قتل فرزند یا فرزند کشی

قتل فرزند یا فرزند کشی ، کشتن فرزند توسط پدر یا مادر که در اساطیر باستان همچون داستان های شاهنامه ، رواج داشته، یکی از مسائل حقوقی مهم در جامعه ی بشری امروز است.

متاسفانه با مروری بر صفحه ی حوادث جراید کثیرالانتشار شاهد تیترهایی درشت با مضامین فرزند کشی هستیم. قتل فرزند ممکن است به دلایل مختلف اتفاق بیفتد و به عمد یا غیر عمد باشد.

آن چه در کاهش این جرم، اهمیت ویژه ای دارد ، تلاش برای افزایش سلامت روان افراد در جامعه است. همچنین گام برداشتن در جهت بهبود وضعیت معیشتی مردم می تواند گامی موثر در جهت پیشگیری از این جرم باشد.

از طرف دیگر، تصویب قوانین بازدارنده می تواند کمک موثری به پیشگیری از ارتکاب جرم نماید. به این ترتیب پدرانی که قصد کشتن فرزند خود را دارند ، با اطلاع از عواقب جرم ، از ارتکاب آن صرف نظر می نمایند.

حکم کشتن فرزند توسط مادر

بر همگان روشن است که، مجازات قتل عمد در قانون ایران قصاص است. در قانون مجازات عمومی و قانون مجازات اسلامی ایران ، مقررات خاصی برای قتل فرزند توسط مادر به چشم نمیخورد.

بنابراین حکم کشتن فرزند توسط مادر نیز همچون سایر قتلها، قصاص میباشد. اما قانون در مورد قتل فرزند توسط پدر، حکم دیگری دارد و استثنائاتی در مورد قتل فرزند توسط پدر قائل می شود.

در این مقاله به تمامی ابهاماتی که در این مورد وجود دارد پاسخ خواهیم داد. آگاهی از قوانین موجب خواهد گشت در صورت مواجهه با مشکلات عکس العمل مناسب تری داشته باشید.

همچنین می توانید با مطالعه ی دانستی های حقوقی اطلاعات جامعی در مورد جرم قتل ، موارد حقوقی قتل ، قتل عمد و غیر عمد کسب نمایید.

حکم قتل فرزند توسط پدر

عدم قصاص پدر در قانون مجازات اسلامی نیز مشخص شده است . همان گونه که اشاره کردیم، مجازات قتل فرزند توسط پدر، از موارد بحث برانگیز حقوقی است. ماده ی 205 قانون مجازات اسلامی، به بررسی قانون قتل عمد پرداخته و بیان می دارد:

«قتل عمد موجب قصاص است و اولیای دم می توانند با اذن ولی امر ِقاتل با رعایت شرایط، قصاص كنند. ولی امر می تواند این امر را به رئیس قوه قضائیه یا دیگری تفویض كند.»

با استناد بر این حكم، اگر فردی مرتكب قتل عمد شود با رعایت شرایط قانونی و شرعی باید قصاص شود اما بر این اصل استثنائاتی وجود دارد. یكی از استثنائات قتل فرزند توسط پدر است. اگر پدر قاتل باشد و مقتول فرزند شرعی و قانونی وی باشد، در این شرایط پدر به دلیل قتل فرزند، قصاص نمی شود.

مجازات پدر در قتل فرزند ، در حقوق جزایی ایران ماده ی 220 قانون مدنی بررسی می شود. «پدر یا جد پدری كه فرزند خود را بكشد قصاص نمی شود و به پرداخت دیه ی قتل به ورثه ی مقتول و تعزیر محكوم خواهد شد.» بدین ترتیب در صورتی که قتل عمد توسط پدر یا پدربزرگ پدری، انجام شود، موجب قصاص نفس نیست.

