نفقه زن باردار: بلافاصله پس از جاری شدن عقد ازدواج دائم، زوج و زوجه در قبال یکدیگر حقوق و وظایفی پیدا می‌کنند. یکی از وظایف زوجه در برابر زوج خود، تمکین عام و خاص است و در مقابل زوج موظف به پرداخت نفقه به زوجه خود است.
زنان، با ازدواج، از حقوق مالی مختص به خود برخوردار می‌شوند. یکی از حقوق مالی زنان نفقه است که پس از جاری شدن عقد نکاح دائم بر ذمه مرد قرار می‌گیرد.
بر اساس قانون، نفقه شامل خوراک، پوشاک، مسکن، مخارج درمان، در صورت نیاز خدمه و دیگر موارد درج شده در قانون مدنی است. یکی از موارد مورد چالش در مورد نفقه، میزان نفقه زوجه باردار در نکاح دائم و موقت و دیگر شرایط می‌باشد.
لازم به ذکر است که نفقه زن حامله منوط به اینکه در ازدواج دائم باشد یا موقت، در عده طلاق باشد یا در عده وفات، هر یک قواعد مختص خود را دارد.
حامد امیری بهترین وکیل نفقه اصفهان قصد دارد در این مقاله شما را با نفقه زن باردار در ازدواج دائم، ازدواج موقت، عده طلاق و عده وفات آشنا کند. تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید و با درج نظرات خود ما را خوشحال نمایید.
نفقه زن حامله در نکاح دائم
عقد ازدواج یکی از عقودی می‌باشد که هم جنبه مالی دارد و هم از جنبه غیر مالی برخوردار است. هدف از ازدواج، تشکیل خانواده و بقای نسل است.
در هر عقدی دو طرف عقد در قبال یکدیگر از حقوق و وظایفی برخوردار هستند و ازدواج نیز از این امر مستثنی نمی‌باشد.
وظیفه زوجه، تمکین از زوج خود و وظیفه زوج، پرداخت نفقه در ازای تمکین و نیز پرداخت سایر حقوق مالی زوجه اعم از مهریه و اجرت المثل در صورت مطالبه وی است.
به موجب ماده 1107 قانون مدنی:
«نفقه، عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن، از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و خادم، در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض.»
ماده 1107 قانون مدنی
نفقه زن چقدر است?! بر حسب ماده مذکور محرز و معلوم است که نفقه شامل چیست. همچنین، مطابق با ماده 1106 قانون مدنی: «در نکاح دائم، نفقه زن بر عهده شوهر است.»
از جمله شرایطی که برای یک زن در نکاح دائم به وجود می‌آید، بارداری وی است. سوالی که مطرح می‌گردد این است که شرایط نفقه زن حامله در نکاح دائم به چه صورت است؟
در جواب این سوال باید گفت: نفقه زن حامله در نکاح دائم تفاوتی با نفقه وی در ایام غیر بارداری نداشته. و از آنجا که بر اساس قانون، پرداخت نفقه در نکاح دائم بر ذمه مرد است. تکلیف پرداخت نفقه زن حامله در نکاح دائم نیز با همسر وی می‌باشد. تعیین مبلغ نفقه زن باردار در نکاح دائم و موقت یا سایر شرایط، چنانچه طرفین به توافق نرسیده‌اند، با تصمیم و نظر قاضی خواهد بود.
نفقه زن باردار در نکاح موقت
نفقه ایام عده چقدر است?! عقد موقت یا همان صیغه یکی از عقودی می‌باشد. که به واسطه آن زوجین به‌منظور مدت معینی به عقد نکاح همدیگر در می‌آیند و یکی از انواع ازدواج است.
یکی از شرایط صحت ازدواج موقت، تعیین مهریه ازدواج موقت همچنین تعیین مدت این عقد می‌باشد. عدم رعایت هر کدام از این شروط. یعنی در صورت عدم تعیین مدت در ازدواج موقت یا عدم تعیین مهریه ازدواج موقت صورت گرفته باطل خواهد بود.
به موجب قانون، نیازی به ثبت عقد موقت نیست. جز در سه مورد که عبارت است. از: بارداری زن، توافق زوجین بر ثبت ازدواج موقت و یا شرط ضمن عقد ازدواج مبنی بر ثبت ازدواج موقت.
همچنین، به موجب ماده 1113 قانون مدنی، زنان، در ازدواج موقت مشمول دریافت نفقه نخواهند بود، جز اینکه آن را شرط نموده باشند.
بر این اساس، سوالی که مطرح می‌گردد این است که نفقه زن حامله در ازدواج موقت چگونه خواهد بود؟ یا میزان نفقه زن باردار در ازدواج موقت به چه صورت است؟
نفقه زن حامله در عقد موقت چیست؟
در مورد نفقه زن حامله در عقد موقت، باید گفت: با نظر به اینکه تعلق نفقه به زوجه در ازدواج موقت. تنها در شرایطی ممکن است که شرط گردیده باشد. نفقه زن حامله نیز مشمول همین شرط می‌باشد.
ولی، به این خاطر که حاملگی زن در ازدواج موقت از موارد الزام آور ثبت ازدواج موقت است. زوجه حق دارد بعد از ثبت ازدواج موقت خود، با تحویل مدارک به دادگاه به لحاظ نفقه فرزند خود که بر ذمه مرد است. طرح شکایت کند و مرد را بر طبق حکم قاضی موظف به پرداخت نفقه در ایام بارداری، از حیث نفقه فرزند کند.
