تقسیم ارث قبل از فوت: واگذاری سهم الارث اصول حقوقی و تقسیم ارث پیش از میراث
مدت زمان تخمینی مطالعه: 10 دقیقه
ایا در زمان حیات پدر فرزند میتواند ادعای سهم کند؟
تقسیم ارث قبل از فوت: انتقال اموال به فرزندان قبل از فوت چه شرایطی دارد؟ گرفتن ارث قبل از فوت پدر امکان پذیر است؟
مبحثهای مهم حقوقی که سوژه اکثر مشاورههایی است که با حقوقدانان انجام میگردد، تقسیم ارث قبل از فوت ارثگذار است. از جمله موضوعاتی که در امور حسبی مطالعه میشود، ارث است.
براساس قوانین ذیربط این موضوع ، پس از پرداخت دیونی که برای متوفی تعیین شده است ورثه میتوانند، با تحریر تقسیم نامه ارث ، دارایی باقیمانده از او را میان یکدیگر تقسیم نمایند. در این صورت موضوعی که امکان دارد مورد بحث قرار گیرد، امکان تقسیم ارث قبل از فوت ارثگذار میباشد.
مطابق با قانون پدر و مادر قبل از فوتشان این امکان را دارند که اموالشان را از راههای قانونی تقسیم نمایند. طبق آنچه که در قانون عنوان گردیده، تقسیم ارث مراحل مخصوص و مشخص به خود را دارد و بر اساس همین قانون بهمنظور تقسیم ارث بعد از فوت پدر اقدام خواهد شد.
تقسیم ارث در عصر مدرن: چالشها و راهکارهای امروزی
لیکن برخی مواقع امکان دارد این مسئله پیش بیاید که آیا پدر و مادر پیش از فوت میتوانند ارث خود را بین فرزندان خود تقسیم کنند؟
در جواب باید بیان کرد که پیش از فوت پدر تقسیم ارث تحت عنوان ماترک هیچ معنایی ندارد و فقط امکان دارد که به عنوان یکى از عقود اموال را به نام فرزندان نمود.
پدر و مادر این اختیار را دارند که هر موقع بخواهند هر مقدار از دارایی و اموال خود را به یک یا چند نفر از فرزندانشان همچنین هر شخص دیگری که خودشان میخواهند بدهند. البته فقط برای یک سوم از دارایی خود حق تصمیم گیری دارند تا پس از فوتشان همانگونه که میخواستند این قسمت از دارایی تقسیم گردد.
والدین براساس قانون این حق را دارند که این قسمت از داراییشان که یک سوم میباشد را به کسی غیر از فرزندان خود و حتی به امور خیریه یا یکی از همسایگان خود هم بدهند.
حامد امیری وکیل ارث اصفهان این مقاله را تهیه کرده است تا در مورد تقسیم ارث پدر قبل از فوت و همچنین درباره نکات مهمی نظیر طبقات وراثت صحبت کند. پس این مقاله را تا پایان مطالعه نموده و با درج نظرات خود ما را خوشحال نمایید.
ورثه متوفی در هنگام تقسیم ارث قبل مرگ
بر اساس متن ماده 826 قانون مدنی ، ورثه شخص فوت شده در سه طبقه جدا از هم قرار میگیرند. این طبقهها را به طور جداگانه بررسی خواهیم کرد.
ورثه طبقه اول
وراث طبقه اول در دو دسته قرار میگیرند. چنانچه ورثه حاضر در دسته اول حضور داشته باشند، در سهم بردن از اموال متوفی نوبت به دسته دوم نمیرسد. دستههای مذکور به شرح زیر میباشند:
- دسته اول: پدر و مادر متوفی و فرزندان باقیمانده از وی
- دسته دوم: اولاد فرزندان متوفی (نوهها)
- دسته سوم: نبیرهها
وارث طبقه دوم
ورثه حاضر در این طبقه هم به همان ترتیب، در دو دسته یا دو درجه متفاوت قرار میگیرند:
- دسته اول: جد و جده، برادر و خواهر متوفی
- دسته دوم: پدر و مادر جد و جده، فرزندان برادر و خواهر
ورثه طبقه سوم
در انتها ورثه حاضر در طبقه سوم و چنانچه هیچ یک از ورثه طبقات اول و دوم حاضر نباشند، از دارایی شخص فوت شده سهم به ارث میبرند.
