شرایط مطالبه وجه التزام قراردادی
شرایط دریافت وجه التزام: بر اساس قانون مدنی، دو طرف قرارداد موظف به رعایت و پایبندی به آن هستند. و پس از انعقاد قرارداد از تعهد و مسئولیت قراردادی برخوردار میگردند.
قرارداد حاصل توافق میان طرفین آن است و تمامی قرارداها در صورتی که مغایر با قانون نباشند. و شرایط صحت معامله هم در آنها رعایت گردیده باشد، صحیح هستند.
این سبب میشود که دو طرف قرارداد قادر باشند. هر گونه که تمایل دارند، قرارداد را منعقد نموده و هر شرطی که میخواهند را در آن درج کنند.
از جمله شروطی که به صورت رایج در قرارداهای مالی و تملیکی. یا همان قراردادهایی که بر اساس آن مالی از مالکیت یک نفر خارج و به مالکیت فرد دیگری در می آید. به موجب توافق طرفین قید میگردد، وجه التزام میباشد که چگونگی تعیین و شرایط ویژه خود را دارد.
در ادامه این مطلب بهترین وکیل در اصفهان میخواهد به توضیح وجه التزام قرارداد بپردازد و چگونگی شرایط دریافت آن در قانون را بیان کند. پیشنهاد میکنیم مطالعه این مقاله را از دست ندهید و تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
وجه التزام چیست ؟
بهترین وکیل اصفهان در پاسخ به این سوال که وجه التزام قراردادی چیست و شرایط دریافت آن در قانون به چه صورت است؟
میگوید: زمانی که دو نفر قراردادی را انعقاد میکنند که شرایط صحت معامله هم در آن رعایت گردیده قرارداد فیمابین آنها لازم الاجرا است.
بدین معنی که طرفین ملزم و مکلف به اجرای آن میباشند. دو طرف قرارداد قادرند هر شرطی که باطل نیست یا مبطل قرارداد نباشد را در قراردادهای خویش قید نمایند.
از جمله شروطی که دو طرف قرارداد به صورت معمول در قراردادهای مالی به منظور تضمین حقوق خود و پیشگیری از وارد شدن خسارت و زیان درج می کنند، شرط وجه التزام میباشد.
شرایط وجه التزام:
وجه التزام، شرطی است. که بر اساس آن مبلغی j تا در صورت استنکاف متعهد از انجام مسئولیت قراردادی خویش یا تاخیر در اجرای آن به شخص دیگر قرار داد پرداخت کند. در علم حقوق وجه التزام بر حسب زیر تعریف گردیده است:
«مبلغی است که متعاقدین در حین انعقاد عقد به موجب توافق (خواه ضمن همان قرارداد اصلی خواه به موجب موافقت مستقل، که در این صورت باید پیش از بروز تخلف متعهد از تعهد باشد)، به عنوان میزان خسارت (مادی یا معنوی) محتمل الوقوع ناشی از عدم اجرای تعهد و یا ناشی از تاخیر در اجرای تعهد پیشبینی کرده و بر آن توافق کنند.»
در حقیقت، وجه التزام قراردادی جریمه دیرکرد انجام قرارداد در خارج از موعد مقرر یا خسارت عدم اجرای قرارداد، به صورت کل است که میبایست حتما به عنوان یک شرط مورد توافق، به وسیله طرفین قرارداد مورد قبول واقع باشد.
شرط وجه التزام، امکان دارد ضمن قرارداد اصلی باشد یا بر اساس توافقی جدای از قرارداد قید گردیده باشد. مهم این میباشد که این توافق پیش از وقوع خسارت صورت بگیرد.
در این شرایط میتوان به موجب شرایط اخذ آن در قانون و در صورت تخلف از اجرای تعهد یا تاخیر در اجرای آن به مطالبه وجه التزام اقدام کرد.
انواع وجه التزام: انواع خسارتهای قراردادی
متعهد به دو طریق امکان دارد از تعهد خود تخلف نماید:
متعهد به طور کامل تعهد خود را انجام ندهد.
در این شرایط امکان دارد در قرارداد یک مبلغ کلی تحت عنوان خسارت عدم اجرای تعهد و وجه التزام مشخw باشد. به این خسارت عدم اجرای تعهد اتلاق میشود.
متعهد تعهد خویش را با تاخیر اجرا کند.
در این شرایط امکان دارد در قرارداد برای هر روز تاخیر مبلغی تحت عنوان وجه التزام مشخص باشد. به این خسارت تاخیر در اجرای تعهد اتلاق میشود.
نحوه تعیین وجه التزام در قرارداد
در مورد نحوه تعیین جریمه دیرکرد یا در حقیقت همان وجه التزام، میبایست بگوییم، به این خاطر که وجه التزام، بایستی به شکل یک شرط به توافق طرفین قرارداد برسد، نحوه تعیین آن امکان دارد به صورت شرط حین قرارداد باشد و یا به صورت جداگانه و خارج از قرارداد بیت طرفین مورد قبول واقع شود.
اصلیترین نکته در چگونگی تعیین وجه التزام این میباشد که قبول و توافق طرفین در آن شرط است. در این شرایط، چنانچه متعهد، به تعهد خویش پایبند نباشد و یا آن را با تاخیر اجرا کند میتوان مطابق با نحوه اخذ آن در قانون به مطالبه وجه التزام اقدام نمود.
