فساد مالی شامل چه مواردی می شود؟ فساد مالی چیست؟

فساد مالی چیست؟ فساد در هر جامعه‌ای وجود دارد و نمی توان جامعه و دولتی را پیدا کرد که عاری از هرگونه فساد و نامدیریتی باشد. به دیگر بیان می توان گفت از همان آغازی که بشر فعالیت سازمان یافته انجام داد تا به همین الان فساد وجود داشته و به طور حتم وجود خواهد داشت.

جمهوری اسلامی ایران نیز از این بیماری کهنه به دور نماینده است و پس از انقلاب که اکثر سازمان‌ها ملی شدند و همچنین پس از پایان جنگ به دلیل بازسازی خرابی‌ها فرصتی برای اصلاح، بازبینی و نظارت بر عملکرد سیستم‌ها ایجاد نشد و به این ترتیب فسادهای مالی و اداری در سازمان‌ها رو به افزایش رفت.
در این مقاله به تعریف و بررسی فساد مالی و فساد اداری می پردازیم و پیامدهایی که فساد ممکن است بر اقتصاد، سیاست، اجتماع و … بپردازد را عنوان می کنیم. پس از پایان مطالعه مقاله چنانچه نظر یا سوالی داشتید می توانید در قسمت نظرات از وکیل امور مالی بپرسید.

تعریف فساد مالی

فساد مالی چیست؟ وکیل حقوقی در اصفهان در تعریف “فساد مالی” بیان می کند، برای فساد مالی با این که تعارف زیادی ارائه شده است اما هیچ کدام از آن ها کامل به نظر نمی آید. اما با این حال ساده‌ترین و کوتاه‌ترین تعریفی که می توان برای فساد مالی رائه داد این است که شخصی از قدرت و اختیارات دولت سوءاستفاده کند به این منظور که منافع شخصی خود را تأمین کند.

متاسفانه فساد مالی به صورت مستقیم قابل مشاهده نیست، به این دلیل که به صورت آشکار انجام نمی گیرد. البته با وجود این که در تعریف فساد از لفظ دولت استفاده شده است، نباید این تصور را کرد که صرفا در سازمان‌های دولتی فساد مالی وجود دارد مختص به آن است، بلکه در بخش‌های خصوصی نیز فساد مالی وجود دارد و این امری غیر قابل انکار است.

گذشته از آن اکثر افراد تصور می کنند که فساد مالی تنها شامل رشوه می شود و در حقیقت رشوه را تنها مصداق فساد مالی می دانند. به گفته وکیل اصفهان، فساد مالی بسیار گسترده‌تر از آن است و حتی کارمندی را که تظاهر به بیماری کرده و سر کار نرته است تا با خانواده خود به گردش و تفریح برود را هم شامل می شود.

اما در مجموع می توان چنین گفت که فساد، تلاش برای بدست آوردن ثروت و قدرت از راه غیر قانونی یا سوء استفاده از قدرت دولتی برای کسب منافع شخصی است. به گفته بهترین وکیل اصفهان، فساد مالی در واقع یک رفتار ضد اجتماعی محسوب می شود. تحقیقات نشان می دهد که هرگاه کسی کاری برخلاف مقررات انجام داده به این امید بوده است که از طریق آن ثروت و قدرت بیشتری به دست آورد. به همین خاطر است که مجرمان را از چیزهایی که به صورت نامشروع و غیرقانونی به دست آورده اند محروم می کنند تا به این شکل به فساد مبارزه شود.

اما چیزی که واضح است این است که فساد آسیب زیادی به بدنه آن اداره و دولت وارد می کند و به بیان دیگر پیامدهای زیادی به دنبال دارد. در ادامه پیامدهای کلی که فساد مالی در سیستم دولتی به همراه دارد را بیان خواهیم کرد.

