیری وکیل حقوقی اصفهان تصمیم دارد موضوع ممنوع‌الخروج شدن به علت چک برگشتی را مورد بررسی قرار دهد؛ همچنین در مورد انواع ممنوعیت خروج صحبت کند.

چنانچه تمایل دارید در این زمینه اطلاعاتی بدست آورید حتما این مقاله را تا پایان مطالعه کنید و در انتها نظرات و تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.

انواع ممنوع‌الخروجی کدامند؟

• مالی
• کیفری
در ابتدا می‌بایست نگاهی به دلایل اصلی و مهم مالی و کیفری ممنوع‌الخروج شدن افراد بیندازیم.

1) ممنوع‌الخروجی بدهکاران بانکی

ممنوع‌ الخروجی: ایا چک برگشتی باعث ممنوع الخروج شدن میشود؟! به موجب ماده واحده مصوب 20 اردیبهشت 1359 شورای انقلاب، بانک مرکزی بخش‌نامه صادر می‌نماید و براساس شرایطی بدهکاران بانکی ممنوع‌الخروج خواهند شد. آخرین بخش‌نامه صادر شده از بانک مرکزی در این خصوص بهمن 1359 می‌باشد.

2) ممنوع‌الخروجی مالیاتی و بیمه‌ای

ممنوع‌ الخروجی بدهکاران قطعی مالیاتی توسط اعلام سازمان امور مالیاتی و بر اساس صدور رای قطعی دادگاه یا صدور اجرائیه سازمان ثبت اسناد و املاک کشور اجرایی می‌گردد.

همین‌طور سازمان تأمین اجتماعی قدر است براساس قوانین، از دادستانی کل کشور جهت بدهکاران بیمه‌ای تقاضای ممنوع‌الخروجی را نماید و حکم آن را دریافت کند.

3) ممنوع‌الخروجی محکومان کیفری

ممنوع‌ الخروجی: از ناحیه محاکم دادگستری، عده‌ای از متهمان یا محکومان قطعی کیفری در مراحل اولیه دادرسی تا اعمال حکم، ممنوع‌الخروج می‌شوند. در این خصوص، تصویب و ابلاغ دستور ممنوعیت خروج، تمدید یا برطرف کردن ممنوعیت، توسط دادستانی کل کشور صورت می‌پذیرد.

4) ممنوع‌الخروجی محکومیت‌های مالی

ممنوع‌ الخروجی: به موجب قانون چنانچه محکومان مالی به‌منظور فرار از قرض و بدهی، رفتاری کنند که موجب اعسار و ناتوانی در پرداخت بدهی آن‌ها گردد، قاضی رسیدگی‌کننده به اعسار قادر است مانع خروج آن‌ها از کشور شود.

5) ممنوع‌الخروجی بدهکاران اسناد رسمی

ممنوعیت خروج افراد به‌واسطه اسناد لازم‌الاجرا و توسط بخش‌های اجرایی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور از جمله موارد ممنوعیت خروج از کشور می‌باشد. این ممنوعیت جهت بدهکارانی صادر می‌گردد که اموالی را به‌منظور پرداخت دین خود معرفی نکرده‌اند یا دسترسی به اموال آن‌ها امکان‌پذیر نمی‌باشد.

ممنوعیت خروج چک برگشتی به چه صورت است؟

ممنوع‌ الخروجی: حامد امیری بهترین وکیل چک در اصفهان بیان می‌کند: تنها سند عادی و تجاری چک می‌باشد؛ ولی لازم‌الاجراست که دارای جنبه حقوقی و جنبه کیفری می‌باشد. این خصوصیت، امکان ممنوعیت خروج صادرکنندگان چک بی‌محل را در برخی موارد خواهد داد که به این شرح است:

• چنانچه چک قابل پرداخت نباشد و جنبه کیفری داشته باشد، جهت وصول آن می‌توان ایتدا به دادگاه کیفری شکایت نمود ، سپس توسط بخش‌های اجرایی سازمان ثبت و البته بعد از معارفه دارایی صادرکننده چک بی‌محل، ابلاغیه ممنوع‌الخروجی او را اخذ کرد.

