تکلیف خریدار مال غیر چیست؟در فروش مال غیر تکلیف خریدار چیست

تکلیف خریدار مال غیر: در معاملات انجام شده بین اشخاص همیشه این امکان وجود دارد که یکی از دو طرف صاحب مال مورد معامله نباشد. لیکن برخی مواقع فردی که معامله را منعقد نموده، از طرف صاحب مال اجازه دارد. و به تعبیری دیگر به نمایندگی از صاحب مال، مورد معامله را به فروش رسانده و یا اجاره و به هر روش دیگری منتقل می‌کند.

ولی در صورتی که این نیابت در واقعیت وجود نداشته باشد. و در حقیقت انتقال مال بدون اذن و اطلاع مالک او انجام گردد (وکیل، ولی، وصیِ مالک نباشد یا به صورت کلی از جانب مالک اجازه در اجرای آن معامله نداشته باشد) در اصل فروش مال غیر و یا بیع فضولی رخ داده است.

حامد امیری بهترین وکیل اصفهان در ادامه قرار است مطالبی درباره خرید مال غیر و معامله فضولی صحبت کند. حتما مطلب را تا اخر مطالعه کنید و در پایان نظرات خود را برای ما کامنت کنید.

معامله فضولی چیست؟

به گفت بهترین وکیل کلاهبرداری در اصفهان: فروش مال غیر که نوعی جرم کلاهبرداری نهفته محسوب می‎شود را می‌توان به این شکل تعریف کرد:

«به انتقال نامشروع و غیرقانونی هر نوع مال متعلق به دیگری (چه عین مال موضوع انتقال باشد چه منفعت آن) توسط افراد اعم از حقیقی و حقوقی، به غیر (شخص دیگر) با سوءقصد و فراهم آوردن مقدمات قبلی در چارچوب عقود به جهت کسب نمودن منافع مادی به صورت ناحق، جرم فروش مال غیر گفته می‌شود.» تفاوتی هم در اصل موضوع و منقول و غیرمنقول بودن آن ندارد و در هر دو مورد، این عمل نامشروع بوده و جرم محسوب می‌شود.

فروش مال غیر بدون مجوز مال غیر کلاهبرداری شناخته می‌شود و از این رو ماهیتی متفاوت از کلاهبرداری اصطلاحی دارند که به کمک ابزار متقلبانه جهت بردن مال غیر است.

خرید مال غیر بدون اطلاع:

تکلیف خریدار مال غیر: بر اساس ماده یک قانون مجازات در خصوص انتقال مال غیر مصوب 1308 و فردی که مال غیر را با آگاهی به اینکه مال غیر می‌باشد به گونه‌ای از انحاء عـیناً یا منفـعتاً بدون جواز قانونی به غیر انتقال دهد، کلاهبردار به حساب می‌آید و محکوم به مجازات کلاهـبرداری خواهد شد.

لازم به ذکر است که در انتقال مال غیر و معامله فضولی، در هر دو انتقال دهنده مال، فردی به جز مالک اصلی می‌باشد.

ولی می‌بایست دقت داشت که معامله فضولی یک امر حقوقی بدون سوءِنیت می‌باشد. جز آنکه رفتار شخص با سوءنیت و همراه با نیت ضرر رساند‌ن به دیگری باشد که در این شرایط عمل جنبه کیفری پیدا می‌کند.

به عنوان مثال فردی مالک قسمتی از یک مال مشاع است. و بدون اجازه صاحب یا دیگر صاحبان مجموع مال را به فروش رساند‌ه و امکان دارد در این مورد سوءنیت هم نداشته است. و ثمن ناشی از معامله فضولی را به صاحب دیگر بسپارد.

خرید مال غیر جرم است:

در صورتی که انتقال یا فروش مال غیر همیشه جنبه کیفری دارد و در اصطلاح جرم کلاهبرداری محسوب می‌شود. به این معنی که سوءنیت و نیت اضرار به دیگری در آن وجود دارد. و در حقیقت انتقال دهنده، مورد معامله را برای خویش و به زیان مالک منعقد می‌‌نماید.

لازم به ذکر است که معامله فضولی یک عمل حقوقی غیر نافذ است و به این معنا می‌باشد. که در صورتی که مالک معامله را تنفیذ نماید و رضایت دهد معامله درست است. و در صورتی که رد کند معامله فسخ خواهد شد.

