وکیل تسخیری کیست و چگونه وکیل تسخیری بگیریم؟

وکیل تسخیری یکی از مفاهیمی در حقوق است که بهتر است هر کسی با آن آشنایی داشته باشد زیرا حقی است به نفع مردم و مردم باید نسبت به حق و حقوق خودشان آگاه باشند.

بسیار پیش آمده است که کسی کارش به دادگاه‌ها یا دادسراها بکشد و برای حل نمودن آن مسئله نیازمند وکیل باشد. اما متاسفانه بسیاری از افراد که به دادگاه‌ها و دادسراها رجوع می کنند به این خاطر که با مسائل حوقی و کیفری آشنایی ندارند،

نمی توانند به صورت کامل و دقیق شکایت خود را مطرح کنند در نتیجه ممکن است نتوانند حق از دست رفته‌شان را بازگردانند. به همین علت است ما به طور مکرر توصیه می کنیم به هنگام روبرویی با مسائل حقوقی و کیفری به وکیل مراجعه نمایید تا وی با توجه به اطلاعات و تجربه خود شما را راهنمایی بکند.

در این مقاله حامد امیری وکیل پایه یک در اصفهان در خصوص “وکیل تسخیری” صحبت کرده است آشنایی پیدا کنند. در ادامه‌ی این مقاله وکیل تسخیری را تعریف کرده و نحوه‌ی تعیین آن را بیان می کنیم و همچنین جرایمی را که حق انتخاب به شخص می دهد نام می بریم. پس برای آشنایی با این مطالب این مقاله را از دست ندهید و نظرات خود را در این مورد در قسمت نظرات حتما با ما به اشتراک بگذارید.

«انواع وکالت و جزییات آن کدامند؟»

وکیل تسخیری کیست؟

پیش از آنکه به تعریف بپردازیم ، قصد داریم وکیل و این که انتخاب وکیل یک حق اساسی برای هر کسی است را بررسی نماییم.

در این راستا در اصل 35 قانون اساسی آمده است:«

« در همه دادگاه‌ها طرفین دعوا حق دارند برای خود وکیل انتخاب نمایند و اگر توانایی انتخاب وکیل را نداشته باشند، باید برای آنها امکانات تعیین وکیل فراهم گردد در همه دادگاه‌ها طرفین دعوی حق دارند برای خود وکیل انتخاب نمایند و اگر توانایی انتخاب را نداشته باشند باید برای آنها امکانات تعیین وکیل فراهم گردد.»

اصل 35 قانون اساسی

پس متوجه می شویم که انتخاب وکیل و داشتن آن یک حق اساسی و اولیه برای هر شخصی است که می خواهد در محاکم از خود دفاع کند.
نکته‌ای که توجه به آن ضروری است این است که زمانی که کسی جرمی مرتکب شود که مجازات آن قصاص، اعدام و حبس ابد باشد، واجب است که وکیلی انتخاب کند. در این جا است که اگر متهم توانایی مالی نداشته باشد و یا حتی اگر توان مالی داشته ولی وکیلی انتخاب نکند، دادگاه برای وی تعیین می کند. زیرا وجود وکیل در روند رسیدگی به پرونده باعث می شود که به قاضی برای اجرای عدالت و رسیدن به حکم کمک شود.

همانطور که بیان کردیم این حق قانونی هرکسی است که وکیل داشته باشد. در ماده 186 قانون آیین دادرسی کیفری جرایمی که به موجب آن متهم حتما باید برای خود وکیل انتخاب کند نام برده شده است. حال اگر کسی به یکی از جرایم مذکور در این ماده مرتکب شود و همچنین توانایی مالی برای انتخاب وکیل نداشته باشد باید چه کند؟

برای چنین موقعیتی قانون‌گذار راه حلی را در نظر گرفته است که آن وکیل تسخیری است. به این ترتیب که دادگاه وظیفه دارد یک وکیل پایه یک دادگستری برای متهم تعییم کند و با بودجه دادگستری حق الوکاله وی را بپردازد. در نتیجه متهم می تواند بدون آن که هزینه‌ای کند از مزایای وکیل بهره‌مند شود. البته لازم به ذکر است که وکیل تسخیری نباید از هیچ تلاشی فروگذاری کند و به بهترین نحو از موکل خود دفاع کند.

شرایط انتخاب و تعیین وکیل تسخیری چیست؟

عده‌ای بر این اعتقاد هستند که وکیل تسخیری در مقابل وکیل تعیینی قرار می گیرد. به عبارت دیگر وکیل تعیینی به کسی گفته می شود که موکل در مورد او تحقیق کرده و با اراده‌ی خود وی را انتخاب می کند اما وکیل تسخیری به کسی گفته می شود که تحت شرایطی دادگاه به صورت رایگان برای فرد انتخاب می کند.
وکیل اصفهان نیز بیان می دارد که وکیل از سوی دادگاه برای فردی انتخاب می شود که عدم توانایی مالی او برای انتخاب وکیل محرز شود. البته نکته قابل توجهی که وجود دارد این است که وکلای دادگستری وظیفه دارند در هر سال حداقل سه بار به عنوان وکیل تسخیری وکالت پرونده‌ای را قبول کنند.

