چگونه حضانت بچه را بگیریم؟شرایط حق حضانت فرزند به چه صورت است؟

شرایط حضانت فرزند: موضوع حضانت فرزند و نکته‌های حقوقی مرتبط با آن دارای اهمیت به‌سزایی می‌باشد. و دغدغه خیلی از والدین است که درخصوص حضانت فرزند مشترک خویش تصمیم بگیرند.

کودکان از پاک‌ترین، بی ریاترین و بی‌ دفاع‌ترین افراد جامعه هستند که به‌منظور رشد و نمو با توجه و محافظت اشخاصی در قالب خانواده نیازمند می‌باشد.

رشد عقلانی و شخصیتی هر کودکی در سایه امنی تحت عنوان خانواده شکل خواهد گرفت. که کودک می‌تواند در پناه آن احساس آرامش و خوشبختی داشته باشد.

از آنجایی که کودکان بی دفاع‌ترین افراد جامعه می‌باشند، قانون به جهت آن‌ها موادی را در چارچوب شرایط حضانت فرزند پیش‌بینی نموده است. این موضوع به قدری اهمیت داشته است که در مواد 40 الی 47 قانون حمایت از خانواده همچنین 1168 تا 1179 قانون مدنی هم به آن پرداخته شده است.

حامد امیری بهترین وکیل حضانت فرزند در اصفهان در این نوشتار قصد دارد به بررسی موضوع حضانت فرزند و نیز شرایط آن بپردازد. در ادامه به‌صورت جامع‌تر در خصوص قانون حضانت صحبت خواهیم نمود پس مطالعه این مقاله را از دست ندهید و با درج نظرات خود ما را خوشحال نمایید.

حضانت به چه معناست؟

حضانت در لغت به معنای، پرورش و نگهداری از کودک می‌باشد. همان‌گونه که پیش تر بیان شد در قانون جدید حمایت از خانواده و قانون مدنی هم به اهمیت این مسئله بسیار اشاره شده است.

باید توجه داشت که از نظر قانون حضانت اکثرا به جهات کمال و تادیب جسمی فرزند پافشاری کرده است و آن چنان مسائل تربیتی و تادیب اخلاقی را تحت رسیدگی قرار نداده است.

سن حضانت طفل از چه زمانی است؟

بنابر گفته حامد امیری وکیل پایه یک دادگستری در اصفهان: با استناد به قوانین جمهوری اسلامی ایران، بلوغ فرزند موثر در محدودیت سنی حضانت خواهد بود.

به‌طور کلی شرایط حضانت فرزند قبل از طلاق مدر و مادر بر عهده هر دو طرف است، به جز آن‌که یکی از آن‌ها فوت نماید و یا از پذیرش مسئولیت شانه خالی کند.

مطابق با قانون برای دختر 9 سالگی و برای پسر 15 سالگی به‌منظور سن حضانت در نظر گرفته شده است. در این زمان هیچ یک از والدین که حضانت فرزند به آن سپرده گردیده است، حق ندارند مسئولیت‌های خود را در برابر فرزند ترک کنند.

نکته لازم به ذکر این است که معمولاً حضانت فرزند بر ذمه پدر و مادر می‌باشد. جز در مواقع ویژه‌ای که عدم صلاحیت یکی از والدین و یا هر دوی آن‌ها به‌منظور شرایط حضانت فرزند به‌طور قانونی تائید گردد.

شرایط حضانت فرزند بعد از طلاق زوجین

حامد امیری بهترین وکیل طلاق اصفهان می‌گوید: بعد از طلاق پدر و مادر از هم اولویت نگهداری از فرزند تا سن 7 سالگی دختر و پسر بر ذمه مادر می‌باشد. بعد از سن 7 سالگی فرزند حضانت آن‌ها به پدر واگذار خواهد شد.

اگر پدر و مادر در حضانت فرزند با همدیگر مشکل پیدا کنند، قاضی درخصوص وضعیت حضانت فرزند قانوناً تصمیم‌گیری می‌نماید.
لازم به ذکر است چنانچه پدر به «اعتیاد و…» گرفتار بوده، شرایط حضانت فرزند پس از سن 7 سالگی نیز به مادر سپرده می‌شود و این حضانت تا هنگام بلوغ فرزند نیز ادامه خواهد یافت.

