با عنایت به اینکه اسکرین شات موضوعی جدید بوده ، برای این امر یعنی مجازات اسکرین شات در قانون جرمی در نظر گرفته نشده ، ولی قوانینی از پیش برای اینگونه جرایم اینترنتی همانند اسکرین شات در نظر گرفته شده که افراد با استناد به آن میتوانند از شخصی که آنها را مورد سوءاستفاده قرار داده، شکایت کنند.
بدلیل اینکه در ایران برای اکثر جرمهای فضای مجازی یا نقض حریم خصوصی کاربران، قوانین حقوقی دقیق و معینی وجود ندارد ؛ تعداد زیادی از کاربران گمان میکنند دیگر آزادی کامل دارند و براحتی میتوانند دیگران را تهدید به افشای اطلاعاتشان کنند یا از چتها و اطلاعاتشان اسکرینشات بگیرند و برای دیگران ارسال کنند.
بعضی مواقع برای شوخی با دوست یا همکاری، چتهای او را برای دیگران ارسال میکنیم. همینطور، مخفیانه از صفحهنمایش کامپیوتر، لپتاپ و موبایل وی عکس گرفته و در کانالهای تلگرام میگذاریم.
زمانی هم موقعیتی پیش میآید که یک همکار با همکار دیگرش درددل میکند و بسیاری از اطلاعات شرکت یا افراد را برملا کرده بدون اینکه متوجه باشد این کار جرم محسوب شده و این اطلاعات میتوانند سندی بر علیهاش باشند.
جرم عکس گرفتن از دیگران
در قانون مجازات اسلامی ایران، برای اسکرین شات یا افشا کردن پیامهای چتها قانون معین و مستقیمی وجود ندارد ولی ماده ۷۴۵ (ماده ۱۶ قانون جرایم رایانهای) افشای اسرار خصوصی دیگران را جرم دانسته و “مجازات اسکرین شات” را جزای نقدی و تا دو سال حبس در نظر گرفته است. افشاکردن و برملاکردن اسرار خصوصی دیگران شامل نامهها، عکسها، نوشتهها، صدا و فیلم خصوصی، پیامها و موارد دیگری مانند اسکرینشات و چت میشود.
آیا اسکرین شات از چت سند حساب می شود؟
بعضی اوقات دیده می شود که دو شخص از طریق پیامک در موبایل خود و یا شبکههای اجتماعی تلگرام ، واتساپ و… در ارتباط با موضوعاتی صحبت کردهاند و بعد از آن، یکی از آنها دیگری را تهدید کرده که از مکالمات آنها اسکرین شات داشته و او را تهدید میکند که اگرفلان عمل را انجام ندهد آنها را پخش میکند و آن شخص نیز از ترس اینکه مبادا متن این پیامها انتشار یابد، از شکایت صرف نظر کرده و به خواسته شخص مقابل تن میدهد در حالیکه حقیقت به اینصورت نیست و در این خصوص امکان شکایت وجود دارد.
داستان اسکرینشاتها بگونه ای است که بطورکلی صورتِ مسائل شبیه بههم هستند. شخصی از متن پیام ها ، گفتگویهای دونفره، خلوتها و عکسها اسکرینشات می گیرد و سپس طرفِ مقابل را تهدید به افشای این محتوا میکند. گاهی این تهدیدها برای ایجاد ترس ، آبروریزی و اخاذی و گاهی برای اجبار به کامجوییهای غیراخلاقی دیگر است.
بهترین راه برای اطلاع و چگونگی اقدام در مورد اسکرین شات و مجازات آن و سایر پرسش های خود در این زمینه مراجعه و تماس با موسسه حقوقی در اصفهان است . موسسه حقوقی حامد امیری در اصفهان دارای کادری مجرب و وکیلی توانا در همه ی زمینه های حقوقی ، کیفری، طلاق، مهریه، نفقه، کودک آزاری، حضانت فرزند و… می باشد و به شما کمک می کند به موفقیت در پرونده خود دست یابید.