نفقه زن حامله در ازدواج موقت به موجب ماده 1113، بر ذمه همسر وی نمی‌باشد. جز اینکه بر آن شرط شده باشد و یا زوجه بعد از ثبت ازدواج موقت به دلیل بارداری زوج را با حکم قاضی از جهت نفقه فرزند مکلف به پرداخت نفقه ایام حاملگی کند.
نفقه زن باردار در عده طلاق
پس از طلاق، زوجه ملزم به رعایت عده است. به موجب ماده 1150 قانون مدنی:
«عده، عبارت است از مدتی که تا انقضای آن، زنی که عقد نکاح او منحل شده است، نمی تواند شوهر دیگر اختیار کند.»
بر حسب همین ماده، زوجه پس از انحلال عقد ازدواج به هر دلیلی مثل فوت یا طلاق، موظف به نگه داشتن عده است. مطابق بل ماده 1151 قانون مدنی، عده انواع طلاق، سه طهر یا سه ماه است. ولی، در مورد زن حامله عده طلاق تا اتمام وضع حمل خواهد بود.
لازم به ذکر است که زوجه به موجب ماده 1109 قانون مدنی، تنها در مدت عده طلاق رجعی بدون لزوم به تمکین خاص مستحق دریافت نفقه است. ولی، در مورد طلاق بائن و انواع آن در مدت عده نفقه وجود ندارد.
از طرفی دیگر امکان دارد زنی، مقعی که حامله است تصمیم به جدا شدن از همسر خود را داشته باشد. پرسشی که پیش می‌آید این است که نفقه زن حامله در عده انواع طلاق، به چه صورت خواهد بود و وظیفه پرداخت نفقه زن حامله در این دوران به عهده چه کسی است؟
ماده 1109 مقرر داشته است:
«نفقه مطلقه رجعیه در زمان عده، بر عهده شوهر است، مگر اینکه طلاق، در حال نشوز، واقع شده باشد. لیکن، اگر عده، از جهت فسخ نکاح یا طلاق بائن باشد، زن، حق نفقه ندارد، مگر در صورت حمل از شوهر خود که در این صورت، تا زمان وضع حمل، حق نفقه خواهد داشت.»
ماده 1109 قانون مدنی
بر حسب این ماده، جدای از نوع طلاق، نفقه زن حامله تا پایان مدت عده طلاق زن حامله یعنی تا انتهای وضع حمل بر ذمه شوهر وی است. مقدار نفقه زن باردار در نکاح دائم و موقت یا سایر شرایط مانند عده طلاق، در صورت عدم توافق زوجین با تصمیم و نظر قاضی خواهد بود.
بر حسب ماده 1109 قانون مدنی، «نفقه زن باردار در عده طلاق، تا پایان عده طلاق زن باردار، یعنی تا زمان وضع حمل، صرف نظر از نوع طلاق، بر عهده شوهر او می باشد.»
نفقه زن باردار در عده وفات
در مطالب فوق، در مورد عده طلاق و نفقه زن حامله در عده طلاق، و نیز نفقه زن حامله در ازدواج دائم و موقت توضیح داده شد. اکنون می‌خواهیم در خصوص عده وفات شوهر و نفقه زوجه حامله در عده وفات صحبت کنیم.
همانگونه که بیان شد، عده، عبارتند از مدتی که زوجه پس از انحلال عقد ازدواج به هر دلیلی از جمله فوت یا طلاق، موظف به رعایت آن است و حق ندارد در این دوران اقدام به ازدواج مجدد کند.
بر اساس ماده 1154 قانون مدنی: «عده وفات، چه در خصوص ازدواج دائم و چه در خصوص نکاح منقطع، چهار ماه و ده روز است». ولی در مورد زن حامله عده وفات تا هنگام وضع حمل زن حامله خواهد بود، جز اینکه مابقی بارداری کمتر از چهار ماه و ده روز باشد.
ماده 1110 قانون مدنی، در مورد نفقه زن حامله در عده وفات و به صورت کلی نفقه زوجه‌ای که شوهر وی فوت شده است، بیان داشته است:
« در ایام عده وفات، مخارج زندگی زوجه، عند المطالبه از اموال اقاربی که پرداخت نفقه به عهده آنان است (درصورت عدم پرداخت) تامین می‌گردد.»
در ماده 1110 قانون مدنی نیز حکم شده است که نفقه زن حامله در عده وفات، یعنی تا اتمام وضع حمل، بر ذمه اقاربی که پرداخت نفقه بر عهده آنان می‌باشد است.
این اقارب، شامل بستگان مرد فوت شده، اعم از فرزندان وی، پدرش و دیگر افراد هستند. در صورت استنکاف ایشان از پرداخت نفقه زن حامله، مهریه عند المطالبه، از اموال اقاربی که پرداخت نفقه بر ذمه آنها است، قابل وصول و تامین است.
نفقه زن حامله در عده وفات، به موجب ماده 1110 قانون مدنی، بر ذمه اقارب میت و در صورت استنکاف ایشان از پرداخت، قابل تامین از اموال آنها است.
سخن پایانی
میزان نفقه زن باردار در ازدواج دائم و موقت یا در عده طلاق و وفات، چنانچه بر سر مبلغ مشخص به توافق نرسیده‌اند، با نظر قاضی می‌باشد.
نفقه زن حامله در نکاح دائم بر ذمه شوهر وی است. حق نفقه در عقد نکاح موقت وجود نداشنه جز اینکه شرط گردیده باشد.
عده طلاق زن حامله انتهای وضع حمل است و نفقه تا اتمام این ایام بر عهده شوهر است. نفقه زن باردار در عده وفات، از اموال همسر یا اقاربی که پرداخت نفقه بر ذمه ایشان می‌باشد قابل مطالبه است.