این طبقه از ورثه مانند وراث حاضر در دیگر طبقهها، در دو دسته قرار میگیرند که به شرح ذیل میباشند:
- دسته اول: عمو، عمه، خاله و دایی متوفی
- دسته دوم: فرزندان عمو، عمه، خاله و دایی متوفی
تکلیف فوت فرزند قبل از پدر و مادر
به گفته حامد امیری وکیل ارث در اصفهان: پیش از ارزیابی حکم تقسیم ارث قبل از فوت پدر میبایست به مبحث تکلیف وراث فوت شده پیش از مورث پرداخت و اینکه آنها هم از اموال مورث سهمالارث میبرند همچنین وراث آنها بهمنظور دریافت سهم والدین فوت شده خود، میتوانند اقدام نمایند؟
میبایست چنین گفت همانگونه که در ماده 875 قانون مدنی مقرر گردیده، از شروط وراثت، زنده بودن در ضمن فوت مورث میباشد. بنابراین وراث فقط وقتی از دارایی سهمالارث میبرند که در هنگام فوت مورث در زنده باشند.
از این رو فرایند دیگری در مورد تقسیم ارث پیش از فوت وجود دارد و تقسیم دارایی، اغلب بر اساس تمایل مالک آنها میباشد.
گرفتن ارث قبل از فوت پدر به چه صورت است؟
چگونگی تقسیم ارث پیش از فوت متفاوت از چیزی میباشد که بیشتر ورثه گمان میکنند. پس از مرگ مورث، وراث میتوانند با هم به توافق برسند و تقسیم نامه ارث را هم تنظیم نمایند و در انتها امضاء و اثر انگشت بزنند.
به غیر از تقسیمی که به موجب توافق وراث صورت میگیرد، امکان تقسیم دارایی از طریق مراجع قضایی نیز وجود دارد. در واقع هر کدان از وراث این اختیار را دارند، درخواست تقسیم دارایی مورث را در دادگاه آخرین محل سکونت متوفی مطرح نمایند. در مورد تقسیم ارث پیش مرگ، تقسیم دارایی به صورت دیگری میباشد.
بهطور کلی پیش از مرگ، وراث نمیتوانند دارایی شخص فوت شده را تقسیم کنند همچنین حق معیار قرار دادن مبحثهای مرتبط با ارث که در قانون مدنی و قانون امور حسبی ذکر شده است را ندارند. با این وجود بهمنظور انتقال اموال، راه دیگری وجود دارد.
در واقع بسیاری از مالکان، داریی خود را پیش از مرگ، با بهره بردن از صلح عمری به هر فردی که بخواهند انتقال میدهند و از این راه، از وجود دارایی و در نهایت تعلق گرفتن مالیات بر آنها جلوگیری مینمایند.
صلح عمری به چه معناست؟
حامد امیری بهترین وکیل حقوقی اصفهان می گوید: صلح عمری عقدی قانونی میباشد. که با بهکار بردن آن، مالکیت دارایی به افراد دیگر انتقال مییابد. بدون اینکه حق انتفاع آن، تا موقع زنده بودن انتقال دهنده، به آنها واگذار شود.
در صورتیکه فردی با استفاده از این عقد، دارایی خود را به ورثه منتقل کند. با وجود انتقال این دسته از اموال، باز هم امکان استفاده برای او وجود دارد. چراکه بر اساس قانون، حق بهرهمندی تا هنگام فوت، برای او فراهم میشود.
حکم تقسیم ارث قبل از فوت با استفاده از روشهای دیگر
در صورتی که ورثه با استفاده از روشهای دیگر، اموال شخص را بین خود تقسیم کنند، حکم تقسیم ارث قبل از فوت چیست؟
به عنوان مثال اگر ورثه برای نگارش تقسیم نامه اقدام یا اقرار نامهای مبنی بر دریافت سهم الارث را امضاء کنند. آیا بعد از فوت نیز این عقود همچنان معتبر هستند؟
بدیهی است قبل از فوت مورث، مالکیت اموال به وراث شخص تعلق ندارد تا نسبت به آن، حق تصرف داشته باشند. به تعبیری دیگر حتی اگر وراث دارایی را میان یکدیگر تقسیم نمایند. و یا یکی از وراث با نگارش مضمون اقرار، سهمالارث خود را از دارایی دریافت نماید. این سندها از منظر قانون اعتباری نخواهند داشت، چرا که مالکیت دارایی تقسیم میان وراث، متعلق به شخص دیگری (مورث) است.