همچنین در معامله فضولی برای نقض یا پذیرش معامله فضولی از طرف صاحب مدت زمان به خصوصی مطرح نبوده و صاحب هر هنگام بخواهد قادر است نسبت به این مسئله اقدام نماید.

در صورتی که در فروش مال غیر، صاحب از موقعی که نسبت به فروش مال خویش آگاهی پیدا کرد ظرف مدت یک ماه فرصت دارد که متعلق بودن مال مورد معامله به خود را به خریدار خبر بدهد و در غیر این حالت معاون جرم کلاهبرداری به حساب می‌آید.

مجازات فروش مال غیر

تکلیف خریدار مال غیر: در ماده 238 قانون مجازات عمومی به مجازات این جرم اشاره گردیده است. به موجب ماده مذکور، شخص انتقال دهنده مال غیر، در صورتی که علم دارد این مال متعلق به شخص دیگری است. و به طور غیر قانونی این عمل را انجام دهد، به جرم کلاهبرداری مرتکب شد‌ه و محکوم خواهد شد.

در قانون سال 1390 فروش مال غیر، علاوه بر رد مال و تأدیه خسارت، ضمانت اجرای کیفری نیز برای این جرم در نظر گرفت شد و صفت متقلب به مرتکب جرم اطلاق گردید.

تکلیف خریدار مال غیر: همچنین انتقال گیرنده که ضمن معامله آگاه به مالک نبودن انتقال دهنده باشد. در صورتی که مالک از حدوث معامله باخبر شد‌ه و تا یک ماه بعد از حاصل شدن اطلاع اظهاریه جهت ابلاغ به انتقال گیرنده و آ‌گاه کردن وی از مالکیت خویش به اداره‌ ثبت یا دفتر اسناد یا سایر دوایر دیگر دولتی تسلیم نکتد، معاون جرم به حساب خواهد آمد.

تکلیف خریدار مال غیر چیست؟

وکیل اصفهان در پاسخ به این سوال که تکلیف کسی که مال دیگری را خریده چیست می‌گوید: در صورتی که خریدار بعد از انجام معامله و خرید مال متعلق به غیر، از تعلق مال به دیگری آ‌گاهی پیدا کند. بایستی بعد از آگاهی بلافاصله نسبت به بازگرداندن مال به مالک اصلی اقدام کند.

چرا که با پس داد‌ن مال به مالک اصلی و آگاهی داد‌ن به او است. که حسن نیت و بی‌اطلاعی خود از خریداری مال غیر را ثابت می‌کند.

از این رو می‌توان اطلاع داد‌ن به صاحب اصلی مال و پس داد‌ن مال به وی را یکی از وظایف خریدار مال غیر به حساب آورد تا به این ترتیب اتهامی به او درخصوص شریک بود‌ن در جرم وارد نشود.

شکایت فروش مال غیر توسط خریدار:

ماده 11 قانون جدید کاهش مجازات حبس تعزیری، جرم انتقال مال غیر را با استناد نصاب مالی مندرج در ماده 36 قانون مجازات اسلامی، از جرایم قابل گذشت برشمرده است.

نصاب مالی درج شد‌ه در ماده مذکور شامل مبلغ صد میلیون تومان است. به این معنی که مال موضوع جرم فروش مال متعلق به غیر، چنانچه از ارزش صد میلیون تومان و یا کمتر از آن برخوردار باشد، سبب قابل گذشت بودن این جرم خواهد شد.

اما در صورتی که ارزش و بهای مال موضوع جرم انتقال مال غیر، از صد میلیون تومان بیشتر باشد. پرونده کیفری مربوطه با رضایت و گذشت شاکی مختومه و بسته نخواهد شد.

در جرم فروش مال غیر امکان دارد هم صاحب اصلی و هم خریدار مال غیر از این معامله ضرر کرده باشند و به اقامه دعوی کیفری بر علیه فروشنده مال غیر اقدام نمایند.

اما لازم به ذکر است که شرایط حقوقی فرد انتقال گیرنده در صورت علم و بی‌اطلاعی نسبت به معامله فرق خواهد داشت.

