دعوای خلع ید: دفاع خوانده در دعوی خلع ید! رد دعوی خلع ید

دعوای خلع ید: در حال حاضر افزایش دعاوی ملکی عموماً بدلیل افزایش جمعیت و عدم ضمانت صحیح در قوانین و عدم پیشگیری مالکین است و یکی از این دعاوی ، دعوی خلع ید است که بطور کلی در متن ذیل به توضیح آن پرداخته شده است.

تعریف دعوی خلع ید

“دعوای خلع ید” دعوایی است که توسط مالک ملک اقامه شده و خواسته آن انتزاع ید عدوانی یا غاصبانه متصرف عدوانی از ملک غیر منقول است .

به بیانی دیگر در دعوی خلع ید مالک ملک ادعا دارد که ملک او توسط فرد دیگری تصرف شده است و یا ملکی را که خوانده با اذن او تصرف کرده با وجود عدم مستحق بودن بر ادامه ید ، از رفع ید از آن اجتناب می کند . ید از موضوعاتی است که از دیدگاه فقه اسلامی موجب ضمان است .

از رایج ترین دعاوی مربوط به مالکیت دعوی خلع ید است و با استناد به قانون هر گاه شخصی بدون داشتن سمت و اجازه مالک و عدم وجود علت قانونی بر تسلط خود بر ملک غیر ادامه دهد دادگاه حکم به خلع ید نامبرده میدهد .

باید به این نکته دقت نمود که دعاوی رفع تصرف و تخلیه حقوقی نیز وجود دارند که تفاوت اندکی با این عنوان داشته و نتیجتاً با دعوی خلع ید اثر یکسان دارند که نتیجه آن همانا تخلیه و رفع ید غاصب می باشد.

ارکان دعوی خلع ید

غیر منقول بودن موضوع دعوی
استیلاء و وضع ید مدعی علیه
غیر قانونی بودن تصرف خوانده دعوی
مالکیت خواهان پرونده به موجب سند رسمی

چگونگی طرح دعوی خلع ید

دعوای خلع ید: هر دعوای حقوقی که در دادگستری قابل طرح می باشد، شرايط و ارکان جداگانه‌اي دارد. بنابراین برای رسيدگی به هر دعوا با توجه به ارکان و شرايط تشکيل‌دهنده آن دعوا به ارائه دادخواست طبق مقررات قانونی نیاز است و ماده 2 قانون آيين دادرسي مدني موکد اين موضوع است.
پس زماني که خواهان دادخواستي به خواسته خلع يد به دادگاه تقديم مي‌نمايد، شرايط و ارکان تشکيل‌دهنده اين دعوا اثبات مالکيت ، تصرف غاصبانه و يا در حکم غاصبانه خوانده دعواست.

در اين حالت خواهان کی بایست دلايل مالکيت خود را به دادگاه ارائه دهد تا محکمه پس از رسيدگی به این دلايل و احراز نمودن ساير شرايط دعوا در ماهيت موضوع حکم صادر نمايد.

آنچه که عرفاً وجد دارد این است که ، رسيدگي به دعواي خلع يد فرع بر اثبات مالکيت است. اگر اصل مالکيت خواهان محل نزاع واقع شده و دلايل و مدارک کافي براي اثبات مالکيت او وجود نداشته و اظهارات و مطالب وی حاکی از نوعی ادعاي مالکيت باشد که احراز آن به رسيدگی مستقل به اين ادعا نیازمند است، در اينصورت منحصراً دعواي خلع يد خواهان قابل استماع نبوده و به طبق ماده 2 قانون آيين دادرسی مدني قابل رد میباشد؛ بدلیل اینکه خواهان ادعايی مطرح نموده که در رديف خواسته نيامده است.

دعوی خلع ید از املاک مشاعی

دعوای خلع ید: ملک مشاعی تعریفش واضح است و در واقع این گونه تعریف می شود: ملکی که بین چند نفر بصورت شریک مالک و یا حق استفاده را داشته باشند و حصه هر کدام از مالکین و بصورت مشاعی باشد که تقسیم نشده باشد و سند تفکیکی اخذ نگردیده باشد .

اما در مورد خلع ید در این املاک بین اشخاص جامعه غیر حقوقی اختلاف وجود دارد و متصرف که بدون اذن دیگر مالکین ملک را در تصرف دارد با این عنوان که مالک است و قصد استیلا و استفاده از ملک خود را دارد به تصرفات خود ادامه می دهد.