• چک‌های صادر شده به‌صورت سفید امضا یا تضمینی و وعده‌دار همچنین مشروط و بدون تاریخ، جنبه کیفری نخواهند داشت. همین‌طور می‌بایست قوانین جدید چک همچنین مقررات چک‌های بنفش صیادی را رعایت نمود؛ مثل به ثبت رسیدن چک در سامانه صیاد و گرفتن تاییدیه قابل ‌پرداخت نبودن چک به همراه کد پیگیری بانک مرکزی.

نکات حقوقی ممنوع‌الخروج کردن صاحب چک برگشتی

1) چنانچه جهت وصول مبلغ چک، به ضامن چک‌ یا ظهرنویسان مراجعه گردد، نمی‌توان ایشان را توسط مراجع ثبتی ممنوع‌الخروج کرد.

2) ممنوعیت خروج چک‌ برگشتی تنها جهت چک‌های بانک‌های مجاز کشور صادر می‌گردد و دربردارنده چک‌های مؤسسه‌های مالی و اعتباری یا صندوق‌های قرض‌الحسنه دارای مجوز نخواهد شد.

3) بانک کارگذار چک می‌بایست تأیید نماید که امضای صادرکننده چک بی‌محل با مصداق امضای حاضر او در بانک تطابق دارد.

4) جهت تقاضای ممنوع‌الخروجی برای چک بی‌محل لازم می‌باشد اموال منقول یا غیرمنقول صادرکننده چک هم معرفی شود. و مضاف‌بر تحویل لاشه چک، می‌بایست 10 درصد از مبلغ چک را به‌منظور خرج اجرایی به دادگاه پرداخت نمود.

5) حق دعوی و تقاضای ممنوعیت خروج تنها جهت صاحب چک امکان دارد و صاحب چک بر اساس قانون فردی می‌باشد که برای نخستین مرتبه چک را تحویل بانک داده و تاییدیه عدم پرداخت را به اسم خویش دریافت کرده است.

از این‌رو چنانچه صاحب چک بی‌محل، بعد از اخذ تاییدیه برگشتی، آن چک یا حق خویش را به شخص دیگر واگذار نماید، برای فرد جدید، صادرکننده چک قابل پیگیری نمی‌باشد.

6) صاحب چک 6 ماه بعد از صدور تاییدیه عدم پرداخت چک، مهلت قانونی دعوای کیفری و استفاده از ممنوع‌الخروج کردن صاحب چک را خواهد داشت. همین‌طور زمان مراجعه به بانک توسط صاحب چک نبایستی 6 ماه از زمان صدور چک گذشته باشد.

7) جنبه کیفری چک و امکان ممنوعیت خروج دارنده چک تنها به‌طور کسری کل مبلغ چک ارتباط ندارد، بلکه بعد از گرفتن موجودی، نسبت به کسری آن می‌توان تاییدیه عدم پرداخت دریافت نمود و مراحل دعوی کیفری را انجام داد. همین‌طور اگر اختلافی بین مبلغ حروفی و عددی چک وجود داشت، مبلغ حروفی دارای اعتبار و قابل ‌اقدام می‌باشد.

مدت اعتبار دستور ممنوع الخروجی

آن‌طور که حامد امیری وکیل خوب اصفهان می‌گوید: مدت اعتبار ممنوع‌الخروجی، 6 ‌ماه می‌باشد و قابل تمدید است. در صورت حاضر بودن متهم در بازپرسی همچنین صادر شدن قرار موقوفی، ترک و یا منع تعقیب، ممنوع‌الخروجی برطرف و مراتب فورا به مراجع مرتبط اطلاع داده می ‌شود. چنانچه زمان درج شده در حکم ممنوعیت خروج منقضی گردد، این حکم خود به ‌خود منتفی می‌باشد و مراجع مرتبط حق ندارند مانع از خروج گردند.

ممنوع الخروجی برای چک

حامد امیری وکیل باتجربه خاطر نشان می‌کند: در خصوص ممنوعیت خروج اشخاص از طریق دعوی حقوقی مثل صدور چک بی‌محل، می‌بایست چنین گفت که در این مورد فرد ذی‌نفع حق دارد پس از قطعی شدن حکم و اجرا نشدن مفاد حکم از جانب محکوم‌علیه، از قاضی اجرای احکام تقاضا نماید تا درباره صدور حکم برای ممنوعیت خروج صادرکننده چک بی‌محل اقدام نماید. لذا با حکم مقام قضایی آن شخص ممنوع‌ الخروج می‌شود.