مجازات این جرم پرداخت دیه به ورثه مقتول و حبس تعزیری از 3 تا 10 سال مطابق با ماده 612 قانون مجازات اسلامی است. این شرایط مربوط به زمانی است که پدر، فرزند را به قتل برساند و در شرایط عکس یعنی؛ قتل پدر توسط فرزند، موضوع کاملا متفاوت است و حکم قصاص پا بر جا می باشد.

اعتراض حقوقدانان به مجازات فرزند کشی

باتوجه به این که، پدر و جد پدری با ارتکاب جرم قتل قصاص نمی شوند، حقوق دانان اعتراض گسترده ای نسبت به این قانون داشته اند. فرزندكشی از جمله جرایمی است كه موجب بر هم خوردن نظم عمومی جامعه شده و جریحه دار شدن احساسات افراد را به همراه دارد. قانونگذار در این مورد موظف است كه در این زمینه اقدمات لازم را به کار بسته و مبادرت به تصویب قوانینی در این زمینه نماید که ضمن بازدارنگی افراد از ارتکاب جرم، بتواند پاسخگوی نیاز جامعه امروزی باشد.

مخالفان این قانون معتقدند ، برای معافیت پدر از قصاص از نظر حقوقی توجیهی وجود ندارد. زیرا ارکان قتل همانطور که در مورد غیر پدر محقق است، در مورد پدر نیز محقق می باشد. مگر این که دلیلی بر عدم سلامت روانی پدر وجود داشته و در شرایط خاص و خارج از اراده قتل صورت گرفته باشد.

به این ترتیب براساس شرایط موجود باید تصمیم گرفته شود نه به صورت قاعدة کلی ، ارتکاب قتل از سوی پدر را نشان عدم تعادل روحی ایشان بدانیم. علیرغم تمامی انتقادات این قانون همچنان به قوت خود باقی است.

حکم قتل جنين چیست؟

برای تحقق جرم فرزند كشی، وجود حیات خارج از رحم مادر در لحظه وقوع جرم از شرایط حتمی و لازم است. در قانون مجازات اسلامی و قوانین فعلی جهان، سقط جنین را به عنوان قتل عمدی مجازات نمی‌كنند. پس در حقوق كيفري ايران جنايات عمدي بر جنين هر چند پس از حلول روح باشد موجب قصاص نيست.

در ماده ٣٠٦ قانون گذار این گونه بیان می کند که ، «مرتکب علاوه بر پرداخت دیه، به مجازات تعزیری مقرر در کتاب پنجم «تعزیرات» محکوم می‌شود.»

لازم به ذکر است، درصورتی که جنین زنده متولد شود و نشانه های ادامه ی حیات در وی ظاهر باشد، ارتکاب جنایت قبل از تولد ، منجر به نقص یا مرگ او پس از تولد شود یا نقص او بعد از تولد باقی بماند، حکم متفاوت است.

از تمامی مطالب فوق می توان این گونه استنباط کرد که، رابطه ی ابوت منحصراً قصاص را منتفی می‌كند، اگر چه پدر كافر باشد و فرزند مسلمان خود را به قتل برساند.

اما دیه و كفاره و همچنین مجازات تعزیری همچنان به قوت خود باقی است. افراد بسیاری هستند که به دلیل عدم آگاهی از قوانین ، هنگام ارتکاب جرم ، با فرار و یا اقدامات ناشیانه، تنها جرم خود را افزایش می دهند. در صورتی که اولین گام برای رهایی، مشاوره با یک وکیل توانا می باشد. حامد امیری، وکیل قتل در اصفهان ، شما را در تمامی موارد حقوقی شامل؛ قتل عمد و غیر عمد ، قتل در تصادفات رانندگی ، قتل های خانوادگی ، قتل فرزند، قتل پدر و… راهنمایی کرده و پرورنده ای موفق را به دادگاه ارائه خواهد داد. سامانه ی نوبت دهی آنلاین در سایت راه اندازی شده و به راحتی می توانید از این طریق جهت تعیین وقت قبلی اقدام نمایید.