برای مطرح نمودن دعوا از سمت شريک مشاعی عليه شريک ديگر يا شخص ثالث، مواد قانونی به طور صريح وجود داشته و اختلاف نظر خاصی دیده نمی شود. براساس ماده 43 قانون آيين دادرسی مدنی در مواردی که حکم خلع يد عليه متصرف ملک مشاع به نفع مالک قسمتی از آن صادر شده باشد، از تمام ملک خلع يد می‌شود؛ ولی تصرف محکوم له در ملک خلع يد شده مشمول مقررات املاک مشاعی است.

از قسمت پایانی اين ماده اینگونه استنباط می شود که در مورد مقررات املاک مشاعي عمدتاً مواد 576 و582 قانون مدني است که تصرف هر شريک در ملک مشاع را وابسته به اذن ساير شرکا دانسته و در صورت عدم اذن، متصرف ضامن است.

نتیجتاً محکوم‌له در دعواي خلع يد در مـلک مشاع زمانی می تواند درخواست تحويل ملک متنازع‌فيه را به خود نمايد که از ساير شرکا اذن داشته باشد.

نکات کاربردی در دعوی خلع ید

اگر ملک سند ندارد توسط کسی تصرف شد چه باید کرد؟
در زمانی که شما بطور واقعی مالکید و فرددیگری یا از اقوام شما آن را تصرف کرده باشد ولی برای اثبات آن مدرکی نداشته باشید و طرف مقابل هم مدرکی که دلالت بر مالکیت کند ( همان سند که قبلا ذکر شد ) نداشته باشد و شما واقعا مالک آن هستید و طرف مقابل ادعای مالکيت شما را قبول نداشته باشد و یا ملک ورثه ای باشد اما دلیل و مدرک مالکیت گرفته نشده و یا هنوز سند برای ملک اخذ نگردیده است در این وضعیت بايد در ابتدا به محکمه مراجعه و دادخواست دعوای اثبات مالکيت مطرح نمود.

که در این صورت بعد از دادخواست اثبات مالکیت و محکومیت غاصب با حکمی که دادگاه مبنی بر اثبات مالکيت صادر کرده ولی در صورت قطعی شدن رای باید دعوای خلع يد مطرح نمايد و در غیر اینصورت دادخواست شما بی مورد بوده و از سمت دادگاه رد خواهد شد.

صلاحیت دادگاه نسبت دعوی خلع ید

بر اساس ماده12 قانون آئین دادرسی مدنی دعاوی مربوط به اموال غیرمنقول اعم از دعاوی مالکیت ، مزاحمت ،ممانعت از حق ، تصرف عدوانی و سایر حقوق راجع به آن در دادگاهی اقامه می شود که مال غیر منقول در حوزه آن واقع است ، اگرچه خوانده در آن حوزه مقیم نباشد .

آیا به ارسال اظهار نامه برای متصرف نیاز است؟

خیر الزامی به ارسال اظهارنامه نمی باشد ولی پیشنهاد می شود که برای آگاهی از دفاع خوانده در دعوی خلع ید در ابتدا اظهار نامه ارسال گردد.

تاثیر تامین دلیل و احراز تصرف خوانده در خلع ید

بهتر است که با تامین دلیل تصرفات خوانده را در ملک اثبات نمایید بدلیل اینکه بعد از ثبت دعوی و در جلسه دادگاه خلع ید این احتمال وجود دارد که متصرف ملک را به شخص دیگری بدهد و بگوید که خود او متصرف ملک نیست و دادخواست رد گردد.
تفاوت خلع ید با تصرف عدوانی چیست
خلع ید امری حقوقی و تصرف عدوانی امری کیفری است . در تصرف عدوانی شرایطی لازم است که در خلع ید نیاز به این شرایط نیست مانند سبق تصرف مالک عدوانی بودن تصرف و … .

شما می توانید برای احقاق حقوق و پیگیری پرونده خود در دعوی خلع ید به موسسه حقوقی حامد امیری در اصفهان مراجعه کرده و به آسانی به حقوق خود دست یابید. از مزایای داشتن وکیل مجرب در دعوی خلع ید

، استفاده از دانش و تطبیق موضوع و دلایل ، رفع اطاله دادرسی در دعوی خلع ید و رسیدن به نتیجه مطلوب در کمترین زمان ، عدم نیاز به حضور در دادگاه و اجرا با داشتن وکیل در دعوی خلع ید می باشد که موسسه حقوقی حامد امیری با مدیریت حامد امیری وکیل متخصص و مجرب بهترین گزینه برای مشاوره و وکالت در این زمینه می باشد.