آیا می توان از فرد مجهول المکان شکایت کرد؟ شکایت از فرد مجهول الهویه
شکایت از فردی که ادرس ندارد؟!
شکایت از فرد مجهول المکان: از جمله اصلی‌ترین اصولی که موجب یک دادرسی عادلانه می‌گردد. این میباشد که طرفین دعوی، می‌بایست بدانند. که پرونده آنها در چه مرحله از رسیدگی بوده و یا حتی پیش از آن و مهم‌تر از همه، مطلع باشند. که علیه ایشان دادخواست یا شکواییه‌ای در دادگاه حقوقی یا کیفری اقامه و به حضور آنها نیاز است.
قانون آیین دادرسی مدنی، بیان داشته است که این اطلاع رسانی از آغاز تا پایان توسط ابلاغیه، انجام شود. در گذشته ابلاغ به روش کاغذی و از طریق مامور ابلاغ برای دو طرف دعوی ارسال می‌گردید. ولی در حال حاضر با الکترونیکی شدن کارها به کمک سامانه ثنا انجام می‌شود.
نکته حائز اهمیتی که وجود دارد، این میباشد. که چنانچه متهم دعوی. مجهول المکان باشد. یا به دلیل نداشتن آدرس متهم یا متهم دسترسی به وی میسر نباشد تکلیف خواهان یا بیشتر درباره شکایت از فرد مجهول المکان توضیح می‌دهد. اگر مایل هستید در این باره بیشتر بدانید تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
مجهول المکان بودن خوانده دعوی
شکایت از فرد مجهول المکان: از جمله مواردی که اشخاص در طرح دعاوی حقوقی امکان دارد. با آن روبه‌رو شوند این است. که متهم دعوای مجهول المکان بوده و به هیچ طریقی نمی‌توان به محل سکونت او دسترسی پیدا کرد.
بیشتر اشخاص در اطلاع نیستند که در این شرایط می‌بایست چه کنند. و تصور می‌کنند در صورتی که متهم مجهول المکان باشد می‌بایست از اقامه دعوی منصرف شوند.
قانون برای موقعیت مجهول المکان بودن متهم دعوی. راهکار قانونی به این صورت که چنانچه خواهان قادر نباشد. آدرس متهم را پیدا کند. و یا آنکه متهم آدرس محل اقامت خود را تغییر و یا از ابتدا در این نشانی سکونت نداشته باشد، خواهان می‌بایست نشانی دیگری از وی پیدا کند.
در شرایطی که به هیچ عنوان پیدا کردن آدرس متهم امکان‌پذیر نباشد. خواهان می‌بایست متهم را مجهول المکان اعلام کرده و از دادگاه تقاضا کند که مفاد دادخواست یک نوبت در یکی از روزنامه‌های کثیر الانتشار آگهی گردد و زمان انتشار این آگهی تا جلسه دادرسی نبایستی از یک ما کمتر باشد. لازم به ذکر است که هزینه چاپ آگهی در روزنامه کثیر الانتشار هم بر دوش خود خواهان میباشد.
مجهول المکان بودن متهم
در پرونده‌های کیفری که شاکی تصمیم به شکایت از مرتکب جرم را داشته و یا به دلیل داشتن جنبه عمومی جرمی همچون محاربه دادستان تحت عنوان مدعی العموم به همراه شاکی خصوصی شاکی پرونده به حساب می‌آید، امکان دارد متهم مجهول المکان باشد.
زمانی که هویت کامل متهم ثابت و محرز میباشد. و تنها محل سکونت او مشخص نیست. از طریق انتشار آگهی احضاریه روال پرونده ادامه می‌یابد. و انتشار آگهی به منظور ابلاغ به متهم.
علاوه بر این لازم به ذکر است که در صورتی که هویت شخص معلوم است، از طریق نقطه زنی تلفن همراه و یا اطلاعات تراکنش‌های بانکی وی می‌توان به او دسترسی پیدا کرد.
ناگفته نماند که در مواردی که پرونده دارای جنبه عمومی نمی‌باشد، شاکی پرونده می‌بایست درخواست انتشار آگهی یا نقطه زنی و ردیابی از طریق تلفن همراه و تراکنش‌های بانکی شخص را بدهد و در این خصوص حکم قاضی را دریافت نموده و به اجرای احکام تسلیم نماید.
نداشتن آدرس متهم
برخی مواقع شاکی یا خواهان بنابر موضوع پرونده. به دلیل نداشتن آدرس متهم تصمیم می‌گیرند. از دعوای خود صرف نظر کنند. ولی با اینکه قانون‌گذار برای این نوع موارد راهکار، نیاز به صرف نظر از دعوا نخواهد بود. در صورت نداشتن نشانی محل اقامت متهم، شاکی یا خواهان بسته. به نوع موضوع پرونده می‌بایست به روش زیر عمل کنند:
ماده 72 و 73 قانون آیین دادرسی مدنی در مورد نداشتن نشانی محل اقامت متهم دعوی، تعیین تکلیف نموده‌اند. به موجب این دو ماده، در صورتی که شاکی نشانی متهم را نداشته باشد و موقع اخذ اخطاریه رفع نقص دادخواست از پیدا کردن نشانی اعلام ناتوانی کند، به هزینه و درخواست شخص شاکی و بعد از موافقت قاضی دادگاه مفاد دادخواست ظرف مدت حداقل یک ماه از نخستین جلسه رسیدگی طی یک نوبت در یک روزنامه کثیر الانتشار آگهی می‌شود. لازم به ذکر است که چنانچه نشانی محل اشتغال شخص در دسترس باشد، نشانی وی محل اشتغالش خواهد بود.