صدور اجرائیه چک برگشتی

آیا چک برگشتی ممنوع الخروج دارد؟! صاحب چک با مراجعه به بانک و در صورت نبودن موجودی در حساب صادر کننده چک، حق دارد نسبت به برگشت زدن چک و دریافت نامه عدم پرداخت با کد رهگیری از بانک اقدام نماید.

در این وضعیت، مشخصات چک در سامانه چک‌های برگشتی بانک مرکزی ثبت می‌گردد و چنانچه آن چک، توسط سامانه صیاد صادر گردیده باشد، بانک حق دارد از حساب‌های دیگر صادر‌کننده چک با وجود داشتن موجودی، مبلغ چک را برداشت کند و به صاحب چک پرداخت نماید.

اما در صورتی‌که حساب‌های دیگر صادرکننده چک هم موجودی نداشته نباشد، در این شرایط صاحب چک می‌تواند با همراه داشتن تاییدیه عدم پرداخت، با رجوع کردن به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی نسبت به ثبت دادخواست اقدام نماید.

در این صورت دادخواست این شخص به دادگاه حقوقی که بانک صادرکننده دسته چک در حیطه آن حادث گردیده است، ارسال داده می‌شود و بعد از ارسال پرونده به آن دادگاه، قاضی پرونده را به یکی از شعبه‌ها ارجاع می‌دهد، شعبه مربوطه می‌بایست طی مدت ۱ هفته چک را بررسی نماید و چنانچه شرایط قانونی جهت صدور اجرائیه وجود داشته باشد، نسبت به صدور اجرائیه اقدام نماید.

ماده ۱۸۳ آئین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم ‌الاجراء و نحوه رسیدگی به دعوی از اعمال اجرائی، در این حوزه مقرر کرده است:

«درخواست اجرای چک، از ثبت محلی که بانک طرف حساب صادر کننده چک در آن محل واقع است به عمل می‌ آید».

ایا با چک برگشتی میتوان از کشور خارج شد؟!

ایا چک برگشتی ممنوع الخروجی دارد؟! برای صدور اجرائیه در مورد چک کدام اوراق باید به ثبت محل تسلیم گردد:

• درخواست نامه مختص صدور اجرائیه.
• اصل و فتوکپی گواهی کننده چک و برگشتی آن ضبط دارایی و ممنوعیت خروج صادر کننده چک

تحت این شرایط فرد صادرکننده چک فقط 10 روز مهلت دارد که نسبت به پرداخت مبلغ چک اقدام نماید و در غیر این صورت صاحب چک اختیار دارد از 2 راه اقدام نماید:

الف) با مراجعه به دادگاه و طرح دعوی از صادرکننده چک و محکوم کردن وی و احراز دستور محکومیت، به بخش اعمال احکام دادگستری رجوع کرده و طبق قانون «نحوه اجرای محکومیت های مالی» نسبت به ضبط دارایی وی اقدام نماید و چنانچه اموالی نداشت، نسبت به ممنوعیت خروج صادرکننده چک اقدام نماید.

ب) مراجعه به اداره ثبت اسناد و توسط دایره اجرای ثبت اسناد لازم ‌الاجراء محل، درخواست صادر شدن اجراییه را نماید. واحد اجراییه ثبت بعد از صادر شدن اجراییه و ابلاغ آن به ادرس گزارشی در تاییدیه عدم پرداخت، به تقاضای صاحب چک، نسبت به ضبط دارایی یا ممنوعیت خروج صادرکننده چک بی‌محل اقدام نماید.

نتیجه گیری

نحوه ممنوع الخروجی از طریق چک: در خصوص ممنوعیت خروج اشخاص می توانید از 2 روش کیفری یا حقوقی اقدام نماید. روش کیفری که به‌طور معمول از طریق دادستان صورت می‌پذیرد؛ که چنانچه شرایط تعیین شده در ماده 188 قانون آئین دادرسی مدنی وجود داشت می توانید نسبت به صادر شدن قرار ممنوع‌الخروجی افراد اقدام نمایید.

ولی در خصوص دادخواست حقوقی نظیر چک بی‌محل، می‌بایست خود فرد ذی نفع با طرح شکایت از صادرکننده چک بی‌محل و دریافت دستور قطعی نسبت به ضبط دارایی این فرد و اگر مالی نداشته باشد، نسبت به ممنوع‌الخروج کردن صادرکننده چک بی‌محل اقدام نماید.