قرار اعدادی چیست؟ تفاوت قرار اعدادی و نهایی!

قرار قرار اعدادی صادر شد یعنی چه

قرار اعدادی: اصل 167 قانون اساسی، مقرر داشته است: «قاضی موظف است کوشش کند حکم هر دعوا را در قوانین مدونه بیابد و اگر نیابد با استناد به منابع معتبر اسلامی یا فتاوای معتبر، حکم قضیه را صادر نماید و نمی‌ تواند به بهانه سکوت یا نقص یا اجمال یا تعارض قوانین مدونه از رسیدگی به دعوا و صدور حکم امتناع ورزد.»

به موجب این اصل، موقعی که یک پرونده بر اساس ثبت دادخواست حقوقی و یا شکواییه کیفری، تشکیل شود. و به منظور رسیدگی به قاضی دادگاه ارسال می‌شود. قاضی می‌بایست اقدام به صدور رای نسبت به موضوع عنوان و پرهیز از صدور رای از جانب قاضی پرونده تحت هیچ شرایطی قابل قبول نخواهد بود. از جمله مواردی که در صدور رای اختیار بهره‌گیری از آنها به قضات میرود. قرارهای اعدادی یا قرارهای مقدماتی بوده که از انواع و آثار ویژه خود برخوردار هستند.

حامد امیری وکیل پایه یک دادگستری در اصفهان قصد دارد در این مقاله به توضیح و بررسی قرارهای اعدادی یا مقدماتی، انواع و آثار آنها بپردازد و در ادامه منظور از قرار اعدادی صادر شد یعنی چه را بیان کند. در صورتی که پیرامون این موضوع که منظور از قرار اعدادی چیست؟ سوالاتی دارید، با ما همراه باشید.

قرار چیست؟

تعریفی از کلمه «قرار» در قانون بیان نشده است. اما در ماده 299 قانون آیین دادرسی مدنی، قانون‌گذار در تعریف حکم چنین بیان داشته است. که: «چنانچه رای دادگاه، راجع به ماهیت دعوا و قاطع آن به طور جزیی یا کلی باشد. حکم و در غیر این صورت، قرار. نامیده می‌شود.» از این رو، بایستی بگوییم قرار دادگاه به رایی اتلاق می‌گردد که از یک یا دو شرط مزبور به طور همزمان برخوردار نباشد.

لذا، در تعریف قرار ماده 299 قانون آیین دادرسی مدنی می‌بایست. گفت، قرار به رایی هست. که فقط دارای یکی از ویژگی‌های ذکر در این. ماده باشد. به ایم معنا که می‌تواند در رابطه با ماهیت دعوا نباشد ولی قاطع آن شود. مانند قرار جلب به دادرسی و یا ممکن است در رابطه با ماهیت دعوا باشد ولی قاطع آن نشود مثل قرار کارشناسی.

در مواد گوناگون قانون، قانون‌گذار مواردی که رای دادگاه می‌بایست. مبتنی بر قرار صادر گردد را مورد پیش بینی قرار در نهایت، بهترین معیار به منظور تشخیص آنکه یک رای، قرار بوده یا خیر، مقررات قانونی می‌باشند. به بیانی بهتر، صدور قرار تحت شرایطی امکان پذیر که قانون‌گذار، آن را مورد پیش بینی قرار می دهد.

قرار اعدادی یا مقدماتی چیست؟

در پاسخ به این سوال که منظور از قرار اعدادی صادر گردید یعنی چه و قرار اعدادی چیست؟ بایستی چنین گفت: گاها قاضی دادگاه به جهت صدور رای قاطع و به. د اطلاع از حقیقت موضوع در یک پرونده. قرارهایی همچون قرار معاینه محل، قرار تحقیق محلی، قرار کارشناسی و مواردی از این قبیل. صادر می‌نماید. که اصطلاحا در حقوق به آنها قرار اعدادی یا مقدماتی .

قرار اعدادی یا همان قرار مقدماتی، از جمله قرارهایی بوده که پرونده را به منظور صدور رای قاطع دعوا، آماده می‌سازد. معمولا قرار اعدادی یا قرار مقدماتی طی روند دادرسی و قبل از ختم دادرسی، صادر می‌گردند. این نوع از قرارها، در برگ‌های صورت‌جلسه معمولی و به دست خط دادرس به تنظیم می‌رسند.

موضوع قرار در قرار اعدادی، زمان، مکان و نحوه اجرای قرار، فرد یا مقامی که می‌بایست آن را اجرا کند و همچنین پرداخت کننده هزینه، درج می‌گردد. قرارهای اعدادی بر عکس قرارهای قاطع پاک نویس نشده و به صورت دادنامه هم تنظیم نمی‌شوند؛ چرا که قرارهای اعدادی به طرفین دعوا ابلاغ نخواهد شد.

بعد از توضیح در این خصوص که قرار مقدماتی یا قرار اعدادی چیست در ادامه، در مورد انواع این قرار و آثار آن صحبت خواهیم کرد و بیان می‌کنیم که منظور از قرار قرار اعدادی صادر شد چیست.

انواع قرارهای اعدادی یا مقدماتی

بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی، انواع قرار مقدماتی یا قرار اعدادی شامل موارد زیر می‌باشند:

قرار تحقیق محلی: دو طرف دعوی، این امکان را دارند که به منظور اثبات ادعای خود، به اطلاعات اهل محل استناد نموده و از دادگاه تقاضای صدور این قرار را داشته باشند. علاوه بر این، شخص قاضی هم قادر خواهد بود به جهت اثبات موضوع اقدام به صدور قرار تحقیق محلی نماید. به این خاطر که این قرار پرونده. را به منظور صدور رای قاطع. آماده می‌کند. جزو قرارهای اعدادی یا مقدماتی به حساب می‌آید.