بعد از رسید.ن بلوغ فرزند، خودش حق دارد به‌منظور ادامه زندگی مادر یا پدر را انتخاب کند. البته پدر مکلف می‌باشد در تمام مدتی که فرزند در حضانت مادر است، هزینه‌ها و مخارج مربوط به آن را تامین کند.

شرایط حضانت فرزند بعد از طلاق توافقی

به موحب ماده 29 قانون حمایت از خانواده، قاضی مکلف است در خصوص حضانت فرزند در هر قسم از طلاق تصمیم‌گیری نماید.
در صورتی‌که والدین در پی طلاق توافقی باشند و دختر کمتر از 9 سال و پسر کمتر از 15 سال سن داشته باشند. می‌بایست در خصوص حق حضانت فرزندان، مقدار بازدید شخص مقابل با فرزندان، پرداخت نفقه فرزندان و مقدار نفقه به توافق برسند.

با این حال باید توجه داشت که قاضی مکلف است در مشخص نمودن حضانت فرزند پس از طلاق، مصلحت آن‌ها را نیز در نظر بگیرد. در قوانین طلاق و حضانت فرزند، حضانت کودک از مادری که تجدید فراش نماید، گرفته شده و به پدر واگذار می‌شود. لیکن در طلاق توافقی با توافق والدین، فرزند می‌تواند بعد از ازدواج مادر هم همچنان در حضانت او باقی بماند.

شرایط حضانت فرزند بعد از فوت والدین

آن‌طور که حامد امیری وکیل خانواده در اصفهان بیان می‌کند: بر اساس قانون در صورت فوت یکی از والدین، حضانت فرزند بر ذمه والد در قید حیات می‌باشد. یعنی اگر پدر فوت کند، مادر حضانت کودک را بر عهده می‌گیرد.

با این حال در صورتی که قاضی بعد از شکوائیه ولی قهری، مادر را برای حضانت از فرزند دارای عدم صلاحیت لازم بداند، حضانت از او گرفته می‌شود.

در وضعیتی که پدر و مادر کودک هر دو از دنیا رفته باشند، تکلیف نگهداری از کودک بر ذمه جد پدری خواهد بود. چنانچه جد پدری نباشد، نزدیک‌ترین بستگان به ترتیب ارث این تکلیف را بر عهده خواهند داشت.

حضانت فرزند بر عهده کیست ؟

درخصوص کسانی که حضانت فرزند را بر عهده می گیرند، نظریه‌های بسیاری وجود دارد که می‌بایست آن‌ها را تفکیک کنیم:

در نظریه‌ای که والدین با یکدیگر زندگی می‌کنند، واضح است که حضانت بر عهده‌ی هر دوی آنها می‌باشد. در هنگام جدایی، مادر تا سن ۷ سالگی و پدر پس از آن اولویت خواهد داشت.

ولی اگر پس از هفت سال، اختلافی در مورد حضانت رخ دهد، قاضی با توجه به مصلحت فرزند تصمیم می‌گیرد. از این‌رو امکان دارد کماکان حضانت با مادرش باشد.

در نظریه‌ای که یکی از والدین فوت شده باشد، اولویت با کسی است که در قید حیات است. یعنی به‌طور مثال با فوت پدر حضانت با مادر خواهد بود حتی با وجودیکه جد پدری «پدر بزرگ پدری» در قيد حیات باشد و اگر هر دوی آن ها یعنی پدر و مادر فوت شده باشند، در درجه‌ی اول حضانت با جدپدری، پس از آن وصی «نماینده‌ ایی که از جانب پدر یا جد پدری منتخب گردیده» و در نهایت قیم «نماینده‌ قضایی که از جانب قاضی انتخاب شده و می‌تواند از خویشان کودک باشد» است.

البته لازم به‌ذکر است که قانون گذار تفاوتی بین فرزند دختر و پسر نگذاشته و احکام مذکور را به‌منظور تأمین بهتـر صلاح فرزند وضع نموده است؛ از این‌رو اگر به هر صورت خلاف این مصلحت ثابت گردد، قاضی فرد دیگری را عهده‌ دار حضانت می‌نماید.