در نهایت چنانچه دارایی را تحت عنوان سهمالارث به یکدیگر منتقل کنند. هر کدام از آنها میتوانند پس از مرگ هم نسبت به سهم الارث اعتراض نمایند و مجدداً، سهم دریافت نمایند.
امکان انتقال تمام ارث به پسران وجود دارد؟
وکیل ارث در اصفهان اظهار می دارد: در برخی از خانوادههای سنتی مرسوم است که تمام دارایی پدر به پسر بزرگتر میرسد. بنابراین باعث بوجود امدن اختلافات شدید میشود. و به رابطه خواهر و برادر لطمه وارد میگردد ومثل سابق با یکدیگر رفتار نخواهند کرد و بیگانه میشوند.
در صورتی که دختران از قانون مطلع باشند بر علیه این دسته پسران طرح شکایت مینمایند. لیکن بعضی از پدرها هم بیانصافی میکنند. و در موقع حیات خود ارث یا همان اموال خود را به صورت غیرقانونی تقسیم میکنند و باعث ضایع شدن حقوق قانونی ورثه میشوند.
این قبیل اختلافات میتواند بهواسطه تقسیم ارث پدر پیش از فوت او بهطور قانونی و دقیقی برطرف شود. به عبارتی دیگر پدر در موقع زنده بودنش با بررسی دقیق و کارشناسانه و بی هیچ دخل و تصرفی همچنین بدون تعصب اموالش را به صورت برابر یا قانونی تقسیم نماید.
لیکن تذکری که برخی مواقع از گذشته به پدران دادهدمیشد این بود که تا زمانی که زنده هستند دارایی خویش را تقسیم نکنند زیرا اولاد بیمهری میکند و دیگر عصای پیری او نیز نمیشود و باعث درماندگی میشود.
تقسیم ارث غایب مفقودالاثر چگونه است؟
در خصوص کسی که غایب مفقود الاثر میباشد. هنگامی داراییش تقسیم میگردد که یا خبر مرگ او محرز شود و یا مدت زمان طولانی از غیبت او سپری شد.ه باشد. ( موت فرضی) به این معنا که موت فرضی در حکم فوت حقیقی میباشد، البته اثبات فوت فرضی با دادگاه آخرین محل سکونت فرد غایب میباشد.
به محض تولد نوزاد، و با اولین گریهاش جزء وراث محسوب میشود حتی چنانچه بعد از یک گریه بمیرد. چنانچه هیچ وارثی وجود نداشته باشد، امر ترکه با دادگاه میباشد. چنانچه فردی پیش از مرگش وصیت کند که داراییاش بعد از مرگ به فلان شخص برسد دراین حالت فلان شخص تنها تا یک سوم از کل ترکه، سهمالارث میبرد، در صورت اجازه بقیه وراث ، میتواند علاوه بر یک سوم نیز سهم ببرد.
سخن پایانی
در صورتی که طبقه اول زنده باشند طبقه دوم ارث نمیبرند و چنانچه فقط طبقه دوم زنده باشند طبقه سوم از مورث (یا همان متوفی) ارث نمیبرد. تنها چنانچه متوفی هیچ ورثهای نداشته باشد میتواند تمام اموال خود را به شخص یا اشخاص وصیت کند.
هر شخصی میتواند در هنگام زنده بودن خود هر مقدار از دارایی خود را به هر فردی که بخواهد و در هر قالبی از جمله صلح یا بیع یا بخشش انتقال دهد و پس از این هیچ کس نمیتواند به این امر اعتراض کند.
مشاوره با وکیل در خصوص تقسيم اموال توسط پدر قبل از فوت معتبر است:
دفتر وکالت حامد امیری یکی از بهترین وکیل پایه ۱ در اصفهان، با بیش از یک دهه سابقه درخشان در پرونده های متعدد و اخذ آراء موفق آماده ارائه کلیه خدمات حقوقی اعم از مشاوره های تخصصی، قبول وکالت، نگارش حقوقی و تنظیم قراردادها در تمامی موارد دعاوی حقوقی، امور کیفری، دعاوی خانواده، امور تعزیرات، اداره کار به هموطنان گرامی میباشد.