در مورد نداشتن آدرس متهم هم بر حسب ماده 174 قانون آیین دادرسی کیفری، در شرایطی که هیچ تلاشی جهت دستیابی و پیدا کردن متهم به نتیجه نرسد و امکان ابلاغ به وی از هیچ طریق دیگری امکان‌پذیر نباشد. از طریق انتشار آگهی در یکی از روزنامه های کثیر الانتشار ملی یا محلی طی یک نوبت، احضار متهم صورت گرفته. و عنوان اتهام نیز در آگهی ذکر می‌شود و متهم به مدت یک ماه از زمان انتشار فرصت دارد تا در محکمه حضور پیدا کند. در صورت اتمام مهلت یک ماهه، بازپرس به پرونده رسیدگی نموده و رای مقتضی صادر خواهد کرد.
ماده قانونی مجهول المکان
زمانی که خواهان تصمیم دارد، به دلیل مجهول المکان بودن خوانده دعوی، درخواست انتشار مفاد دادخواست را طی یک نوبت در روزنامه کثیر الانتشار ارائه دهد و برای این مورد در حال تنظیم تقاضای خود میباشد، اکثرا با این سوال روبه‌رو خواهد شد چنانچه خوانده مجهول المکان باشد، مستند و ماده قانونی که در مورد طرح شکایت علیه شخص مجهول المکان، تعیین تکلیف کند، چیست؟
ماده 73 قانون آیین دادرسی مدنی، ماده قانونی تعیین تکلیف در مورد ثبت دادخواست علیه متهم مجهول المکان میباشد. ماده مذکور مقرر داشته است:
شکایت از شخص ناشناس:
«در صورتی که خواهان، نتواند نشانی خوانده را معین نماید یا در مورد ماده قبل، پس ازاخطار رفع نقص، از تعیین نشانی، اعلام ناتوانی کند؛ بنا به درخواست خواهان و دستور دادگاه، مفاد دادخواست یک نوبت، در یکی از روزنامه های کثیر الانتشار، به هزینه خواهان، آگهی خواهد شد. تاریخ انتشار آگهی تا جلسه رسیدگی، نباید کمتر ازیک ماه باشد.»
به موجب همین ماده، خواهان حق دارد بعد از اعلام ناتوانی از تسلیم آدرس متهم با پرداخت هزینه انتشار آگهی از قاضی درخواست موافقت با انتشار مفاد دادخواست را در یک روزنامه کثیر الانتشار داشته باشد و بعد از گذشت حداقل یک ماه قاضی جلسه رسیدگی را مشخص و به پرونده رسیدگی می‌کند.
در مورد ماده قانونی مشتکی عنه مجهول الامکان هم می‌بایست به ماده 174 قانون آیین دادرسی کیفری مراجعه نمود. ماده مذکور بیان می‌دارد:
«هرگاه ابلاغ احضاریه، به لحاظ معلوم نبودن محل اقامت متهم ممکن نباشد و اقدامات، برای دستیابی به متهم، به نتیجه نرسد و ابلاغ نیز به طریق دیگر میسر نگردد، متهم از طریق انتشار یک نوبت آگهی، در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار ملی یا محلی و با ذکر عنوان اتهام و مهلت یک ماه از تاریخ نشر آگهی، احضار می شود. در این صورت، بازپرس پس از انقضاء مهلت مقرر به موضوع، رسیدگی و اظهار عقیده می کند.»
شکایت از فرد مجهول المکان
زمانی که خواهان یا شاکی تصمیم داشته باشد. به دلیل یک خواسته حقوقی یا وقوع یک جرم با تسلیم دادخواست از متهم یا مرتکب جرم طرح شکایت کند. می‌بایست با همراه داشتن متن دادخواست خود به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و با ارائه دادخواست تنظیمی. و بعد از عنوان نمودن اطلاعات شناسایی و نشانی متهم، دادخواست خود را ثبت و به دادگاه صالح تسلیم نماید.
در مواردی که خواهان به دلیل عدم برخورداری از نشانی متهم، نمی‌تواند اطلاعات مربوط به محل سکونت وی را ارائه دهد، می‌تواند. متهم را مجهول المکان اعلام نموده و از قاضی درخواست کند که انتشار آگهی احضاریه متهم یا مفاد دادخواست علیه متهم را در یکی از روزنامه کثیر الانتشار داشته باشد.
با این حال، نکته مهمی که وجود دارد این است که در شرایطی که متهم در سامانه ثنا ثبت نام کرده باشد، از طریق این سامانه ابلاغ دادخواست به وی صورت خواهد گرفت.
سخن آخر
از جمله مواردی که اشخاص در طرح دعاوی حقوقی امکان دارد با آن روبه‌رو شوند. این است که متهم دعوای مجهول المکان بوده و به هیچ طریقی نمی‌توان به محل سکونت او دسترسی پیدا کرد.
بیشتر اشخاص در اطلاع نیستند که در این شرایط می‌بایست چه کنند و تصور می‌کنند در صورتی که متهم مجهول المکان باشد می‌بایست از اقامه دعوی منصرف شوند.
در شرایطی که به هیچ عنوان پیدا کردن آدرس خوانده امکان‌پذیر نباشد. خواهان می‌بایست متهم را مجهول المکان اعلام کرده و از دادگاه تقاضا کند که مفاد دادخواست یک نوبت در یکی از روزنامه‌های کثیر الانتشار آگهی گردد و زمان انتشار این آگهی تا جلسه دادرسی نبایستی از یک ما کمتر ه باشد. لازم به ذکر است که هزینه چاپ آگهی در روزنامه کثیر الانتشار هم بر دوش خود خواهان میباشد.