شرایط طرح دعوی مطالبه سرقفلی

در مطلب قبل درباره سرقفلی عرفی و انواع آن با شما صحبت نمودیم. در این مطلب قصد داریم شرایط طرح دعوی مطالبه سرقفلی را برایتان ذکر کنیم. بحث مورد نظر تحت عنوان مطالبه سرقفلی از آن جا ناشی می شود که گروهی از حقوقدانان و صاحب نظران که رفته رفته نیز به تعداد آن ها افزوده می شود، عقیده بر دو گانگی سرقفلی و حق کسب و پیشه دارند که این بر باور بعد از تصویب قانون روابط موجر و مستاجر سال 1376 و حذف حق کسب و پیشه از مقررات روابط موجر و مستاجر جدید و پیش بینی صریح سرقفلی در این قانون و حذف کامل حق کسب و پیشه و تجارت از آن استوارتر گردیده است. صرف نظر از اختلاف عقیده در مورد دو گانگی سرقفلی و حق کسب و پیشه که منجر به قابلیت مطالبه یا عدم مطالبه سرقفلی می شود به فرض پذیرش دعوی مطالبه سرقفلی بایستی مشخص شود که در چه حالتی مستاجر می تواند نسبت به مطالبه سرقفلی اقدام نماید. تشخیص این امر اگر چه به ظاهر آسان است، اما با توجه به مشابهت عرفی سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت و نو ظهور بودن این دعوی دشوار می باشد. در این مقاله قصد داریم با بررسی مستندات به دعوی مطالبه سرقفلی و مسائل آن بپردازیم.

قابلیت مطالبه سرقفلی واقعی

در عرف، خرید و فروش و واگذاری، سرقفلی و حق کسب و پیشه اغلب تحت عنوان سرقفلی انجام می شود. این شیوه تشخیص سرقفلی واقعی، که منظور از دعوی مطالبه سرقفلی هم همان است، مبلغی که مستاجر در هنگام انعقاد قرارداد اجاره و هنگام تحویل ملک از شخص مالک به وی پرداخت می کند که معمولا مبالغ فوق العاده زیادی را شامل می شود در حالی که حق کسب حق کسب و پیشه و تجارت حاصل از قانون روابط موجر و مستاجر سال 1356 نیز با رضایت مالک تحت عنوان سرقفلی با مبالغ مشابه منتقل می گردد و مشابهت در عنوان مبلغ ضمن تقویت وحدت این دو حق، تفاوت های واقعی آن ها را تحت شعاع قرار می دهد. ولی ناگفته نماند که مقصود از مطالبه سرقفلی در این قسمت دریافت مبلغ پرداختی بابت حق کسب و پیشه و تجارت نیست بلکه منظور مبلغی است که در بدو امر به عنوان سرقفلی مستقیما به مالک ملک پرداخت می شود.

بنابراین، اگر شخصی سرقفلی (حق کسب و پیشه و تجارت) را از مستاجر ملک در مقابل پرداخت مبلغی با رضایت مالک خریداری نماید نمی تواند مدعی پرداخت سرقفلی باشد. اما اشخاصی که در زمان حکومت قانون روابط موجر و مستاجر سال 1356 با پرداخت مبلغی تحت عنوان سرقفلی مغازه ای را در اختیار گرفته اند بر فرض ارتکاب تخلفات مسقط حق کسب و پیشه مندرج در قانون یاد شده می توانند مدعی مطالبه سرقفلی باشند.

بدیهی است که اولین شرط مطالبه سرقفلی این است که سرقفلی واقعی باشد نه سرقفلی ناشی از حق کسب و پیشه. اگر در اصفهان هستید و به دانستن اطلاعات بیشتر در این زمینه نیاز دارید، بایستی با یک وکیل سرقفلی اصفهان که مجرب و حرفه ای باشد مشورت نمایید.

دادخواست تخلیه سرقفلی

تخلیه به جهت موارد مندرج در قانون روابط موجر و مستاجر سال 1356

شرط دیگری که برای طرح دعوی مطالبه سرقفلی لازم به نظر می رسد دستور تخلیه ملک به جهت موارد مندرج در قانون روابط موجر و مستاجر سال 1356 می باشد. به این شرط که مستاجر در حالی که متصرف ملک است نمی تواند از مالک مطالبه سرقفلی نماید و مستاجری که به صورت اختیاری عین مستاجره را تخلیه و در اختیار مالک قرار داده است چه مستاجری که به صورت اختیاری نسبت به تخلیه عین مستاجره اقدام می کند به واقع از حقوق خود اعراض کرده است.

در صورتی که مستاجر محل کسب و پیشه به میل خود مورد اجاره را تخلیه و تحویل مالک بدهد و مطالبه حق کسب و پیشه ی تجارت نکند، این امر به منزله اسقاط حق مذکئر است. شاید در استدلال اخیر نظر مخالفی باشد مبنی بر اینکه حصول حق کسب و پیشه در این باب صحیح نمی باشد چه اینکه حصول حق کسب و پیشه ناشی از فعالیت مستاجر و جمع آوری مشتری می باشد و تخلیه و تحویل ملک به موجر می تواند دلالت بر اعراض از حق کسب و پیشه نماید. اما در خصوص سرقفلی نمی توان به این سادگی قضاوت کرد.

در هر صورت قدر متیقن مستاجری که غیر ارادی مجبور به تخلیه محل کسب خود شود می تواند مدعی مطالبه سرقفلی باشد اگر چه این شرط ظاهرا بدیهی به نظر می رسد، ولی احتمال طرح مباحث گوناگون در این خصوص وجود دارد که البته طرح موضوع در محاکم و کنکاش بیشتر، ضمن رفع ابهامات، جواب مسائل بیشتری را در این خصوص آشکار خواهد کرد. در این مطلب در همین اندازه اکتفا می کنید.

برای اطلاعات بیشتر و همچنین گرفتن مشاوره و می توانید با یک وکیل در اصفهان مشورت کنید. حامد امیری، بهترین وکیل در اصفهان می تواند به شما در امور وکالت مخصوصا در زمینه سرقفلی و همه مراحل آن یاری رساند. جهت اخذ نوبت مشاوره حضوری یا غیر حضوری می توانید از طریق سامانه نوبت سایت اقدام نمایید.