تکلیف خریدار در معامله فضولی:

چنانچه خریدار نسبت به حدوث این نوع معامله (فروش مال غیر) بی‌اطلاع بوده و خبر نداشته باشد. باید بلافاصله پس از اطلاع یافتن از این مسئله مال را به صاحب اصلی بازگرداند که خریدار با این عمل نه تنها بی‌اطلاعی و عدم آگاهی خود را نسبت به ماجرا به اثبات می‌رساند. بلکه از زمان رد مال به صاحب خسارتی با نام اجرت المثل پرداخت نخواهد کرد.
همچنین اگر خریدار از خرید مال غیر مطلع باشد و با این حال باز هم اقدام به خرید نماید. متهم به تبانی در فروش مال غیر خواهد شد.

همچنین باید بدانید که علم و عدم آگاهی فرد خریدار به لحاظ ضرری که جهت فرد خریدار به وارد می‌گردد متفاوت خواهد بود.

با این توضیح که چنانچه فرد انتقال گیرنده نسبت به معامله ناآگاه باشد. حق دارد علاوه بر گرفتن ثمن و وجه پرداختی، به لحاظ خسارت و غرامتی که به جهت او وارد آمده است. به شخص فروشنده مراجعه کند.

اما در صورت علم خریدار از شرایط معامله، چاره‌ای جز درخواست ثمن و مبلغ پرداختی به انتقال دهنده باقی نخواهد ماند.

آیا خریدار مال غیر هم می‌تواند شکایت کند؟

لازم به ذکر است که در جرم انتقال مال غیر، متضررین از جرم، امکان دارد هم مالک اصلی مال و هم خریدار مال غیر باشد.

اما به‌منظور ذی‌حق شمردن خریدار مال غیر یک شرط وجود دارد. زمانی یک فردی تحت عنوان خریدار قادر است شاکی باشد که نسبت به انجام معامله یعنی خرید مال متعلق به غیر، ناآگاه باشد.

به تعبیری دیگر، خریدار جاهل، حق دارد خود را متضرر از جرم و انجام این معامله بداند. بنابراین خریدار نبایستی بداند که مال متعلق به غیر است. چنانچه خریدار آگاه باشد که مال متعلق به غیر را خریداری می‌کند، متهم به تبانی در فروش مال غیر خواهد بود.

سخن پایانی

انتقال نامشروع و غیرقانونی هر نوع مال متعلق به دیگری (چه عین مال موضوع انتقال باشد چه منفعت آن). توسط افراد، از جمله حقیقی و حقوقی به غیر با سوءقصد و فراهم آورد‌ن مقدمات قبلی در چارچوب عقود به جهت کسب نمودن منافع مادی به صورت ناحق، جرم فروش مال غیر گفت می‌شود.

در صورتی که خریدار بعد از انجام معامله و خرید مال متعلق به غیر، از تعلق مال به دیگری آگاهی پیدا کند. بایستی بعد از آگاهی بلافاصله نسبت به بازگرداندم مال به مالک خود اقدام کند.

چرا که با پس داد‌ن مال به مالک اصلی و آگاهی داد‌ن به او است. که حسن نیت و بی‌اطلاعی خود از خریداری مال غیر را ثابت می‌کند.

از این رو می‌توان اطلاع داد‌‌ن به صاحب اصلی مال و پس داد‌‌ن مال به وی را احد از موارد وظیفه خریدار مال غیر شمرد تا از وارد شد‌ن اتهام تبانی جهت برد‌ن مال غیر نسبت به خود جلوگیری کند.

مشاوره با وکیل در خصوص تکلیف ثمن در فروش مال غیر:

دفتر وکالت حامد امیری یکی از بهترین وکیل دادگستری در اصفهان، با بیش از یک دهه سابقه درخشان در پرونده های متعدد و اخذ آراء موفق آماد‌ه ارائه کلیه خدمات حقوقی اعم از مشاوره های تخصصی، قبول وکالت، نگارش حقوقی و تنظیم قراردادها در تمامی موارد دعاوی حقوقی، امور کیفری، دعاوی خانواده، امور تعزیرات، اداره کار به هموطنان گرامی میباشد.

پذیرش حضوری: شنبه تا سه شنبه از ساعت ۱۶:۳۰ لغایت ۲۰:۳۰

پذیرش غیر حضوری: در تمامی ایام هفته از ساعت ۱۳:۰۰ لغایت ۱۶:۰۰

مشاوره فوری: در تمامی ایام هفته از ساعت ۸:۳۰ لغایت ۲۳:۰۰

آدرس دفتر وکالت: اصفهان، خیابان سجاد، ابتدای خیابان قائم مقام فرهانی، مجتمع شیخ بهایی طبقه اول واحد ۱۱