پیامدهای کلی فساد مالی 

فساد مالی چیست؟ همانگونه که در فوق بیان کردیم فساد مالی در هر سیستمی پیامدهایی به دنبال دارد که اصلی‌ترین آنها شامل موارد زیر می شود:

• مهم‌ترین پیامدی که فساد مالی به همراه دارد این است که موجب می شود تا منابع و منافع دولت تلف شود.
• فساد مالی موجب می شود تا رقابت‌ها کاهش پیدا کرده و تلاش برای کاهش فقر و تبعیض خنثی شود.
• فساد مالی باعث می شود تا هزینه معاملات افزایش پیدا کرده و در تصمیم گیری‌های صحیح اثر منفی بگذارد.
• فساد مالی به علت ضعیف شدن انگیزه‌ها باعث زیان اجتماعی و به علت ضعیف شدن نهادها باعث زیان سیاسی و به دلیل توزیع ناعادلانه منابع و درآمد موجب زیان اقتصادی می شود.

گذشته از اینها فساد مالی باعث می شود تا مردم اعتماد خود را به توانایی و اراده دولت از دست داده و همچنین باعث می شود تا مردم امید خود را به آینده‌ای بهتر از دست دهند.
در نتیجه بهترین کار این است که برای آن که جلوی ضررهای بیشتر از این در آینده گرفته شود امروز با تمام تلاش در برابر فساد مالی ایستادگی کرد و با درنظر گرفتن ضمانت اجرای مناسب و کارآمد از انجام مستمر آن جلوگیری کرد. به این ترتیب می توان جامعه ای داشت که در آن فساد مالی درصد بسیار پایینی دارد.

مصادیق فساد مالی کدام است؟

فساد مالی چیست؟ در قوانین مختلف مصادیقی از فساد مالی نام برده شده است. وکیل خوب اصفهان نیز این مصادیق را جمع آوری نموده تا بیشتر با آن آشنا شویم و دریابیم که چه مواردی جزو فساد مالی محسوب می شوند. گذشته از آن شناختن مصادیق فساد مالی باعث می شود تا بهتر بتوانیم با آن مبارزه کنیم. این مصادیق عبارت هستند از:

• كلاهبرداری
• تحصیل مال از طریق نامشروع
• رشوه
• اختلاس
• تبانی در معاملات دولتی
• دریافت پورسانت
• اعمال نفوذ کردن برخلاف حق و مقررات قانونی
• در نظر گرفتن نفعی برای خود یا دیگری
• تصدی داشتن به بیش از یک شغل
• مداخله نمودن كاركنان دولت در معاملات دولتی
• اعلام نکردن برخی از جرایم مالی به مراجع ذی صلاح قضائی
• ارائه اظهارات از روی غرض و برخلاف حق
• تضییع کردن اموال و وجوه دولتی
• تصرف داشتن غیر مجاز در اموال و وجوه دولت
• جلوگیری کردن از پروسه اجرای قانون
• خیانت در امانت
• جعل و تزویر
• ایجاد اخلال در نظام اقتصادی كشور
• تخریب کردن، معدوم کردن و ربودن اسناد و مدارک مهم
• قاچاق كالا و ارز
• پرداخت نکردن بدهی خود به دولت با وجود داشتن تمكن مالی
• فرار مالیاتی
• تخلفات اداری
• تخلفات غیر اداری و غیر جزایی

فساد مالی در بخش اقتصادی

فساد مالی چیست؟ فساد مالی در بخش اقتصادی چه پیامدهایی به دنبال دارد؟

– باعث كاهش سرمایه گذاری و درآمد می شود.
– موجب می شود تا امكان اعمال سیاست های پولی، مالی ‌و بازرگانی وجود نداشته باشد.
– فرصت های اقتصادی و درآمدها ناعادلانه توزیع گردد.
– میزان خطر پذیری سرمایه گذاری افزایش یابد.
– موجب فرار سرمایه می شود.
– باعث افزایش قلمرو و اقتصاد زیر زمینی می گردد.
– اتلاف منابع گسترش می یابد.
– میزان رشد رقابت کاهش پیدا میکند.
– موجب افزایش یافتن هزینه معاملات رسمی خواهد شد.
– ناامنی اقتصادی را بیشتر می کند.

