“قرار نهایی صادر شد” به چه معناست؟ قرار نهایی دادسرا چیست؟!

چند روز بعد از قرار نهایی حکم صادر میشود؟

قرار نهایی و معنای آن از سوالاتی است که به کرّات از وکیل اصفهان پرسیده می شود، از همین جهت وی با تهیه کردن این مقاله سعی بر آن داشته است که به سوالات افراد در این خصوص پاسخ دهد و این امر را روشن سازی کند.

بعد از آن که طرفین در دادسرا پرونده خود را ثبت کردند و مراحل مقدماتی برای رسیدگی به آن پرونده گذرانده شد مثل انجام تحقیقات مقدماتی، اکنون این بازپرس است که باید تصمیم بگیرد.

بازپرس لازم است در زمان انجام تحقیقات مقدماتی خود، مواردی را از قبیل علت وقوع جرم، دلایل و مدارک وقوع جرم و … را بررسی کند و بعد از آن که در این خصوص تحقیقات خود را انجام داد نتیجه گیر کرده و تصمیم خود را در غالب یک قرار نهایی صادر کند.

در ادامه این مقاله ” قرار نهایی ” را تعریف کرده، انواع آن را نام می بریم و به سوالات رایجی که در این زمینه وجود دارد جواب می دهیم. پس با ما همراه باشید و نظرات و سوالات خود را در این خصوص برای ما در قسمت نظرات بنویسید.

قرار نهایی چیست؟

وکیل دادگستری در اصفهان در تعریف قرار نهایی بیان می کند قرار نهایی به قراری گفته می شود که بر اثر صدور آن دعوی در حدود موضوع خود خاتمه پیدا می کند.

در واقع قرار نهایی قراری است که بدون آن که وارد ماهیت شکایت شود صادر خواهد شد و موجب می شود که دعوی از دادگاه یا دادسرا خارج شود.

از جمله موارد صدور آن می توان به ایراد خوانده مبنی بر اهلیت نداشتن خواهان و یا صلاحیت نداشتنن دادگاه رسیدگی کننده اشاره کرد. به این نکته نیز باید توجه داشت که قرار رد دعوی، یک قرار نهایی است.

انواع قرار نهایی

همانطور که در مقدمه گفتیم قرار نهایی انواعی دارد که تصمیم داریم در ادامه آن ها را بیان کرده و شرح دهیم:

1. قرار موقوفی تعقیب 

زمانی که قرار موقوفی تعقیب صادر می شود قاضی وارد ماهیت پرونده نخواهد شد زیرا که این قرار یک قرار نهایی شکلی است و به هنگام صدور آن، دیگر نمی توان به آن پرونده رسیدگی کرد و در مورد آن تحقیقات مقدماتی انجام داد.
در قانون آیین دادرسی کیفری مواردی قید شده است که اگر تحقق یابد، دیگر به آن پرونده رسیدگی نمی شود و در واقع دعوی ساقط می شود و نمی توان در مورد آن تحقیقات را ادامه داد، این موارد به ترتیب زیر است:

1. توبه کردن متهم
2. فوت متهم یا محکوم علیه
3. قاعده ی درأ
4. انحلال غیر ارادی شخصیت حقوقی
5. نسخ مجازات قانونی
6. گذشت شاکی در جرائم قابل گذشت
7. جنون متهم در زمان ارتکاب جرم
8. شمول مرور زمان
9. اعتبار امر مختومه

زمانی که بازپرس قرار موقوفی تعقیب صادر می کند لازم است تا پرونده را به دادستان ارسال کند تا او نیز در این مورد نظر خود را اعلام کند، در صورتی که دادستان با بازپرس هم نظر بود، بازپرس آن را به طرفین ابلاغ می کند و قرار تأمین کیفری در این حالت لغو می شود. اما چنانچه دادستان با بازپرس هم نظر نبود، و هر دو بر نظرات خود مصر بودند، پرونده برای حل اختلاف به دادگاه صالح فرستاده می شود.

2. قرار بایگانی کردن پرونده

قرار بایگانی کردن پرونده نیز به گفته وکیل خوب اصفهان بدون ورود به ماهیت پرونده صادر می شود زیرا از انواع قرار نهایی شکلی است.

به گفته وکیل خبره اصفهان در صورتی که شرایط لازم وجود داشته باشد، قاضی این امکان را دارد که از تعقیب کردن متهم منصرف شود و پرونده را بایگانی کند.

البته هم دادستان و هم شاکی در این خصوص ظرف مدت 10 روز حق اعتراض دارند. که البته مرجع رسیدگی به این اعتراض نیز دادگاه تجدیدنظر استان است. اما شرایطی که برای صدور این قرار باید وجود داشته باشد به ترتیب زیر است:

1. اخذ تعهد کتبی از متهم
2. نداشتن سابقه محکومیت کیفری متهم
3. توجه نمودن قاضی به وضع اجتماعی و شرایط وقوع جرم
4. نداشتن سابقه ارتکاب جرم تعزیری درجه هفت یا هشت
5. عدم وجود شاکی یا گذشت شاکی از متهم

3. قرار منع تعقیب

قرار منع تعقیب یکی از قرارهای نهایی است که وارد ماهیت موضوع پرونده می شود. وکیل اصفهان بیان می دارد زمانی که برای مجرم بودن شخص دلایل کافی وجود نداشته باشد و یا آن که قاضی تشخیص دهد عمل صورت گرفته اصلا جرم نیست، قرار منع تعقیب صادر می شود.

