برقراری عدالت برای کودکان رهاشده: حقوق برای آینده
یکی از معضلات اجتماعی که در هر جامعهای وجود دارد رها كردن اطفال و نوزادان و كودكان است. اکثرا والدین كودكان خود را به دلیل شرایط و مسائل مختلف رها کرده و دیگر حاضر به نگهداری و مراقبت از آنها نیستند و به این طریق زمینه تباه کردن آینده آنها را مساعد میکنند.
در بیشر مواقع والدین به دلیل شرایط بد اقتصادی و یا زیاد بودن تعداد فرزندانشان و یا حتی به دلیل آن که فرزند حاصل یک رابطه نامشروع است رها کرده و به اصطلاح بر سر راه میگذارند.
تصور آنان این است که طفل در خیابان زندگی بهتری خواهد داشت تا در کنار آنها و با همین استدلال غلط راضی به انجام چنین عملی میشوند.
در حالی که بر اساس آمارهای منتشر شده، قریب به اتفاق، اطفالی که به این شکل بر سر راه رها شدهاند یا دزدیده شده، یا از گرسنگی تلف شده و یا مورد حمله حیوانات قرار میگیرند.
وکیل جرایم علیه اطفال میگوید در قانون مجازات اسلامی چنین عملی جرم انگاری و برای آن مجازات تعیین شده است. جرایم علیه اطفال در این قانون در دسته بندیهای مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است از جمله:
جرایم علیه اطفال، جرایم علیه جنین و جرایم علیه مردگان. در ادامه این مطلب یکی از جرایم علیه اطفال که رها کردن طفل در محل خالی از سکنه است را مورد بررسی قرار میدهیم و در پایان به بعضی دیگر از جرایم علیه اطفال اشاره خواهیم کرد. بنابراین تا پایان این مطلب با ما همراه باشید. .
آیا رها کردن طفل جرم است؟
زمانی که والدینی طفل خود را رها کرده و اصطلاحا بر سر راه میگذارند زمینه نابودی طفل را فراهم کردهاند زیرا معلوم نیست چه اتفاقی برای آن طفل رها شده بیافتد.
ممکن است برخی از آنها از شدت گرسنگی بمیرند و برخی دیگر از آنها هم مورد سوء استفاده افراد تبهكار قرار میگیرند و از سوی آنها مجبور به انجام جرایمی همچون برای تكدی گری، حمل و فروش موادمخدر و… میشوند.
البته گاهی شانس با اطفال رها شده یار است و از سوی مردم یا پلیس به شرخوارگاه یا بهزیستی معرفی میشوند تا توسط خانوادهای معقول به فرزندخواندگی پذیرفته شوند. البته این اتفاق درصد بسیار کمی از کودکان رها شده را شامل می شود.
قانون مجازات اسلامی درباره رها کردن طفل يا فرد عاجز در محلی خالی از سکنه در ماده 633 مقرر میدارد:
« هرگاه کسی شخصاً يا به دستور ديگری طفل يا شخصی را که قادر به محافظت خود نمي باشد، در محلی که خالی از سکنه است رها نمايد به حبس از شش ماه تا دو سال و يا جزای نقدی از سه ميليون تا دوازده ميليون ريال محکوم خواهد شد و اگر در آبادی و جایيکه دارای سکنه باشد رها کند تا نصف مجازات مذکور محکوم خواهد شد و چنانچه اين اقدام سبب وارد آمدن صدمه يا آسيب يا فوت شود و رها کننده علاوه بر مجازات فوق حسب مورد به قصاص يا ديه يا ارث نيز محکوم خواهد شد.»
ماده 633
مجازات رها کردن کودکان: حمایت از آینده
وکیل کیفری در اصفهان بیان میکند در این ماده قانون گذار صرف رها کردن طفل که عاجز است را جرم دانسته و کاری با نتیجه این عمل ندارد.