اما شرایطی که باید وجود داشته باشد تا شخصی بتواند از وکیل تسخیری بهره‌مند شود به شرح زیر است:

وکیل تسخیری از کجا بگیریم

1.  در تنها در پرونده‌های کیفری قابل استفاده است، بنابراین تنها متهمین این امکان را دارند که از وکیل تسخیری استفاده کنند.
2. تنها متهمینی که جرایمی مرتکب شده‌اند که مجازات آن اعدام، حبس ابد و سنگسار باشد، اگر خود اقدام به انتخاب وکیل نکنند دادگاه وظیفه دارد برای آن ها وکیل تسخیری برگزیند.
3. زمانی که برای دادگاه محرز شود که متهم توانایی مالی جهت انتخاب وکیل برای خود را ندارد، موظف می شود که برای وی وکیل تسخیری انتخاب کند.
4. دادگاهی می تواند وکیل تسخیری برای شخص انتخاب کند که پرونده در آن جا مورد رسیدگی قرار گرفته است. و این دادگاه است که وکیل تسخیری را انتخاب می کند و سلیقه شخصی متهم در این انتخاب تأثیری ندارد.
5. وکیل اصفهان می گوید فقط متهم است که می تواند از دادگاه بخواهد برایش وکیل تسخیری انتخاب کنند و یا خود دادگاه ملزم به انتخاب وکیل برای او شود، و فرد شاکی از این امکان بهره‌مند نیست.

نکته مهم درباره وکیل تسخیری:

نکته‌ی قابل ذکر این است که وکلایی که به عنوان وکیل تسخیری از سوی دادگاه تعیین می شوند حق الوکاله خود را از بودجه دادگستری تأمین می کنند و علاوه بر آن تمامی این حق الوکاله مختص به خود وکیل است بر خلاف وکیل معاضدتی که باید بخشی از آن را به کانون وکلا بپردازد.

چگونه وکیل تسخیری بگیریم؟

وکیل اصفهان در پاسخ به این سوال مطرح شده می گوید تنها این متهم است که می تواند درخواست را بدهد و دادگاه درخواست او را بررسی می کند و اگر شرایط برای انتخاب وکیل وجود داشت، دادگاه تصمیم می گیرد که چه کسی وکیل پرونده مزبور شود و کانون وکلا در این زمینه اختیاری ندارد.
در نتیجه نیازی نیست که افراد برای گرفتن وکیل تسخیری به نهاد کانون وکلا مراجعه نمایند بلکه می توانند از همان دادگاهی که در حال رسیدگی به پرونده است تقاضا کنند.

وکیل تسخیری در چه جرایمی انتخاب میشود؟

بنا به گفته‌ی وکیل کیفری در اصفهان در تبصره ماده 186 قانون آیین دادرسی کیفری جرایمی که شخص می تواند وکیل تسخیری درخواست کند آمده است. به موجب این تبصره:

« در جرایمی كه مجازات آن به حسب قانون قصاص نفس اعدام رجم و حبس ابد می باشد چنان چه متهم شخصا وكیل معرفی ننماید تعیین وكیل تسخیری برای او الزامی است مگر در خصوص جرایم منافی عفت كه متهم از حضور یا معرفی وكیل امتناع ورزد .»

تبصره ماده 186 قانون آیین دادرسی کیفری

پس در موارد ذکر شده در تبصره مزبور، حضور وکیل در تمامی جلسات دادگستری الزامی است به این خاطر که نتیجه‌ی دادرسی تعیین مجازات مهم و سنگین است.
اما نکته‌ی بسیار مهمی که در خصوص که وجود دارد این است که این وکیل از لحاظ محدوده اختیارات و همچنین وظایف با وکیل تعیینی که خود شخص انتخاب می کند هیچ فرقی ندارد و تنها تفاوت آن ها در این است که وکیل تسخیری را دادگاه تعیین می کند وکیل تعیینی را خود شخص.

میزان حق الوکاله وکیل تسخیری

وکیل خوب در اصفهان بیان می کند برای حق الوکاله چنین وکیلی میزانی معین نشده است اما میزان حق الوکاله او نباید از تعرفه‌ی مجاز آن فراتر باشد.

تفاوت وکیل تسخیری و معاضدتی چیست ؟

1- برای پرونده‌های کیفری قابل استفاده است ولی از وکیل معاضدتی در پرونده‌های حقوقی استفاده می شود.

2- تفاوت دیگری که وکیل تسخیری با وکیل معاضدتی دارد این است که صرفا برای متهم است و شاکی نمی تواند اگر توان مالی برای انتخاب وکیل ندارد تقاضای دهد، در حالی که در وکیل معاضدتی غالبا این خواهان است که درخواست وکیل معاضدتی می دهد. و البته که خوانده نیز می تواند وکیل معاضدتی اختیار کند.

3- را همان دادگاهی که به پرونده رسیدگی می کند انتخاب خواهد کرد و قاضی رسیدگی کننده به پرونده متهم، به اختیار خود برای وی وکیلی برمی گزیند، در صورتی که برای بهره‌مندی از وکیل معاضدتی کسی که متقاضی است باید به کانون وکلا مراجعه نموده و از اداره معاضدت این کانون تقاضای وکیل معاضدتی کند. و در حقیقت دادگاه هیچ دخالتی در انتخاب وکیل معاضدتی ندارد.

نتیجه گیری

از تمامی توضیحاتی که در این مقاله داده شد می توانیم دریابیم که وکیل تسخیری به وکیلی گفته می شود که شخص هیچ اراده‌ای در انتخاب آن ندارد و این دادگاه است که در پرونده‌های کیفری برای متهم انتخاب می کند. البته خود متهم نیز می تواند اگر توانایی مالی برای انتخاب وکیل نداشته باشد از دادگاه و قاضی رسیدگی کننده به پرونده بخواهد که برای او وکیل انتخاب کنند.

علت این که قانون گذار برای شخص این حق را در نظر گرفته است این است که مسائل کیفری بسیار اهمیت دارد و ممکن است مجازات‌های بسیار سنگینی داشته باشد درنتیجه برای آن که از بروز مشکلات احتمالی برای متهم خودداری شود، حق را برای متهم درنظر گرفته است.