شرط داوری ضمن عقد اصلی چیست؟ شرط داوری در قرارداد؟!

شرط داوری مستقل از قرارداد

شرط داوری چیست؟! داوری را می توان چنین تعریف کرد که در آن اختلاف میان طرفین در خارج از دادگاه به وسیله شخص ثالث بی طرف و انتخاب شده از سوی طرفین حل می شود.

سوالی که به وجود می آید این است که موضوع شرط داوری چیست و اینکه آیا مفهوم شرط داوری با خود داوری یکسان است؟

برای پاسخ به این سوال می توان چنین گفت که از لحاظ مفهومی شرط داوری در قرارداد ها یک تعهد و التزام است. التزام به این که اگر در آینده نسبت به قرارداد اختلافاتی میان طرفین حاصل شد طرفین تعهد می کنند این اختلاعات ایجاد شده را به وسیله داوری حل و فصل کنند.

به عبارت دیگر و به طور خلاصه موضوع بند داوری در قرارداد ها عبارت است از تعهد به ارجاع اختلافات آتی به داوری و خودداری از مراجعه به دادگاه برای حل این اختلافات.

شرط داوری چیست: پس نتیجه می گیریم تعریف شرط داوری با خود داوری یکسان نیست. در این مقاله سعی بر این است که با کمک موسسه حقوقی حامد امیری در اصفهان با این موضوع بیشتر آشنا شویم.

شرط داوري

شرط داوری چیست: بطور معمول به تعهدی فرعی که ضمن یک قرارداد دیگر می آید و موضوع آن ارجاع اختلافات آتی به داوری است شرط داوری گفته می شود.

حال باید دید که داوری این قابلیت را دارد که به عنوان شرط، ضمن عقد دیگری قرار گیرد؟  شرط ضمن عقد در اصطلاح حقوقی توافقی است که اثر آن ایجاد تعهد است و جزو توابع عقد دیگری قرار می گیرد.

اثر شرط داوری نیز همانطور که اشاره کردیم تعهد به ارجاع اختلافات به داوری است فلذا اگر تعهدی را بتوان در قالب شرط ضمن عقد آورد، داوری را نیز می توان در قالب شرط، ضمن عقد اصلی آورد که علی الاصول تابع عقد اصلی است.

داوری در عرض سیستم دولتی قرار دارد و یک سیستم خصوصی محسوب می شود. داور، قاضی خصوصی انتخاب شده از سوی طرفین است.

ودر داوری به اختلافاتی رسیدگی می ‌شود که جنبه خصوصی دارند و اختلالی در نظم عمومی بوجود نمی آورند به عبارت دیگر موضوعی که به داوری ارجاع می شود نباید معارض نظم عمومی باشد.

شاید داوری جنبه‌ خصوصی داشته باشد با این حال طبق قوانین دولتی تایید و شناسایی می‌ شود به عبارت دیگر روش داوری و آثار آن از طرف قوانین تایید می ‌شوند به همین علت رای داوری الزام ‌آور است.

این روش حل اختلاف عموماً در دعاوی ناظر به روابط خانوادگی و روابط کارگر و کارفرما کاربرد دارد همچنین در حوزه‌ ی حقوق بین‌الملل عمومی و در روابط میان دولت‌ها نیز مورد توجه قرار دارد.

محدوده صلاحیت داور

شرط داوری چیست: اختلافی که به دادری رجوع داده می شود مهمترین مسئله هنگام درج شرط داوری است. افراد می توانند صرفاً بخشی از اختلافات خود را به داوری ارجاع دهند و یا تمام اختلافاتشان را به داور ارجاع دهند.

به طور مثال اگر بخواهند قسمتی از اختلافات توسط داور رسیدگی شود در شرط داوری درج می شود “اختلافات مربوط به تعبیر و تفسیر قرارداد به داوری ارجاع شود”.