به دلیل آن که والدین تکلیف دارند که از فرزندان خود نگهداری و مراقبت کنند و سرپیچی از این تکلیف ضمانت اجرا خواهد داشت. وی اضافه میکند:
علاوه بر آن خودداری کردن از کمک به کسی که مصدوم است و یا در معرض خطر جانی قرار دارد هم مسئولیت کیفری به دنبال دارد. بنابراین اگر کسی به جای آن که به طفل یا فرد عاجزی کمک کند آن را بر سر راه بگذارد، مستوجب مجازات است.
البته لازم به ذکر است علاوه بر آن که در ماده 633 به عمل رها کردن طفل توجه شده، به نتیجه این عمل نیز توجه شده است. به بیان بهتر اگر طفلی که توان مراقلت از خود را نداشته و به عبارتی عاجز است را رها کرد، کیفر و مجازات شخص مجرم شدیدتر میشود و اگر طفل آسیبی ببیند و یا فوت شود، شخص رها کننده حسب مورد به دیده، قصاص و یا پرداخت ارش محکوم میگردد.
از دلایلی که والدین بخاطر آن طفل خود را رها میکنند
عمدهترین دلیلی که در رها کردن طفل در محل خالی از سکنه وجود دارد این است که فرزند رابطه نامشروع و زنا باشد و یا آن که وطی به شبهه وجود داشته باشد، به این معنا که مادری نداند پدر طفل چه کسی است.
بهترین وکیل اصفهان میگوید حتی اگر طفل حاصل یک رابطه نامشروع باشد، زانی و زانیه (زن و مرد زنا کننده) نسبت به آن طفل تکالیفی دارند که باید به آن عمل کنند.
همچنین عوامل دیگری نیز وجود دارد که والدین حاضر به رها کردن طفل خود میشوند، از جمله شرایط بد اقتصادی و عدم تکن مالی، اعتیاد یکی از والیدن یا هردوی آنها، بالا بودن تعداد فرزندان خانواده و… .
وکیل اصفهان میافزاید: رها کردن طفل در محل خالی از سکنه به هر دلیلی که باشد جرم است و برای قانون فرقی ندارد که طفل به چه دلیلی رها شده است. بلکه صرف رها کردن طفل را جرم انگاری کرده و برای آن از 6 ماه تا 3 سال حبس و 3 میلیون تا 12 میلیون ریال جزای نقدی در نظر گرفته است.
دیگر جرایمی که علیه اطفال صورت میگیرد:
مطابق به گفتههای وکیل خوب اصفهان، گاهی ممکن است والدین بر علیه طفل خود جرمی انجام دهند. با این که قانون تنبیه بدنی را در حد متعارف پذریفته ولی تجاوز از این حد شرایط وقوع جرم را فراهم کرده و اگر طفلی بیشتر از حد متعارف از سوی والدین خود مورد آزار و اذیت قرار بگیرد، والدینش مجرم شناخته میشوند.
در ماده 2 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بیان شده است:« هر نوع اذیت و آزار کودکان و نوجوانان که موجب شود به آنان صدمه جسمانی یا روانی و اخلاقی وارد شود و سلامت جسم یا روان آنان را به مخاطره اندازد، ممنوع است.»
در ادامه برخی از جرایم علیه کودکان را مورد بررسی قرار میدهیم:
الف) کودکان کار
کودکان زیادی وجود دارند که مجبور به کار کردن بر سر چهار راهها و تکدی گری میشوند. ماده 713 قانون مجازات اسلامی در این خصوص حکم کرده است:
« هرکس طفل صغیر یا غیر رشیدی را وسیله تکدی قرار دهد یا افرادی را به این امر بگمارد، به سه ماه تا دو سال حبس و استرداد کلیه اموالی که از طریق مذکور به دست آورده است، محکوم خواهد شد».
قانون کار نیز بیان داشته که افراد زیر 15 سال را نباید به کار گماشت و این کار ممنوع است. کسانی هم که از این دستور سرپیچی کنند، متخلف محسوب شده و ممکن است علاوه بر جزای نقدی به حبس از 91 تا 180 روز محکوم شوند.