پذیرش حضوری: شنبه تا سه شنبه از ساعت ۱۶:۳۰ لغایت ۲۰:۳۰
پذیرش غیر حضوری: در تمامی ایام هفته از ساعت ۱۳:۰۰ لغایت ۱۶:۰۰
مشاوره فوری: در تمامی ایام هفته از ساعت ۸:۳۰ لغایت ۲۳:۰۰
آدرس دفتر وکالت: اصفهان، خیابان سجاد، ابتدای خیابان قائم مقام فرهانی، مجتمع شیخ بهایی طبقه اول واحد ۱۱
Zinab
21 فروردین, 1402 در 1:14 قبل از ظهرسلام وقت بخیر
بنده پدرم زن گرفتن و مادرمو طلاق دادن الان نمیدونم خونه بنام زنش گزاشته یانه چجور اقدام کنم تا مدرکی داشته باشم ک ما هم سهم داریم تو خونه
پدرم در قید حیات هستن
من فقد میخوام مدرک داشته باشم ک بعد فوت پدرم ارث هم به ما برسه
و اینکه اگه مدرک گیر اوردم و بعدنا بنام زنش گزاشت خونخ رو سهم ب ما تعلق میگیره یانه؟
و جوری میخوام مدرک داشته باشم ک اونا نفهمن
اگه از طریق قانون برم کاری برام میکنن؟
ینی بدون اینکه بابامو زنش بفهمن
Zinab
21 فروردین, 1402 در 1:11 قبل از ظهرسلام وقت بخیر
بنده پدرم زن گرفتن و مادرمو طلاق دادن الان نمیدونم خونه بنام زنش گزاشته یانه چجور اقدام کنم تا مدرکی داشته باشم ک ما هم سهم داریم تو خونه
پدرم در قید حیات هستن
من فقد میخوام مدرک داشته باشم ک بعد فوت پدرم ارث هم به ما برسه
و اینکه اگه مدرک گیر اوردم و بعدنا بنام زنش گزاشت خونخ رو سهم ب ما تعلق میگیره یانه؟
مهدی
12 فروردین, 1402 در 8:52 بعد از ظهرسلام آیا فردی میتواند سهم ارث فرزند خود را به اونوان قباله به عروس خود بدهد و به فرزند ارثی نرسد
رضا
10 فروردین, 1402 در 11:13 بعد از ظهرسلام پدر زنم فوت گرده میتواند شوهرش راوکیل کند تا ارثیه اش را بگیرد. ممنونم
مدیر سایت
9 اسفند, 1400 در 4:07 بعد از ظهرسلام دوست عزیز. در خصوص سوالتون میتونین با جناب وکیل مشاوره حضوری یا غیرحضوری رزرو کنین.
محمد
7 اسفند, 1400 در 8:51 بعد از ظهربا سلام ببخشید من قصد دارم ازبرادرم سند رسمی بگیریم که کل ارثش قبل مرگ من دریافت کرده وبعداز مرگ من هیچ گونه ادعا نسبت به ارث نداشته باشه آیا این سندوجاهت قانونی دارد؟
کاربر گرامی
20 دی, 1400 در 11:51 قبل از ظهرسلام دوست عزیز . در رابطه با موضوعی که فرمودید به دلیل تخصصی بودن موضوع بهتر هست تا با وکیل ارث مشورت نمایید . موفق باشید .
مریم
18 دی, 1400 در 1:24 قبل از ظهربا سلام . به استناد کدام بند و ماده از قانون ،اگریکی از وراث با نگارش مضمون اقرار، سهمالارث خود را از دارایی دریافت نماید، این سندها از منظر قانون اعتباری نخواهند داشت، چرا که مالکیت دارایی تقسیم شده میان وراث، متعلق به شخص دیگری (مورث) است.
در نهایت چنانچه دارایی را تحت عنوان سهمالارث به یکدیگر منتقل کنند، هر کدام از آنها میتوانند پس از مرگ هم نسبت به سهم الارث اعتراض نمایند و مجدداً، سهم دریافت نمایند.؟؟
بینام
14 دی, 1400 در 0:26 قبل از ظهرسلام ایا پدرقبل ازفوت خود میتواند دارائی خود را باسند به نام پسران خود کندواگر سندفروش نباشدوانتقالی باشد دیگر ورثه میتوانند ازراه قانونی اقدام واعتراض وادعای حق کنند؟درپاسخ وکیل خوندم همه دارایی خودرامیتواند ببخشد پس چرا جای دیگه نوشته فقط ثلث دارایی رومیتونه انتقال بده