حال اگر که شما در مورد اجرای قرارداد با مشکل روبرو شدید داور دیگر صلاحیت رسیدگی به این موضوع را ندارد چون اختلافات ناشی از اجرای قرارداد با تعبیر و تفسیر قرارداد تفاوت دارد و همچنین شما اجازه رسیدگی به اختلافات ناشی از اجرای قرارداد را در شرط داوری به داور واگذار نکرده اید.

اما اگر بخواهید داور صلاحیت رسیدگی به تمام اختلافات موضوع قرارداد را دارا باشد بهتر است از عبارت “کلیه اختلافات ناشی از قرارداد یا مرتبط با آن …” استفاده کنید و با درج این عبارت دیگر هر نوع اختلافی که ناشی از قرارداد باشد توسط داور قابلیت رسیدگی دارد.

داوردی چه مزایایی دارد؟

سرعت در روند رسیدگی به مسئله یکی از مزایای این تاسیس حقوقی می باشد ، هنگامی که یک پرونده وارد سیستم قضایی می شود به این خاطر که پرونده هایی با حجم بسیار بالا به یک شعبه دادگاه ارجاع داده می شود روند رسیدگی به پرونده ها طولانی بوده و پرونده معمولا چند ماه در نوبت رسیدگی قرار می گیرد و مسائلی همچون مشخص بودن کیفیت ابلاغ سبب اطاله دادرسی می شود اما در داوری پروسه رسیدگی به یک پرونده به مراتب کوتاه تر و رسیدگی سریعتر می شود و طرفین این توانایی را دارند کهحتی روش ابلاغ را نیز خود مشخص کنند و به رسیدگی سرعت بیشتری ببخشند.
مزیت دوم داوری این است که داوری نسبت به سیستم قضایی ارزان تر است، معمولاً در دعاوی مالی هزینه دادرسی رقم بالایی دارد که طرفین ناچار هستند که آن را پرداخت کنند در صورتی که در داوری طرفین می توانند با داور در جهت میزان حق الزحمه او توافق کنند و این امر باعث می شود هزینه های دادرسی در این سیستم حقوقی کاهش پیدا کند .
جهت کسب اطلاعات بیشتر موسسه حقوقی حامد امیری در اصفهان با بهره گیری از اطلاعات و دانش وکیل پایه یک گزینه مناسبی برای شماست.

چه مسائلی قابل ارجاع به داروی است؟

شرط داوری چیست: مردم بطور تقریبی می توانند تمامی دعاوی و اختلافات مدنی خود را به داوری ارجاع کنند و از امتیازات آن استفاده کنند اما با این حال بعضی از مسائل را قانون گذار به دلیل اهمیتی که دارند و یا با نظم عمومی در ارتباط اند، استثنا قرار داده است که از برای مثال می توان به دعاوی راجع به اصل نکاح و طلاق و فسخ آن و همچنین دعاوی راجع به نسب و حجر و نیز رسیدگی به کلیه جرایم ، اشاره کرد که این موارد قابل ارجاع به داوری نیست و صرفا محاکم قضایی در سیستم دادگستری صالح به درسیدگی به آن می باشند .

اعتراض به رای داور

رایی که داور صادر می کند قطعی است و مرجعی جهت اعتراض به آن ندارد، با این حال اگر رای داور برخلاف مقررات ماده قانون آیین دادرسی مدنی صادر شده باشد ذی نفع این امکان را دارد که با تقدیم دادخواستی با موضوع ابطال رای داور به دادگاه عمومی ، خواهان صدور حکم به ابطال این رای باشد مهلت تقدیم این دادخواست ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ رای داور به طرفین می باشد و پس از آن رای صادر قطعی و لازم الاجرا می شود.