ب) شکنجه جسمی و روحی کودکان
سنگینتری جرمی که ممکن است علیه کودک اعمال شود شکنجه جسمی و روحی است که با نام «کودک آزاری» شناخته میشود. قانون گذار نیز در حمایت از کودکان در ماده 4 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان کودک آزاری و شکنجه جسمی و روحی را جرم تلقی کرده و مرتکب را لایق مجازات دانسته است.
ج) بزه دیدگی بهداشتی اطفال
انجام ندادن برخی از تکالیف بهداشتی برای کودک از سوی والدین نیز جرم انگاری شده است و اگر انجام ندهند مجرم به حساب میآیند ازجمله عدم آبله کوبی، نگرفتن گواهینامه بهداشتی در زمان سپردن طفل به دایه، شیر دادن به طفل از سوی زنان مبتلا به بیماری واگیر دار و… .
د) خرید و فروش کودکان
از دیگر جرایم سنگینی که ممکن است علیه کوکی اتفاق افتد، خرید و فروش کودک توسط والدین است. تا پیش از آن که قانون حمایت از کودکان و نوجوانان تصویب گردد، تنها قانون عبور دهندگان اشخاص غیرمجاز از مرزهای کشور به این امر پرداخته و آن را جرم انگاری کرده بود.
در بند د از ماده 1 این قانون آمده است:« عبور دادن غیرمجاز شخص غیربالغ یا موجبات عبور غیرمجاز او را تسهیل و فراهم کردن، جرم و از موجباب تشدید مجازات تلقی میشود».
اکنون نیز به موجب ماده 3 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان، هرنوع خرید و فروش کودکان جرم تلقی شده است. وکیل دادگستری میافزاید:
در ماده 631 قانون مجازات اسلامی نیز به چنین جرمی اشاره شده و حکم کرده است: «هرکس طفلی را که تازه متولد شده است، بدزدد یا مخفی کند یا او را به جای طفل دیگری یا متعلق به زن دیگری غیر از مادر طفل قلمداد کند، مجرم است.»
مشاوره انلاین با وکیل خانواده در اصفهان:
دفتر وکالت حامد امیری یکی از بهترین وکیل در اصفهان، با بیش از یک دهه سابقه درخشان در پروندههای متعدد و اخذ آراء موفق آماده ارائه کلیه خدمات حقوقی اعم از مشاورههای تخصصی، قبول وکالت، نگارش حقوقی و تنظیم قراردادها در تمامی موارد دعاوی حقوقی، امور کیفری، دعاوی خانواده، امور تعزیرات، اداره کار به هموطنان گرامی میباشد.
پذیرش حضوری: شنبه تا سه شنبه از ساعت ۱۶:۳۰ لغایت ۲۰:۳۰
پذیرش غیر حضوری: در تمامی ایام هفته از ساعت ۱۳:۰۰ لغایت ۱۶:۰۰
مشاوره فوری: در تمامی ایام هفته از ساعت ۸:۳۰ لغایت ۲۳:۰۰
آدرس دفتر وکالت: اصفهان، خیابان سجاد، ابتدای خیابان قائم مقام فرهانی، مجتمع شیخ بهایی طبقه اول واحد ۱۱
کلام آخر
در پایان مطلب رها کردن طفل در محل خالی از سکنه و به عنوان کلام آخر باید بیان داشت که رها کردن کودکان و اطفال جزو جرایم ظالمانه است و پدر و مادری که این کار را میکنند، با دست خود آینده فرزندشان را نابود کردهاند.
زیرا در بیشتر مواقع این اطفال به دست سوءاستفادهگران میافتند و از آنها برای کار در چهار راهها و یا حمل مواد مخدر استفاده میکنند. چنانچه سوال یا نظری دراین باره دارید میتوانید آن را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.