بعد از آن که قرار منع تعقیب صادر شد، لازم است که پرونده برای دادستان فرستاده شود تا او نیز در این باره نظر دهد. حال اگر دادستان هم موافق این نظر بود که این موضوع به طرفین پرونده ابلاغ می شود، اما اگر دادستان مخالف صدور قرار منع تعقیب بود، پرونده برای حل اختلاف باید به دادگاه صالح فرستاده شود.

4. قرار جلب دادرسی

قرار جلب دادرسی به گفته وکیل کیفری در اصفهان ، همان قرار مجرمیت است. زمانی که تحقیقات مقدماتی صورت گرفت و مجرم بودن متهم نزد دادیار و یا بازپرس ثابت شد، قرار جلب دادرسی یا مجرمیت صادر می شود.

پس صدور این قرار برای زمانی است که مجرم بودن متهم ثابت شده باشد. لذا دادستان کیفرخواست صادر کرده و پرونده را به دادگاه صالح ارجاع می دهد تا در این خصوص حکم مقتضی صادر کند.

5. قرار تعلیق تعقیب

وکیل کیفری در اصفهان ذکر می کند در جرایم غیرقابل گذشت همچون کلاهبرداری ، سرقت و …، در صورتی که شاکی رضایت دهد و یا خسارتی که به او وارد شده است به طور کامل جبران شود، قاضی این امکان را دارد که تعقیب متهم را به مدت 6 ماه تا 2 سال تعلیق کند.

6. قرار ترک تعقیب

پیش از آن دادستان کیفرخواست صادر کرده و پرونده را به دادگاه صالح ارجاع دهد، شاکی می تواند تقاضای ترک تعقیب کند. در این صورت دادستان قرار ترک تعقیب صادر می کند. لازم به ذکر است که برای یکبار در مدت یکسال از تاریخ صدور این قرار، تقاضای تعقیب مجدد کند.

قرار نهایی با قرار اعدادی یا مقدماتی چه تفاوتی دارد؟

وکیل کیفری در اصفهان در پاسخ به این سوال بیان می دارد، قرارهای اعدادی یا مقدماتی برای تکمیل تحقیقات مقدماتی صادر می شود، در صورتی که قرارهای نهایی برای خاتمه دادن به دعوای مطروحه و خارج شدن آن از مرجع رسیدگی کننده صادر می شود.

وی اضافه می کند قرارهای اعدادی یا مقدماتی به این منظور صادر می شود که دلایل بهتری برای اثبات اتهام یافت شود و یا متهم در دسترس باشد و یا آن که پرونده برای صدور حکم آماده سازی شود و یا حتی بزهکاری یا بی گناهی متهم احراز شود.

اما قرارهای نهایی زمانی صادر می شود که نتیجه پرونده مشخص شده است و برای آزادی متهم و یا منع تعقیب وی و حتی اثبات مجرمیت او صادر می شود.

همانطور که سابق بر این بیان نمودیم قرارهای نهایی که بازپرس صادر می کند، باید برای دادستان فرستاده شود تا در ظرف 3 روز در مورد آن به صورت کتبی اظهار نظر کند.

چنانچه دادستان با بازپرس در مورد قرار صادر شده هم نظر باشد، موضوع به طرفین پرونده ابلاغ می شود، ولی چنانچه وی با قرار صادر شده از سوی بازپرس موافق نباشد، و هر دو بر نظرات خود پایبند باشد، پرونده به منظور حل اختلاف به دادگاه صالح ارجاع داده می شود تا به آن رسیدگی کند.

حکم با قرار نهایی چه تفاوتی دارد؟

حامد امیری از بهترین وکیل‌های اصفهان اظهار می دارد قرارهای نهایی صادر شده با حکم فرق دارند اما پیش از آن که تفاوت های آن ها را بیان کنیم لازم است یک وجه تشابهی که با هم دارند را نام ببریم و آن این است که با صدور هر دو، پرونده از مرجع رسیدگی کننده خارج می شود. اما تفاوت های قرار نهایی با حکم به شرح ذیل است:

• مرجعی که حکم را صادر می کند دادگاه است در حالی که قرار نهایی، هم از سوی دادگاه و هم از سوی دادسرا قابل صدور است.
• زمانی که حکم صادر می شود به این معنی است که دادگاه برای صدور آن وارد ماهیت آن شده است و به ماهیت آن رسیدگی کرده است. در صورتی که برخی از قرارهای نهایی همانطور که نام بردیم بدون آن که وارد ماهیت آن شود، صادر می شود.

پیامک قرار نهایی چیست ؟

وکیل شهر اصفهان می گوید پیامک قرار نهایی به پیامکی گفته می شود که از طرف مرجع قضایی برای طرفین پرونده که در خصوص آن قرار نهایی صادر شده است ارسال می شود.

از طریق این پیامک است که طرفین پرونده از قرار نهایی صادر شده از سوی بازپرس یا دادستان آگاه می شوند. با ارسال پیامک افراد می توانند بدون آن که به دادگاه مراجعه کنند از شرایط قرار نهایی صادر شده مطلع شوند.

نتیجه گیری مرحله بعد از قرار نهایی چیست

در پایان در قالب نتیجه گیری می توان چنین گفت که قرارنهایی به قراری گفته می شود از سوی دادسرا یا دادگاه صادر می شود به این منظور که سرنوشت پرونده مشخص شده است و از مرجع رسیدگی کننده خارج شود.

در بعضی از موارد بدون آن که دادستان یا بازپرس وارد ماهیت موضوع پرونده شود، قرار نهایی را صادر می کند مثل قرار موقوفی تعقیب.

و در برخی از موارد نیز وارد ماهیت شده و پس از انجام تحقیقات در این خصوص قرار نهایی را صادر می کند مثل قرار منع تعقیب.