علاوه بر آن، فرض گردیده که کودک پس از سن بلوغ (دختران پس از ۹ سال قمری و پسران پس از ۱۵ سال قمری) بهتر از هر فردی میتواند مصلحت خویش را تشخیص دهد؛ از این‌رو پس از این سن، خود حق انتخاب خواهد داشت.

موارد سلب حق حضانت فرزند کدام است؟

بهترین وکیل خانواده اصفهان می گوید: مواردی که می تواند در سلب حضانت موثر عبارت هستند از: اعتیاد به مواد مخدر، فساد اخلاقی، محجور و ازدواج مجدد مادر می‌باشد.

در نظریه اخیر می‌بایست در نظر داشت که به احتمال قانون گذار، مادر تا هنگامی که ازدواج نکرده بهتر می‌ تواند از طفل خود نگهداری نماید. لیکن چنانچه مادر کماکان خواهان ادامه‌ حضانت باشد می‌بایست در محضر دادگاه اثبات نماید که این ازدواج خللی در تکالیفش ایجاد نخواهد کرد و این نگهداری بیشتر به صلاح کودک است.

موارد مزبور فقط امثالی از دلایل سلب حضانت نی‌باشند و اگر بنابه علل دیگری مانند تأدیب بیش از میزان متعارف، ساعات کاری طولانی یا مبتلا بودت به مریضی واگیردار، اثبات گردد که مصلحت فرزند به درستی تأمین نمی گردد، دادگاه فرد دیگری را به‌منظور حضانت تعیین می‌نماید.

آیا میتوان در ازای حضانت فرزند، مطالبه دستمزد نمود؟

باید در نظر داشت که حضانت همان‌گونه که بیان شد. تکلیف افراد می‌باشد؛ لذا آنها حق ندارند در ازای انجام این تکلیف قانونی درخواست دستمزد نمایند.

جز در صورتی‌که قاضی فرد دیگری به غیر از پدر و مادر را تحت عنوان قیم مشخص کرده باشد. با این‌حال این ممنوعیت، منافاتی با درخواست نفقه‌ فرزند نخواهد داشت. برای مثال چنانچه حضانت بر عهده‌ مادر بوده، پرداخت هزینه‌های مربوط به نگهداری فرزند مثل پوشاک و مدرسه، باز هم برعهده‌ پدر می‌باشد.

مضاف بر این مسئله، مقنن تعیین نموده است، اگر فرد مکلف با داشتن توانایی، از نگهداری کودک خودداری نماید و یا فرد دیگری مانع اجرای حکم حضانت گردد، ذی‌نفع امکان دارد که بازداشت فرد را تا هنگام اجرای حکم تقاضا کند.

آیا می‌توان از حق حضانت کودک منصرف شد؟

از اصلی‌ترین مواردی که در بحث حضانت مطرح می‌گردد، اثر نادیده گرفتن این حق «اسقاط حق» در طلاق یا قرارداد می‌باشد. برای مثال مادری در قبال دریافت حق حضانت، مهریه‌ خویش را بذل می‌کند. حضانت، هم حق می‌باشد و هم تکلیف؛ جهت حق آن، قابل اسقاط می‌باشد لیکن جهت تکلیف آن خیر.

به تعبیری دیگر، زمانی که والدین به علت رعایت مصلحت فرزند، مکلف به نگهداری از او می‌گردند، به‌هیچ عنوان نمی¬‌توانند معاف از نگهداری شوند.

لذا چنانچه پدر که حق حضانت را از خویش سلب کرده بوده، اثبات نماید که نگهداری کودک توسط مادر به مصلحت فرزند نمی‌باشد «از طریق موارد سلب حضانت» می‌تواند مجددا حضانت او را برعهده بگیرد.

معمولاً حضانت فرزند بر ذمه پدر و مادر می‌باشد. جز در مواقع ویژه‌ای که عدم صلاحیت یکی از والدین و یا هر دوی آن‌ها به‌منظور شرایط حضانت فرزند به‌طور قانونی تائید گردد. در صورت فوت یکی از والدین، حضانت فرزند بر ذمه والد در قید حیات می‌باشد.