شرط داوری شرطی مستقل است؟

شرط داوری اگرچه ضمن یک قرارداد دیگر می آید اما باید با آن همچون قراردادی مستقل و مجزا برخورد کرد تا اعتبار یا عدم اعتبار قرارداد اصلی تاثیری در صحت شرط داوری نداشته باشد.
شرط داوری طبق اعتقاد عده ای از حقوقدانان از شمول قواعد راجع به شروط ضمن عقد مقرر در مواد ۲۳۴ به بعد قانون مدنی خارج است و یک تعهد فرعی و تبعی محسوب نمی شود.
شرط داوری که ضمن یک قرارداد دیگری می آید دارای قصد و رضای مخصوص به خود است و همچون یک قرارداد مستقل نافذ و معتبر است.

مطابق این دیدگاه شرط داوری در یک قرارداد از قواعد شروط ضمن عقد قانون مدنی مجزا است و قواعد حاکم بر آن را باید در مقررات داوری قانون آیین دادرسی مدنی و قانون داوری تجاری بین المللی مصوب ۷ جستجو کرد.

چنین شرطی با این که ضمن یک قرارداد دیگر می آید اما مستقل از آن بوده و اعتبار خود را از اصل آزادی قرارداد ها و ماده ۱۰ قانون مدنی می گیرد.

به عبارت دیگر زمانی که یک قرارداد حاوی شرط داوری است در واقع طرفین دو قرارداد مجزا منعقد می کنند. به همین جهت اگر در قراردادی شرط داوری درج شود قصد طرفین این است که اختلافات ناشی از اعتبار قرارداد نیز به داوری ارجاع داده شود.

مراجعه به دادگاه با وجود شرط داوری

اگرچه عموماً مبنای این قاعده را آزادی اراده طرفین می دانند با این حال به نظر می رسد توجیه این قاعده با استناد به حکم تجاری ممکن باشد.

بنابراین در فرضی در یک قرارداد تجاری بین المللی شرط داوری درج شده باشد چنین شرطی صرف نظر از قانون حاکم بر داوری به حکم عرف حاکم بر چنین قرارداد هایی از جهت صحت و اعتبار و همچنین از حیث قانون حاکم مستقل از قرارداد اصلی بوده و بطلان قرارداد اصلی تاثیری بر صحت شرط داوری نخواهد داشت حتی اگر طرفین جاهل به این عرف باشند.

اگرچه شرط داوری از جهت صحت و اعتبار تابع عقد اصلی نیست ولی از حیث ماهیت حقوقی نمی توان آن را یک قرارداد مجزا و مستقل تلقی نمود چون اولاً اگر قرار بود شرط داوری یک قرارداد کاملا مستقل و مجزا باشد چرا شیوه ارجاع به داوری همواره به دو شکل قرارداد مستقل و شرط داوری تقسیم می شود.

دوماً این که ویژگی تبعیت از عقد اصلی و فرعی بودن، داخل در ماهیت عنوان شرط است و تعهدی شرط تلقی می شود که تابع عقدی دیگر باشد.

سوماً آن که در حال حاضر شرط داوری را نمی توان یک قرارداد مستقل و موضوع ماده ۱۰ قانون مدنی دانست چون که بر طبق یک تقسیم بندی سنتی عقود دو دسته می شوند عقود معین و عقود نامعین.
عقود معین عقودی هستند که نام احکام و قواعد آن در قانون تصریح شده و عقود نامعین عقودی هستند که نام، احکام و شرایط آن در قانون ذکر نشده و اعتبار خود را از ماده ۱۰ قانون مدنی می گیرند.

همراهان گرامی اگر تمایل دارید در خصوص داوری و شرط داوری ضمن عقد اصلی اطلاعات بیشتری جویا شوید و همچنین نیاز به وکیل پایه یک داشتید تا برای شما قراردادی مطابق موازین قانونی تنظیم کند همراه با شرط داوری می توانید با موسسه حقوقی در اصفهان با مدیریت حامد امیری یکی از بهترین وکلای استان اصفهان بصورت حضوری و غیرحضوری در ارتباط باشید.