قرار معاینه محل: از جمله نمونه‌ها و انواع قرارهای اِعدادی، قرار معاینه محل می‌باشد. در پاره‌ای از موارد به منظور احراز مسئله، مشاهده موقعیت محل وقوع موضوع پرونده از نزدیک ضروری است. در این شرایط قاضی دادگاه نسبت به صدور قرار معاینه محل اقدام خواهد کرد. صدور این قرار امکان دارد بر اساس تصمیم قاضی یا به تقاضای هریک از اصحاب دعوا باشد.

قرار کارشناسی: یکی دیگر از انواع قرار اعدادی، قرار کارشناسی می‌باشد. بعضا، به علت اینکه موضوع مورد اختلاف از جنبه‌های فنی و تخصصی برخوردار بوده، تصمیم گیری و صدور رای در مورد آن نیازمند نظریات اهل فن یا همان کارشناس دادگستری است؛ در این شرایط قاضی دادگاه نسبت به صدور قرار کارشناسی اقدام می‌نماید.

قرار اتیان سوگند: در برخی از موارد و موقعی که صدور حکم بسته به اتیان سوگند است، بعد از تقاضای اصحاب دعوا و در شرایطی که قاضی پرونده این تقاضا را قبول کنو، قرار اتیان سوگند صادر خواهد شد. این قرار هم جزو یکی دیگر از انواع قرارهای اعدادی محسوب می‌شود.

قرار اعدادی چیست و در چه مواردی استفاده میشود؟!

قرار رسیدگی به صحت و اصالت سند: هر موقع فردی مهر، امضا و یا اثر انگشت انتسابی به خود را در سندی که در محکمه علیه وی ارائه گردیده است. انکار کند و یا انتساب سندی را به مورث خوبش یا مالک و مدیر پیش از خود و یا سایر افراد مربوطه که آن انتساب در نتیجه دعوی تاثیرگذار باشد. را مورد قبول قرار دهد. و یا نسبت. به سند تسلیم  علیه خود. ادعای جعلی. بودن کند. قاضی دادگاه به جهت روشن شدن موضوع و اطمینان از درستی و اصالت اسناد نسبت به صدور این قرار اقدام خواهد کرد.

قرار استماع گواهی و شهادت شهود: از دیگر انواع قرار اعدادی، قرار استماع گواهی و شهادت شهود می‌باشد. هر موقع قاضی دادگاه احساس کند که شهادت شهود موثر در اثبات دعوی می‌باشد و یکی از دو طرف هم درخواست شهادت شهود را داشته باشد، دادگاه اقدام به صدور قرار استماع شهادت شهود خواهد کرد. 

قرار اناطه: یکی دیگر از قرارهای اعدادی، قرار اناطه است. بعضا امکان دارد رسیدگی به یک اختلاف حقوقی یا کیفری نیازمند اثبات ادعایی بوده که رسیدگی به آن موضوع صلاحیت دادگاه دیگری است؛ در این شرایط رسیدگی به دعوا و تصمیم‌گیری از مرجع صالح متوقف خواهد شد و خواهان موظف می‌باشد طی مدت یک ماه در دادگاه صالح طرح شکایت کند و رسید آن را به دفتر دادگاه رسیدگی‌ کننده تقدیم کند.
بعد از توضیح انواع قرار اعدادی و تشریح قرار اعدادی چیست؟ در ادامه در رابطه با آثار این قرارها صحبت خواهیم کرد.

آثار قرارهای اعدادی یا مقدماتی

آثار قرار اعدادی بر اساس قانون به شرح زیر خواهد بود:

• • قرارهای اعدادی همچون احکام از توان اثباتی برخوردار هستند و سند رسمی به حساب می‌آیند.
• قرارهای اعدادی یا مقدماتی مشمول قاعده فراغ دادرس نخواهند شد.
• • قرارهای اعدادی، دارای اعتبار امر قضاوت. شده نیستند. این اعتبار مختص احکام است .
• بطلان یا ابطال قرارهای اعدادی، امکان ندارد در دادگاه‌ها موضوع دعوا قرار گیرد.

لازم به ذکر است که اقامه دعوا از طریق اصحاب دعوی نسبت به قرارهای اعدادی صرفا ضمن شکایت از رای اصلی میسر خواهد بود.

سخن پایانی قرارهای اعدادی

گاها قاضی دادگاه به جهت صدور رای قاطع و به.  اطلاع از حقیقت موضوع در یک پرونده. قرارهایی همچون قرار معاینه محل، قرار تحقیق محلی، قرار کارشناسی و مواردی از این قبیل صادر می‌نماید. که اصطلاحا در حقوق به آنها قرار اعدادی یا مقدماتی گفت.

قرار اعدادی یا همان قرار مقدماتی. از جمله قرارهایی بوده که پرونده را به منظور صدور رای قاطع دعوا، فراهم کند. معمولا قرار اعدادی یا قرار مقدماتی طی روند دادرسی و قبل از ختم دادرسی، صادر می‌گردند. این نوع از قرارها، در برگ‌های صورت‌جلسه معمولی و به دست خط دادرس به تنظیم می‌رسند.

سوالات متداول