قراردادهایی که در آنها امکان شرط وجه التزام وجود دارد چیست؟
وجه التزام قراردادی چیست و گفتیم که به آن جریمه دیرکرد. همچنین، توضیح دادیم که نحوه تعیین آن مطابق با توافق دو طرف و به صورت شرط حین عقد و یا یک توافق جداگانه از قرارداد ایت.
پس از بیان این توضیحات که وجه التزام قراردادی چیست، در این بخش تصمیم داریم در خصوص قراردادهایی که در آنها امکان شرط وجه التزام یا جریمه دیرکرد وجود دارد، صحبت کنیم.
وجه التزام یا جریمه دیرکرد، در کلیه عقود مالی مورد استفاده قرار میگیرد اما استفاده بیشتر آن در عقود تملیکی میباشد؛ بدین معنی که قراردادهایی همچون قرارداد خرید و فروش یا عقد بیع که بر اساس آن مالی از مالکیت یک شخص به موجب قرارداد خارج میگردد و به مالکیت شخص دیگر در میآید.
تفاوت وجه التزام و خسارت تاخیر تادیه
خسارت تاخیر تادیه به خسارتی است که در صورت استنکاف عمدی متعهد از اجرای مسئولیت قراردادی خویش و ورود خسارت به طرف دیگر قرارداد در اثر این استنکاف میبایست. پرداخت شود و یا نشدن آن در قرارداد شرط نبوده و تفاوت آن با وجه التزام به شرح زیر است:
- ❖ وجه التزام میبایست حتما با توافق دو طرف مشخص گردیده باشد و مبلغ آن امکان ندارد به دست قاضی تغییر کند.
- ❖ خسارت تاخیر تادیه لزومی به پیش بینی در قرارداد ندارد و در صورت اثبات ورود ضرر بر اثر عدم اجرای تعهد یا تاخیر در آن به دست قاضی مشخص میگردد.
- ❖ مبلغ وجه التزام از طریق دو طرف مشخص میگردد و به نرخ روز تغییری نخواهد کرد مگر آنکه این مورد را شرط نموده باشند.
- ❖ مبلغ خسارت تاخیر تادیه، با در نظر گرفتن شاخص بانک مرکزی و به نرخ روز مشخص میشود.
شرایط دریافت وجه التزام و خسارت قراردادی چگونه است؟
چنانچه قرارداد شما به درستی تنظیم گردیده باشد و در آن وجه التزام قید باشد، شما خواهید توانست آن را مطالبه کنید.
مطالبه خسارت قراردادی امکان دارد همراه با شرط دیگری در دادگاه عنوان گردد و هم امکان دارد به تنهایی از دادگاه مطالبه کنید. به عنوان مثال میتوانید تقاضای تحویل ملک را به انضمام خسارت وجه التزام طلب کنید و یا به تنهایی صرفا خسارت قراردادی خود را مطالبه نمایید.
دادگاه صالح جهت رسیدگی به وجه التزامی کجاست؟
به منظور رسیدگی به شکایت مطالبه وجه التزام به لحاظ ذاتی دادگاههای عمومی و حقوقی صالح میباشند. به لحاظ محلی هم دادگاه عمومی حقوقی محل سکونت خوانده صالح جهت رسیدگی میباشد.
شایان ذکر است که در صورتی که کل مبلغ خسارت قراردادی کمتر از 20 میلیون تومان باشد، شورای حل اختلاف محل سکونت خوانده دارای صلاحیت رسیدگی میباشد.
نحوه نوشتن وجه التزام در قرارداد
دعوای مطالبه وجه التزام، یک دعوای مال میباشد. از این رو هزینه دادرسی آن میبایست بر اساس تعرفه مقرر برای دعاوی مالی پرداخت گردد. با در نظر داشتن توضیحات فوق، چنانچه دادگاه صالح به رسیدگی باشد، خواهان میبایست سه و نیم درصد بهای خواسته را تحت عنوان وجه التزام پرداخت کند.
اگر که رسیدگی به دعوا در صلاحیت شورای حل اختلاف واقع شود، خواهان میبایست دو و نیم درصد بهای خواسته را تحت عنوان هزینه دادرسی پرداخت کند. چنانچه خواهان توان پرداخت هزینه دادرسی را نداشته باشد، حق دارد دادخواست اعسار از هزینه دادرسی بدهد.
کلام آخر
زمانی که دو نفر قراردادی را انعقاد میکنند که شرایط صحت معامله هم در آن رعایت گردیده قرارداد فیمابین آنها لازم الاجرا است. بدین معنی که طرفین ملزم و مکلف به اجرای آن میباشند. دو طرف قرارداد قادرند هر شرطی که باطل نیست یا مبطل قرارداد نباشد را در قراردادهای خویش قید نمایند.
چنانچه قرارداد شما به درستی تنظیم گردیده باشد و در آن وجه التزام قید شده باشد، شما خواهید توانست آن را مطالبه کنید. مطالبه خسارت قراردادی امکان دارد همراه با شرط دیگری در دادگاه عنوان گردد و هم امکان دارد به تنهایی از دادگاه مطالبه کنید.