نکات ضروری مجازات اسکرین شات
افشای اطلاعات خصوصی جرم است
۱. طبق قانون افشا کردن اطلاعاتِ خصوصی، جرم است. قانونمجازات اسلامی، به طور مشخص در ماده۷۴۵ (ماده ۱۶ قانون جرایمرایانهای) افشای اسرار خصوصی دیگران را جرم دانسته و مجازات آن را جزاینقدی و تا دو سال حبس درنظر گرفته است. اگرچه اسرار خصوصی در قانون ایران به طور واضح تعریف نشدهاند و تنها در ماده ۸ قانون “احترام به آزادیهای مشروع و حفظ حقوق شهروندی” نامهها، نوشتهها ،عکسها و فیلمهای خصوصی را از مصادیق بارز آن دانستهاند. وسعت اسرار خصوصی در رویه قضایی و نظام عرفی، از این هم وسیعتر است و احکام دادگاهها، نسخههای پزشکی و اسناد مالی هم در این مقوله قرار میگیرند.
۲. تهدید کردن به انجام کاری که ممکن است منجر به ضرر آبرویی یا شرافتی یا افشای اسرار خانوادگی گردد، خواه تهدیدکننده به این واسطه، تقاضای مال به قصد اخاذی کرده و یا نکرده باشد، بر اساس ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی جرم مستقلی است که تا هفتاد وچهارضربهشلاق و یا تا دوسال حبس برای آن قرار داده شدهاست. از این رو همینکه کسی شما را به افشای اطلاعات خصوصی (مانند : متن چتها، عکسها ، فیلم ،صدای ضبطشده و غیره) تهدید کرده باشد، ولو اینکه هرگز آن عمل را انجام ندهد، ارتکاب جرم” تهدید” از طرف او قطعی و قابل پیگیری و شکایت می باشد.
۳. علیرغم افکار عموم افراد که متن صحبت در واتساپ، فیسبوک و سایر شبکههای اجتماعی ، ایمیل، فیلم و صدایضبط شده را جز ادله مستند بحساب نمیآورند، خود قانون ، ” ادله الکترونیک” را بهرسمیت شناخته است و متن پیام های فضای مجازی، ادله الکترونیک محسوب می گردد. در اینصورت اگر فردی شما را در واتساپ یا فیسبوک یا ایمیل یا تلفنهمراه تهدید کند، باید آگاه باشید همه این محتواها در دادگاه تحت عنوان ادله از شما و بر ضد شخص تهدیدکننده پذیرفته می شود.
دادگاه، با شیوه کار معینی که بوسیله کارشناسان حوزه فناوری اعمال و اجرا خواهد شد، درستی مدارک شما را ارزیابی و بررسی نموده و در صورت تائید، پایه و اساس صدور حکم قرار خواهد گرفت.
از قضا گزارشهایی که درقسمت حوادث روزنامهها و سایتها از دادگاهها انتشار می یابد؛ سرشار از مثال هایی اینگونه اند. منتشر نمودن عکس از شخصی ناراضی، برملا نمودن اطلاعات محرمانه یک شرکت، شکایت کردن یک دوست به خاطر یک اسکرینشات برعلیه دوست دیگر مثالهایی از این قبیل که نیازمند دقت زیاد کاربران در فضای مجازی دارد.
۴. نکته ای که حائز اهمیت است اینکه جمع آوری دلیل باید به طرق قانونی انجام گیرد والا دادگاه ممکن است آن دلایل را از شما نپذیرد. از این رو اطلاعاتی که از طریق کارگذاشتن غیرقانونی دستگاه ضبط صدا یا تصویر در محل اقامتگاه مسکونی، اتومبیل یا دفتر کار وی یا هک کردن ایمیل یا اکانت طرف مقابل به دست می اورید، در دادگاه قال قبول نخواهد بود. در مواردی حادتر ممکن است این اعمال بر علیه خودتان بکار گرفته شود.
نتیجه گیری که میتوان از این مباحث نمود این است که در مورد اسکرین شات قاون جداگانه و مختصی و جود نداشته و میتوان به ماده ۷۴۵ قانون مجازات اسلامی (ماده ۱۶ قانون جرایم رایانهای) که به طور صریح افشای اسرار خصوصی دیگران را جرم دانسته و مجازات آن را جزای نقدی و تا دو سال حبس در نظر گرفته است استناد نمود.
افرادی که از طریق اسکرین شات تهدید شده و مورد سوءاستفاده قرار گرفتهاند، با رجوع به دادسرای جرایم رایانهای و مراجع انتظامی میتوانند از فردی که از آنها سوءاستفاده کرده شکایت کنند. با ایجاد کردن یک قانون جدید که مختص اسکرین شات و موارد مربوط به آن باشد شاید بتواند کمکی برای از بین بردن این جرایم باشد.