فساد اداری 

فساد مالی چیست؟ فساد مالی در بخش اداری چه پیامدهایی به دنبال دارد؟

– فساد مالی موجب می گردد تا آن اداره یا سازمان قدرت برنامه ریزی واقع گرایانه بر اساس اطلاعات و آمار نداشته باشد.
– به دلیل آن که فساد مالی در بعضی از کارمندان حالت انفعالی و ببی خاصیتی می دهد، باعث می شود تا فساد به آنان میز گسترش پیدا کرده و نرخ آن رو به افزایش گذارد. این امر موجب می شود تا افراد با انگیزه نتواند به هدف سازمان برسند.
– کسانی که قدرت تملق گویی و تمجید و ستایش بی جهت را دارند امکان رشد بیشتری نسبت به سایرین پیدا می کنند.
– مشتریان آن سازمان به تدریج از عملکرد ضعیف آن سازمان ناراضی می شوند.
– کارمندان سازمان نیز به مرور به علت آن که سازمان امکان تأمین نیازهای آنان را ندارد ناراضی می شوند.

فساد در بخش سیاسی

فساد مالی چیست؟ فساد مالی در بخش سیاسی چه پیامدهایی به دنبال دارد؟

– فساد مالی در بخش سیاسی موجب می شود که قدرت برنامه ریزی و سیاست گذاری واقع گرایانه در امور سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و … کاهش پیدا کند.
– موجب تضعیف موقعیت دولت می گردد.
– موجب ایجاد نارضایتی‌های عمومی می شود.
– قدرت چانه زنی دولت در روابط بین المللی را کاهش می دهد.
– پیامدهای فرهنگی و اجتماعی به دنبال دارد.
– فساد مالی باعث می شود تا قبح ارتکاب فساد ریخته شود.
– فرهنگ كار کردن ضعیف می شود.
– فرار مغزها افزایش پیدا می کند.
– شكاف طبقاتی ایجاد خواهد شد.
– دیگر انواع فساد نیز گسترش می یابد.

راههای پیشگیری از تخلفات مالی

روش‌هایی که وکیل اصفهان برای جلوگیری از فساد مالی پیشنهاد می دهد:

1. تقويت نمودن بنيان‌هاي مذهبي و اعتقادي کارمندان
2. بوجود آوردن و برقراری نظام شايسته سالاري در اداره
3. داشتن برخوردی عقلايي با كارمندان طبق اصول علمي، انساني و اسلامي
4. دقت داشتن در پرداخت‌ها و پاداش‌ها
5. بکار گرفتن سیستم تشویق و تنبیه به صورت دقیق
6. بکارگیری سیستمی برای افزایش وجدان حرفه‌ای در کارمندان
7. برپا کردن دوره‌های آموزشی مختلف برای بالا بردن سطح دانش و توان کارمندان
8. مشاركت دادن كارمندان در طرح‌ها، برنامه‌ها و تصميم‌های اداره
9. بوجود آوردن فضايی دارای اعتماد و اطمينان و روابط انساني مطلوب و سازنده در ميان کارامندان
10. تلاش برای شناختن نقاط قوت و ضعف كارمندان از لحاظ شخصيتی، وظيفه‌ای و دانش
11. تقويت کردن روحيه قانون گرایی در کارمندان
12. استفاده از الگوهای موفق بکاربرده شده در سایر کشورها

و کلام آخر درباره فساد مالی

از مطالبی که در این مقاله بیان شد می توان این چنین نتیجه گرفت که فساد مالی وقتی در سازمان و ادارت یک دولت وجود داشته باشد به تدریج موجب زوال و افول آن دولت می شود. فساد مالی باعث می شود تا حتی آن افرادی که انگیزه و وجدان حرفه‌ای و کاری دارند انگیزه خود را از دست داده و دیگر امیدی به بهبود اوضاع نداشته باشند. گذشته از آن فساد مالی می تواند هم در بعد اقتصادی و هم در بعد اجتماعی و سیاسی و فرهنگی نیز اثر بگذارد.